TTIP: Ο κόσμος στους δρόμους, η συμφωνία στον πάγο(;)

Λιγότερο από δύο εβδομάδες από την διαρροή των απόρρητων εγγράφων της διαπραγμάτευσης ΗΠΑ-Ευρώπης για την Διατλαντική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (TTIP) από την Greenpeace, φαίνεται πως οι αντιδράσεις φρενάρουν, προς στιγμή, τις εξελίξεις μεταξύ των δύο πλευρών. Αντιδράσεις που εκτείνονται και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, με αποτέλεσμα οι πολιτικές ηγεσίες να αναγκάζονται να σκεφτούν το ενδεχόμενο να αναβάλλουν τις αποφάσεις για το εγγύς μέλλον.

 

Αρχικά, ήταν η στάση του Φρανσουά Ολάντ που έδωσε το σύνθημα κατά μιας συμφωνίας «άναρχου, ελευθέρου εμπορίου». Είναι προφανές πως η Γαλλία, και άλλες χώρες, στοχεύουν σε κέρδη από την σκεπτικιστική τους στάση απέναντι στην συμφωνία.

Είναι, όμως, εξίσου προφανές πως, μαζί με τους Γερμανούς, οι Γάλλοι οδεύουν το επόμενο έτος σε εθνικές εκλογές. Έτσι, παρά την αισιοδοξία της Αγκέλα Μέρκελ, η οποία διεμήνυσε πως «θα κάνουμε τα πάντα για να ολοκληρώσουμε τις διαπραγματεύσεις έως το τέλος του χρόνου», το στοιχείο της κάλπης θέτει εκ των πραγμάτων ασφυκτικά πλαίσια στην διαπραγμάτευση που λαμβάνει χώρα μεταξύ Αμερικανών και Ευρωπαίων.

Ο κόσμος αντιδρά

Οι μεγάλες διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων σε Ιταλία, Βέλγιο, Γερμανία, Ισπανία που έδωσαν μία πρώτη γεύση του τι θα επακολουθήσει στην περίπτωση που οι προωθούμενες «μεταρρυθμίσεις» του διεθνούς εμπορίου γίνουν πραγματικότητα, ήταν αδύνατον να περάσουν απαρατήρητες από τις πολιτικές ηγεσίες.  Όπως και τα δυναμικά τους συνθήματα: «Οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη» «Αμερικάνικα κοτόπουλα με ορμόνες στο τραπέζι μας» «ΝΑΤΟ και TTIPμας αλυσοδένουν μέχρι πολέμου!»

Παράλληλα, στην Ολλανδία ήδη συλλέγονται υπογραφές πολιτών με σκοπό την διενέργεια δημοψηφίσματος, ενώ ανάλογες πρωτοβουλίες λαμβάνονται και σε αρκετές άλλες χώρες της Ευρώπης.

Η TTIP μας φέρνει πιο κοντά

Χαρακτηριστική της μεταστροφής του κλίματος που έχει αρχίσει να συντελείται, η δημοσκόπηση του γερμανικού ARD που παρουσιάζει περισσότερο από το 70% της γερμανικής κοινής γνώμης να έχει αρνητική άποψη για την συμφωνία TTIP, ενώ μόλις πριν δύο χρόνια, το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνούσε το 55%.

Ακόμη πιο αρνητική εικόνα υπάρχει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου υπέρ της συμφωνίας τάσσεται μόλις το 18% των Αμερικανών, έναντι του εντυπωσιακού 53% του 2014. Ίσως έτσι να εξηγείται η ζέση με την οποία οι τεχνοκράτες των δύο πλευρών προφυλάσσουν ως κόρη οφθαλμού τη «μυστικότητα» των διαπραγματεύσεων.

Όπως έγινε γνωστό από την διαρροή των εγγράφων, η συμφωνία προβλέπει μεταξύ άλλων, την κατάργηση μίας σειράς από νόμους, κανόνες και ασφαλιστικές δικλείδες σχετικές με την ποιότητα της διατροφής, την προστασία του περιβάλλοντος, των εργασιακών σχέσεων καθώς και της δυνατότητας παρέμβασης του κράτους για τον έλεγχο των προϊόντων και των υπηρεσιών των πολυεθνικών.

«Μπλόκο» από πολίτες, σωματεία και θεσμούς

Μόλις στις 21 και 22 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στην Βαρκελώνη η πρώτη Πανευρωπαϊκή Συνάντηση για τις Ελεύθερες Ζώνες από τις εμπορικές συμφωνίεςTTIP, CETA και TISA. Εκεί βρέθηκαν περισσότεροι από 40 δήμαρχοι και εκπρόσωποι των τοπικών αρχών, μαζί με περισσότερους από 200 εκπρόσωπους κοινωνικών κινημάτων, περιβαλλοντικών, εργασιακών και αγροτικών οργανώσεων, καθώς και εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Συνολικά, περισσότεροι από 1.800 δήμους σε δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες έχουν κηρύξει τις περιοχές τους σε «FreeTTIPZone».

Στην Ελλάδα έχουν πάρει σχετικές αποφάσεις και έχουν κηρύξει της περιοχές τους Ελεύθερες Ζώνες οι Δήμοι του Αιγάλεω, της Κέρκυρας, της Νέας Φιλαδέλφειας – Χαλκηδόνας, των Αγίων Αναργύρων – Καματερού και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Όλοι οι παραπάνω, έχουν ήδη αναλάβει δράσεις για την ενημέρωση των πολιτών για τα όσα αναμένεται να αλλάξουν με την προωθούμενη συμφωνία.

Θα κερδίσουν οι πολυεθνικές;

«Μέχρι στιγμής τουλάχιστον, μετά βίας έχουν γίνει οι όποιες σοβαρές παραχωρήσεις. Δεν θα θυσιάσουμε τα υψηλά πρότυπα ασφαλείας των τροφίμων μας, ως αντιστάθμισμα στην διευκόλυνση του ευρωπαϊκού εμπορίου αυτοκινήτων », σχολίασε πρόσφατα ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας, Κρίστιαν Σμιντ. Στάση που καταδεικνύει τις δυσκολίες που διαμορφώνονται πλέον στις διαπραγματεύσεις, δεδομένης και της αδιαλλαξίας των Αμερικάνων στα όσα ζητούν από τους Ευρωπαίους.

Άλλωστε, το ίδιο το περιεχόμενο της συμφωνίας προωθεί το αμερικάνικο εμπορικό πλαίσιο, το οποίο με τη σειρά του έχει προχωρήσει σε αναπροσαρμογές με βάση το κινέζικο, λόγω του αυξανόμενου σινοαμερικανικού ανταγωνισμού.

Οι υποστηρικτές της συμφωνίας υποστηρίζουν πως θα δημιουργήσει τη μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο, και σε μια ολοκληρωμένη αγορά, με ωφέλειες για τις μικρές επιχειρήσεις. Θα πρέπει, όμως, πρώτα να απαντήσουν στους επικριτές της, που αντικρούουν, με συγκεκριμένα επιχειρήματα, πως το μόνο που θα κάνει είναι να δώσει την πλήρη εξουσία στις μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες, βάζοντας μια για πάντα τα συμφέροντα τους επάνω από αυτά των εθνών και των εργαζομένων.