Η φθινοπωρινή ρουλέτα της Fed

Η ώρα για μια ακόμη συνεδρίαση της Federal Reserve, τη πρώτη του φθινοπώρου, έφτασε. Και μαζί της το γνωστό, εδώ και μήνες ερώτημα: θα το κάνει ή δεν θα το κάνει;

Ο λόγος, βεβαίως, για τη περίφημη νέα αύξηση των επιτοκίων, η οποία πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή από τότε που η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα αποφάσισε να αντιστρέψει την πολιτική της, τολμώντας την πρώτη αύξηση των επιτοκίων μετά από επτά χρόνια. Μια αντιστροφή πολιτικής, η οποία έχει αρχίσει να φαντάζει από λανθασμένη έως και… αστεία, αν λάβουμε υπόψη ότι έκτοτε έχουν περάσει δέκα μήνες και τόσο η αγορά όσο και τα μέλη του συμβουλίου παραμένουν διχασμένα ως προς την ορθότητα της απόφασης, αλλά και το χρόνο δρομολόγησης της δεύτερης αύξησης. Είναι αμφίβολο δε, αν θα προχωρήσουν και σήμερα.

Το μοτίβο στην πραγματικότητα δεν έχει αλλάξει. Υπάρχουν στοιχεία, κυρίως στην εγχώρια αμερικανική οικονομία, που δικαιολογούν μια νέα αύξηση, και υπάρχουν στοιχεία που την εμποδίζουν, τόσο στο διεθνές μέτωπο όσο και στο εγχώριο πολιτικό πεδίο. Μπορεί, άλλωστε, η Fed να οφείλει θεωρητικά να λαμβάνει τις αποφάσεις της αποκλειστικά με οικονομικά κριτήρια, και δη, κριτήρια που έχουν να κάνουν με την εγχώρια αμερικανική οικονομία, όμως πρακτικά δεν μπορεί, δεδομένου ότι δεν ζει κλεισμένη στη δική της φούσκα.

Καταρχήν σε πολιτικό επίπεδο, η χώρα βρίσκεται μόλις δύο μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές. Και παραδοσιακά η Fed αποφεύγει να προχωρήσει σε επιτοκιακές αλλαγές, λίγο πριν τις εκλογές, ακριβώς διότι δεν θέλει να δείξει ότι… ανακατεύεται στο πολιτικό παιχνίδι, διαταράσσοντας την αγορά με τρόπο που μπορεί να ευνοήσει ή να βλάψει την εκάστοτε κυβέρνηση και το εκάστοτε κυβερνών κόμμα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη η στρατηγική της Fed έχει αποτελέσει αντικείμενο αντιπαράθεσης μεταξύ των υποψηφίων, με τον Ντόναλντ Τραμπ να έχει κατηγορήσει τη κεντρική τράπεζα ότι καθυστερεί τις αυξήσεις επιτοκίων, επειδή δεν θέλει να διακινδυνεύει μια αρνητική αντίδραση στις διεθνείς αγορές. Ο ρεπουμπλικανός υποψήφιος, μάλλον, δεν έχει άδικο, όμως το (ανεξάρτητο) συμβούλιο της Fed προφανώς δεν έχει λόγο να δείξει ότι θορυβείται και επηρεάζεται από την επίθεση ενός προεδρικού μονομάχου.

Με λίγα λόγια, το πολιτικό στοιχείο, το φόβητρο μιας αναταραχής στις διεθνείς αγορές (που δεν θέλουν και πολύ για να πάρουν και πάλι την κατιούσα), και τα τελευταία αδύναμα στοιχεία για τις πωλήσεις και τον κλάδο της μεταποίησης στις ΗΠΑ θεωρούνται επαρκείς λόγοι για μια ακόμη… μεταβατική συνεδρίαση.

Ενδεικτικά, μόλις 6 στους 46 οικονομολόγους, σχετικής έρευνας των Financial Times, δήλωσαν ότι θεωρούν πιθανή μια μετριοπαθή αύξηση των επιτοκίων. Έτσι, η αίσθηση ότι πάμε μάλλον για… Δεκέμβριο, αν όχι για την επόμενη χρονιά, κυριαρχεί στις αγορές, παρά το γεγονός ότι προφανώς μια έκπληξη, με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες της, δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ειδικά, αν στόχος των μελών του συμβουλίου είναι τελικά να δείξουν ότι δεν καθοδηγούνται από τις αγορές.

Πάντως, αυτό που θεωρείται το πλέον σίγουρο είναι ότι, αν δεν έχουμε αύξηση σήμερα, όπως οι αγορές ελπίζουν, οι αποφάσεις θα μετατεθούν, πλέον, για μετά τις αμερικανικές εκλογές, που θυμίζουμε ότι είναι στις αρχές Νοεμβρίου.