Τα ελληνικά συμφέροντα στην Αίγυπτο

Οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών είναι παραδοσιακά πολύ καλές. Οι επενδύσεις ελληνικών επιχειρήσεων στην αιγυπτιακή αγορά ιδιαίτερα υψηλές. Ωστόσο, το μεγαλύτερο θέμα που παραμένει σε εκκρεμότητα είναι ο καθορισμός της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών…
Οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών είναι παραδοσιακά πολύ καλές. Οι επενδύσεις ελληνικών επιχειρήσεων στην αιγυπτιακή αγορά ιδιαίτερα υψηλές. Ωστόσο, το μεγαλύτερο θέμα που παραμένει σε εκκρεμότητα είναι ο καθορισμός της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών…

Γράφει ο Κώστας Ψωμιάδης

Με τις εξελίξεις στην βορειοαφρικανική χώρα, η διευθέτηση των ορίων της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες.

Κι αυτό προκύπτει, τη στιγμή κατά την οποία η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να ανακινήσει το θέμα σε διμερές επίπεδο.

Αντιθέτως, η Τουρκία έχει ήδη αποστείλει ανάλογη πρόσκληση προς τις αρχές του Καΐρου, παρά το γεγονός ότι η δική της ΑΟΖ δεν εφάπτεται με την αιγυπτιακή, εφόσον η υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου αναγνωριστεί ως ελληνική.

Με ορατό το ενδεχόμενο αλλαγών και ανατροπών σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο στην Αίγυπτο, τα πράγματα περιπλέκονται, με άγνωστες τις εξελίξεις για τα ελληνικά συμφέροντα.

Παρ’ όλα αυτά, οι πολύ καλές σχέσεις των δύο χωρών επιβεβαιώθηκαν και ενισχύθηκαν κατά την επίσημη επίσκεψη στο Κάιρο του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, στα μέσα του περασμένου Ιουνίου, συνοδεία μεγάλης κυβερνητικής αντιπροσωπείας και δεκάδων Ελλήνων επιχειρηματιών, που διατηρούν ισχυρά συμφέροντα στη συγκεκριμένη χώρα.

Μάλιστα, ο κ. Παπούλιας είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση τριών ωρών με τον ομόλογό του Χόσνι Μουμπάρακ, για διμερή και περιφερειακά θέματα.

Στη συνάντηση, η οποία σημειώθηκε την περίοδο των τραγικών εξελίξεων με τους ακτιβιστές ανοικτά της Γάζας και την έντονη ενεργοποίηση του τουρκικού παράγοντα στο χώρο των αραβικών κρατών, η αιγυπτιακή πλευρά εμφανίστηκε τότε αποφασισμένη να διαφυλάξει το δικό της ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Ένας ρόλος, που σήμερα αδυνατεί από τις εν δυνάμει αλλαγές που προωθούνται τόσο στην ίδια την Αίγυπτο, όσο και σε γειτονικές χώρες (Τυνησία, Αλγερία κλπ).

Όλοι οι μεγάλοι στην Αίγυπτο

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών, τα οποία πάντως δεν είναι πλήρως ενημερωμένα (τελευταία ενημέρωση Νοέμβριος 2009), οι επενδύσεις ελληνικών επιχειρηματικών ομίλων στην Αίγυπτο ξεπερνούν τα 700 εκατ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις αγγίξουν το ένα δισ. ευρώ.

Στη βορειοαφρικανική χώρα δραστηριοποιούνται όλοι οι μεγάλοι όμιλοι, σχεδόν σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.

Σημαντικό μερίδιο κατέχει ο ενεργειακός τομέας, καθώς εδώ κι αρκετά χρόνια ο όμιλος «Ελληνικά Πετρέλαια» έχει αποκτήσει άδειες για έρευνα και εκμετάλλευση πηγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, σε περιοχές όπου τα στοιχεία δείχνουν πως υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα.

Στα μέσα Δεκεμβρίου, μάλιστα, τα ΕΛ.ΠΕ. ανακοίνωσαν πως στην κοινοπραξία που διενεργεί τις έρευνες στην περιοχή West Obayed στη δυτική Έρημο, το 70% απέκτησε η εταιρεία Vegas Oil του ομίλου Βαρδινογιάννη, ο οποίος διαθέτει δραστηριότητα στον ενεργειακό τομέα της Αιγύπτου εδώ και πολλές δεκαετίες.

Η ίδια εταιρεία (Vegas) έχει ανακοινώσει την αποκάλυψη κοιτάσματος στην περιοχή North West Gemsa της ανατολικής Ερήμου, το οποίο μπορεί να παράγει έως έξι χιλ. βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα.

Επιπλέον, ο όμιλος Κοπελούζου έχει προχωρήσει σε συμφωνία με την κρατική εταιρεία φυσικού αερίου Egas, με στόχο να μεταφέρεται αέριο από την Αίγυπτο στην Κρήτη, αλλά και για την κατασκευή μεγάλων έργων ΑΠΕ στη συγκεκριμένη χώρα, με ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής να μεταφέρεται στην Ελλάδα, μέσω υποβρύχιων καλωδίων που θα συνδέσουν τις δύο χώρες (αρχικά με Κρήτη και στη συνέχεια με το ηπειρωτικό σύστημα).

Η ίδια αιγυπτιακή εταιρεία διαθέτει πολυετή συνεργασία με τις ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων Chandris Lines και Pyramis Shipping.

Οι παραγωγικοί κλάδοι

Τα τελευταία χρόνια, οι ελληνικές επενδύσεις στην Αίγυπτο αυξήθηκαν με αλματώδεις ρυθμούς, αρχής γενομένης από το 2004, όταν η τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν εξαγόρασε μεγάλη παραγωγική μονάδα.

Επίσης, ο όμιλος Ζερίτη προχώρησε σε επέκταση του εργοστασίου παραγωγής χάρτου που διαθέτει (Pyramids Paper Mill), ενώ σημαντικές είναι οι ελληνικές επενδύσεις και σε άλλους τομείς, όπως τα δομικά υλικά, οι κατασκευές, τα τρόφιμα και η πληροφορική.

Στον τραπεζικό κλάδο, το 2005 η Πειραιώς εξαγόρασε την Egyptian Commercial Bank, η οποία μετονομάστηκε σε Piraeus Bank Egypt. Σήμερα διαθέτει 48 καταστήματα, σε όλη τη χώρα, με ενεργητικό ύψους 1,7 δισ. ευρώ.

Η παρουσία της Εθνικής Τράπεζας στην Αίγυπτο ξεπερνά τις δύο δεκαετίες, διαθέτει οκτώ καταστήματα της θυγατρική της, ενώ συνεργάζεται και με όλες τις μεγάλες τράπεζες της χώρας.

Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας και η Eurobank είχε ενδιαφερθεί να εισέλθει στην αιγυπτιακή αγορά, συμμετέχοντας στη διαδικασία αποκρατικοποίησης της Bank Of Alexandria, αλλά το τελικό στάδιο του διαγωνισμού αποσύρθηκε.

Ωστόσο, ο μεγαλομέτοχος της τράπεζας, ο όμιλος Λάτση διαθέτει άλλες δραστηριότητες στη βορειοαφρικανική χώρα, στους τομείς των κατασκευών και της ναυτιλίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών, άλλες ελληνικές επιχειρήσεις με σημαντικές δραστηριότητες στην Αίγυπτου είναι η Alumil (αλουμίνιο), η Αρχιρόδον (τεχνικά έργα), η Μηχανική (κατασκευές), η Chipita (τρόφιμα), η Eurodrip (συστήματα υδρεύσεως και αρδεύσεως), η Er-Lac (χρώματα), η Informer (πληροφορική), η Teleperformance (τηλεπικοινωνίες), η Mellon Technologies (πληροφορική) και η Intralot (τυχερά παίγνια).

Οι δύο ελληνικές αεροπορικές εταιρείες, η Ολυμπαική και η Aegean εκτελούν συχνές πτήσεις προς και από αιγυπτιακά αεροδρόμια.

Επίσης, ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν αναλάβει δρομολόγια στο εσωτερικό της χώρας, τόσο στη Μεσόγειο, όσο και στην Ερυθρά Θάλασσα.

Η ομογένεια

Περίπου 4.000 ομογενείς εξακολουθούν να ζουν στην Αίγυπτο, ως συνεχιστές μίας από τις μεγαλύτερες ελληνικές παροικίες του εξωτερικού, που στην ακμή της απαριθμούσε 140.000 ανθρώπους κι ένα τεράστιο εμπορικό, κοινωνικό και πολιτιστικό έργο.

Οι μεγαλύτερες ελληνικές κοινότητες παραμένουν στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια, ενώ κοινότητες υπάρχουν επίσης στην Ισμαηλίγια, το Πορτ Σάιντ και Καφρ Ελ Ζαγιάτ.

Εξακολουθούν να λειτουργούν αρκετοί ελληνικοί σύλλογοι, σωματεία και ορισμένα ελληνικά σχολεία.

Σημαντικός θεσμός ελληνικού ενδιαφέροντος είναι το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, με δραστηριότητα σε όλη την Αφρική και με άριστες σχέσεις με τις αιγυπτιακές πολιτειακές και θρησκευτικές αρχές.