Η χρονιά της ισπανικής υποχώρησης

Το 2008 ήταν η χρονιά της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κατάρρευσης της Lehman Brothers, το 2009 της μεγάλης ύφεσης και το 2010 της απαρχής της κρίσης χρέους της ευρωζώνης που άρχισε με την Ελλάδα και τελευταία πράξη για την χρονιά που πέρασε την Ιρλανδία. Το 2008 ήταν η χρονιά της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κατάρρευσης της Lehman Brothers, το 2009 της μεγάλης ύφεσης και το 2010 της απαρχής της κρίσης χρέους της ευρωζώνης που άρχισε με την Ελλάδα και τελευταία πράξη για την χρονιά που πέρασε την Ιρλανδία.

Γράφει ο Μωυσής Λίτσης

Το 2011 θα είναι η χρονιά του χρέους, με την Ισπανία το πρώτο μεγάλο τεστ για τη συνοχή της ευρωζώνης και την ικανότητα των ηγετών της να αντιμετωπίσουν την μεγαλύτερη πρόκληση από καταβολής ευρώ.

Με 11% του ΑΕΠ της ευρωζώνης, έναντι 6% που έχουν συνολικά Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία, αν πέσει το ισπανικό «κάστρο», δύσκολα το ευρώ θα κρατηθεί στη ζωή, τουλάχιστον με τη μορφή που ξέρουμε.

Το 2010 έφυγε με την Ισπανία στο στόχαστρο, χωρίς βέβαια να λείπουν τα σενάρια περί επέκτασης της κρίσης στην Ιταλία, το Βέλγιο ακόμη και τη Γαλλία. Το επιτόκιο του δεκαετούς ισπανικού ομολόγου έφθασε στις αρχές Δεκεμβρίου στο ρεκόρ του 5,5%.

Η ισπανική κυβέρνηση πρέπει να αναχρηματοδοτήσει χρέος ύψους 90 δις. ευρώ την επόμενη χρονιά, σε σχέση με… μόλις, 20 δις. ευρώ της Πορτογαλίας και 25 δις. ευρώ, της Ιρλανδίας που ως γνωστόν έχει πλέον προσφύγει στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης.

Ο γνωστός οίκος αξιολόγησης Moody’s εκτιμά ότι η ισπανική κυβέρνηση θα χρειαστεί να δανειστεί μέσα στο 2011 περί τα 170 δις. ευρώ, επιπλέον των 30 δις. ευρώ που χρειάζονται οι τοπικές κυβερνήσεις.

Παρόλο που οι μεγάλες ισπανικές τράπεζες δεν φαίνεται να έχουν άμεσο πρόβλημα και παρουσιάζουν κέρδη, χάρη και στην επεκτατική τους πολιτική στις αναπτυσσόμενες χώρες της Λατ. Αμερικής (Βραζιλία, Αργεντινή), οι μικρές περιφερειακές τράπεζες, γνωστές ως «cajas», πληρώνουν το τίμημα της κατάρρευσης της φούσκας στα ακίνητα, καθώς ήταν οι βασικοί χρηματοδότες του ισπανικού οικιστικού μπουμ.

Οι ισπανικές «cajas» διαθέτουν τη μερίδα του λέοντος στα 445 δισ. ευρώ συσσωρευμένου χρέους από τα ακίνητα. Το 11% των δανείων προς τον κατασκευαστικό κλάδο εκτιμάται ότι είναι «προβληματικό». Επιπλέον οι ισπανικές τράπεζες στο σύνολό τους έχουν άνοιγμα άνω των 100 δισ. δολαρίων στη γειτονική Πορτογαλία.

Η ισπανική κυβέρνηση δίνει μάχη με το χρόνο, ανακοινώνοντας, όπως και οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ένα ακόμη φιλόδοξο πακέτο μέτρων λιτότητας, με σκοπό να πείσει τις αγορές ότι βρίσκεται στο σωστό δρόμο.

Στα πρόσφατα μέτρα που ανακοίνωσε περιλαμβάνεται, η μείωση των επιδομάτων ανεργίας, η αύξηση του ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση από τα 65 στα 67 και η πώληση των…πάντων. Από το 30% της κρατικής λοταρίας μέχρι την μερική ιδιωτικοποίηση αεροδρομίων…