Πορτογαλία: Παράταση της πολιτικής αστάθειας μπροστά στο δήθεν «φόβητρο» της Αριστεράς

Θυμάται κανείς σας τη Πορτογαλία; Πιθανότατα όχι, διότι κάτι τα εσωτερικά μας θέματα, κάτι το μακελειό στο Παρίσι, μας έκανε δυστυχώς να λησμονήσουμε το σοβαρό πολιτικό κενό που παρουσιάζει η Πορτογαλία. Διότι εδώ και τουλάχιστον μία εβδομάδα, μετά την πτώση του Πέντρο Πάσους Κοέλιο, η χώρα κυβερνάται ουσιαστικά από μια υπηρεσιακή κυβέρνηση, και εξακολουθεί να μην γνωρίζει αν τελικά θα πάει σε νέες εκλογές ή όχι.

Θυμίζουμε ότι μετά την αποτυχημένη προσπάθεια της κυβέρνησης Κοέλιο να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης, περίπου δέκα μέρες αφότου ορκίστηκε, η χώρα βρίσκεται κυριολεκτικά στον «αέρα» αναμένοντας το πρόεδρο της δημοκρατίας να αποφασίσει αν θα δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στην αξιωματική αντιπολίτευση των Σοσιαλιστών ή αν θα δώσει το πράσινο φως για νέες εκλογές.

Το λιγότερο επώδυνο και πλέον λογικό για τη προστασία της σταθερότητας της χώρας είναι σαφώς το πρώτο, η άμεση δημιουργία μιας σταθερής αριστερής κυβέρνησης, ειδικά με δεδομένο ότι συνταγματικά κωλύματα που προκύπτουν από την εκλογή νέου προέδρου της δημοκρατίας στις αρχές της νέας χρονιάς καθιστούν απαγορευτική τη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών πριν τα τέλη της άνοιξης. Όμως, ο Καβάκο Σίλβα είναι κάτι παραπάνω από απρόθυμος να επιτρέψει την άνοδο της Αριστεράς στην εξουσία θέτοντας σε κίνδυνο τη σταθερότητα της χώρας του.  Έτσι καθυστερεί διεξάγοντας σειρά διαβουλεύσεων που στην ουσία δεν έχουν καμία ουσιαστική σημασία. Για παράδειγμα, χθες συναντήθηκε με κορυφαίους τραπεζίτες,  και σήμερα συναντάται με επιφανείς οικονομολόγους.

 Ο λόγος για τον οποίο ο πρόεδρος της δημοκρατίας Άνιμπαλ Καβάκο Σίλβα κωλυσιεργεί  πηγάζει βεβαίως από τις ίδιες αιτίες που τον οδήγησαν να επιμείνει να προσπαθήσει να κρατήσει τη Δεξιά στην εξουσία. Πως, δηλαδή, οι Ευρωπαίοι εταίροι και δη, το Βερολίνο θέλουν πολιτική συνέχεια της μνημονιακής κυβέρνησης στη χώρα, ειδικά δε, όταν η απέναντι κυβερνητική πρόταση περιλαμβάνει στην εξίσωση την ριζοσπαστική Αριστερά.

Βεβαίως, το επίσημο επιχείρημα του επίσης δεξιού Καβάκο Σίλβα είναι ότι δεν επιθυμεί να παραδώσει τα ηνία της χώρας σε ευρωφοβικές δυνάμεις. Όμως, το επιχείρημα αυτό ακούγεται τουλάχιστον αστείο αν αναλογιστούμε ότι ο κορμός μιας αριστερής κυβέρνησης συνασπισμού θα είναι το Σοσιαλιστικό Κόμμα, ένα συστημικό φιλοευρωπαϊκό κόμμα που ήταν, άλλωστε, και αυτό που πρωτο-υπέγραψε το πορτογαλικό μνημόνιο.

Η δε, αριστερή συμμαχία που φαίνεται να έχει στα σκαριά με το Αριστερό Μπλόκο και τους Κομμουνιστές, με μόνο κοινό παρανομαστή μεταξύ τους την εκδίωξη της Δεξιάς από την εξουσία και την εφαρμογή μιας οικονομικής πολιτικής με έμφαση στην ανάπτυξη και την απασχόληση, έχει ήδη ξεκαθαριστεί ότι δεν θα έχει τη μορφή ενός πλήρους κυβερνητικού συνασπισμού, αλλά μιας κοινοβουλευτικής συνεργασίας.

Κοινώς η ριζοσπαστική Αριστερά δεν σκοπεύει να συμμετάσχει στο υπουργικό σχήμα, απλά να παρέχει κοινοβουλευτική στήριξη σε μια κυβέρνηση των Σοσιαλιστών, και όχι αναγκαστικά σε όλα τα θέματα. Ο δε, Σοσιαλιστής ηγέτης, Αντόνιο Κόστα, προκειμένου να καθησυχάσει τους Ευρωπαίους έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι δεν πρόκειται να αγνοήσει ή να ξεγράψει τις επίσημες δεσμεύσεις της χώρας. Με μόνη διαφορά βεβαίως ότι εφόσον πλέον η χώρα δεν βρίσκεται σε μνημόνιο, ούτε εξαρτάται από τις δόσεις των πιστωτών και τους τακτικούς ελέγχους της τρόικας, έχει σαφή περιθώρια ελευθερίας και ευελιξίας, εξ ου και ο φόβος των Ευρωπαίων.   

Η όποια δε, επιφύλαξη του Καβάκο Σίλβα καταρρίπτεται και από τη θέση που έχουν πάρει σημαντικοί επιχειρηματικοί ηγέτες και τραπεζίτες, οι οποίοι φαίνεται να προτάσσουν την ανάγκη να τερματιστεί η πολιτική αβεβαιότητα. Ενδεικτικά, χθες μετά από συνάντηση του με τον Αντόνιο Κόστα, ο επικεφαλής της τράπεζας BancoBPI, Φερνάντο Ούλριχ, επεσήμανε ότι είναι πεπεισμένος ότι το Σοσιαλιστικό κόμμα και ο αρχηγός του δείχνουν την απαραίτητη ευθύνη μπροστά την ανάγκη να παραμείνει η χώρα στο οικονομικό μονοπάτι που έχει χαράξει.

Πάντως, στα πλαίσια της άσκησης πιέσεων προς το πρόεδρο της δημοκρατίας να επιτρέψει το σχηματισμό αριστερής κυβέρνησης, το μεγαλύτερο εργατικό συνδικάτο της χώρας, το CGTP, κάλεσε τον κόσμο να κατέβει στους δρόμους και να διαδηλώσει μπροστά στο προεδρικό μέγαρο την ερχόμενη εβδομάδα, στις 28 Νοεμβρίου. Αν και όλοι βέβαια ελπίζουν ότι μέχρι τότε θα έχει ήδη δοθεί λύση στο πολιτικό αδιέξοδο…