ΕΣΕΕ: Οι ελληνικές ΜμΕ βρίσκονται καθημερινά αντιμέτωπες με πλήθος προβλημάτων

Στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΕΕ στις 19 Οκτωβρίου 2016, μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν διεξοδικά ήταν και το διαφοροποιημένο κλίμα της ελληνικής αγοράς από αυτό που παρουσιάζει το Ευρωπαϊκό Βαρόμετρο για τις ΜμΕ-Β’ εξάμηνο του 2016.

Πιο αναλυτικά:

Η ΕΣΕΕ συνέβαλε στη δημιουργία του Βαρομέτρου αποστέλλοντας στην UEAPME επικαιροποιημένα στοιχεία για τον κλάδο του εμπορίου. Ωστόσο, η δομή του Βαρομέτρου είναι τέτοια, ώστε να μην απεικονίζονται με τη βαρύτητα που απαιτείται τα προβλήματα και οι προκλήσεις των ΜμΕ στην Ελλάδα. Φυσικά, το Βαρόμετρο κάνει ειδική μνεία στη διαφοροποίηση των επιδόσεων και στην ετερογένεια μεταξύ Βορείων και Νοτίων Χωρών, αλλά εκ της φύσεώς του δεν κάνει ξεχωριστή αναφορά στις συντριπτικές πιέσεις που έχουν ασκηθεί σωρευτικά τα τελευταία οκτώ χρόνια στο ελληνικό επιχειρείν και ειδικότερα στο εμπόριο.

Ως εκ τούτου, το Βαρόμετρο δεν περιλαμβάνει την έντονη ανησυχία των ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των “micro” για την πορεία του κύκλου εργασιών (το 67,7% των micro-επιχειρήσεων δήλωσε πτώση), των επενδύσεων (πτώση το 83,1%), των παραγγελιών (πτώση το 34,3%) και της γενικότερης κατάστασής (επιδείνωση δήλωσε το 65,9%) τους εν γένει. Ούτε, όμως, κάνει λόγο για την εξαιρετικά έντονη απαισιοδοξία που απορρέει από τις προσδοκίες των επιχειρηματιών του εμπορίου απέναντι σε όλα τα βασικά μεγέθη (κύκλο εργασιών-43,8%, επενδύσεις-36.1%, αποθέματα -34.3% κ.λπ.) και τα συντριπτικά μεγέθη της αβεβαιότητας.

Ως συμπέρασμα προκύπτει ότι η κατάσταση των ΜμΕ στην Ευρώπη μπορεί να σταθεροποιείται και σταδιακά να βελτιώνεται με αργούς ρυθμούς, παρά την απόφαση των Βρετανών για έξοδο από την Ε.Ε., στην Ελλάδα, όμως, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική, καθώς οι ΜμΕ βρίσκονται καθημερινά αντιμέτωπες με πλήθος προβλημάτων (έλλειψη ρευστότητας, χαμηλή ζήτηση) αλλά και επιπλέον επιβαρύνσεις (φορολογικές, ασφαλιστικές, διοικητικές).

Το Ευρωπαϊκό Βαρόμετρο για τις ΜμΕ – Β’ εξάμηνο του 2016

Η ανάκαμψη των ΜμΕ συνεχίζεται: Ο Δείκτης Επιχειρηματικού Κλίματος για τις Επιχειρήσεις σταθερός στο 75.5. Οι μικροεπιχειρήσεις και ο κατασκευαστικός κλάδος βλέπει κέρδη από την εσωτερική ζήτηση

Ο Δείκτης Επιχειρηματικού Κλίματος για τις ΜμΕ, επιβεβαίωσε την τάση και μένει με 75.5 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή σταθερό σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο. Ο δείκτης, που αποτελείται από το μερίδιο των ευρωπαϊκών βιοτεχνιών και τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που αναφέρουν σταθερές και θετικές επιχειρηματικές καταστάσεις και προσδοκίες, έχει διατηρήσει το επίπεδό του πάνω από το ουδέτερο επίπεδο των 70 για πέμπτο συνεχόμενο εξάμηνο.

Το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιώνει ότι η ανάκαμψη των ΜΜΕ συνεχίζεται και δείχνει ένα γενικό θετικό σενάριο για το δεύτερο εξάμηνο.

Στον τελευταίο Δείκτη Κλίματος τον Μάρτιο είχε ήδη καταγραφεί η αρνητική επίδραση στις ΜμΕ του Ηνωμένου Βασιλείου εξαιτίας της αβεβαιότητας της κατάστασης με το Brexit. Αυτή η αρνητική τάση έγινε ισχυρότερη μετά το δημοψήφισμα και τώρα, επίσης, επιδρά στις οικονομίες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως η Δανία και η Ιρλανδία.

Από τις αρχές του 2015, ο Δείκτης Κλίματος γι’ αυτές τις τρεις χώρες μειώθηκε κατά 9 μονάδες από το 77.2 στο 68.2 και τώρα είναι σαφώς κάτω από το ουδέτερο επίπεδο του 70. Οι επικείμενες πολιτικές εξελίξεις της εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ θα παίξουν σίγουρα σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό των οικονομικών επιπτώσεων στις επιχειρήσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις χώρες που εξαρτώνται οικονομικά από το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών, δεδομένου ότι οι νέες ρυθμίσεις μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο σε μακροπρόθεσμη βάση.
Όσον αφορά την κατάσταση στη Βόρεια και Κεντρική και στο Νότο και την Περιφέρεια το αποτέλεσμα δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή τάση είναι αρκετά παρόμοια και στις δύο περιοχές και είναι σταθερή. Στο Βορρά, ο Δείκτης Κλίματος κατέγραψε 77.1 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ στο Νότο έχει μειωθεί μόνο κατά 0,2 μονάδες και καταγράφει 71.7 μονάδες.

Αξίζει να υπογραμμιστεί η ανάλογη τάση της Βόρειας και της Νότιας Ευρώπης, επιβεβαιώνοντας την τάση κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Φαίνεται ότι η Ευρώπη ακολουθεί τώρα μια ξεχωριστή πορεία ανάπτυξης. Ωστόσο, ένα χάσμα μεταξύ του Βορρά και του Νότου παραμένει δείχνοντας την ετερογένεια των οικονομιών της ΕΕ και την ανάγκη για συντονισμένες πολιτικές σε επίπεδο ΕΕ.

Όσον αφορά το Βορρά, ο Δείκτης Κλίματος έχει συγκρατηθεί από τις αρνητικές επιπτώσεις του Brexit και τις αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις, όπως είναι η επιβράδυνση της Κίνας και οι κυρώσεις για τη Ρωσία.

Συμπεράσματα και συστάσεις

Η οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη έχει βελτιωθεί κατά τα τελευταία λίγα χρόνια μετά την επιβράδυνση που προκλήθηκε από την οικονομική κρίση νωρίτερα και την εθνική κρίση χρέους αργότερα. Οι δείκτες που μελετήθηκαν στο Βαρόμετρο δείχνουν ένα θετικό σενάριο για τις ΜΜΕ που αισθάνονται αρκετά βέβαιοι προς το μέλλον.

Ωστόσο, ο Δείκτης Κλίματος, όπου βλέπουμε καμία περαιτέρω αύξηση, καταδεικνύει ότι εξακολουθούν να υπάρχουν αβεβαιότητες σχετικά με τη μελλοντική ανάπτυξη, που προκλήθηκε από τα νέα γεγονότα όπως Brexit, γεωπολιτικές εντάσεις ή νέες αμφιβολίες σχετικά με την οικονομική ανάπτυξη σε ορισμένα κράτη μέλη της Νότιας Ευρώπης.

Στο πολιτικό επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η υψηλή ανεργία, ιδίως των νέων, είναι ψηλά στην ατζέντα. Εδώ δείχνει ότι τα κράτη μέλη τα οποία έχουν εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο προϊόν και τις αγορές εργασίας έχουν καλύτερες επιδόσεις από εκείνους που ακόμα αναβάλουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.

Ένα άλλο σχετικό θέμα συνδέεται με το χαμηλό επίπεδο των επιχειρήσεων που προτίθενται να αυξήσουν τις επενδύσεις τους. Ακόμη και αν η κατάσταση έχει βελτιωθεί από το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους με το πρώτο του τρέχοντος έτους, οι προσδοκίες για τους επόμενους έξι μήνες είναι αρκετά αδύναμη.

Η ανάκαμψη του κατασκευαστικού τομέα φαίνεται να δείχνει τη σημασία του ρόλου που διαδραματίζει η εσωτερική ζήτηση και από το χαμηλό επιτόκιο που ορίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τώρα είναι σημαντικό να διατηρηθεί η ανάπτυξη των κατασκευών, προκειμένου να πραγματοποιήσει οι προσδοκίες των επιχειρήσεων σε αυτό το εξάμηνο μέσω πολιτικών πρωτοβουλιών.

Μέχρι στιγμής, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη έχουν εισαγάγει διάφορες μεταρρυθμίσεις. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ένωση προωθεί μια οικονομική στρατηγική που βασίζεται στη δημοσιονομική υπευθυνότητα, τις επενδύσεις και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως αναφέρεται και εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια των διαδικασιών του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Ωστόσο, αυτή η στρατηγική θα αποφέρει μόνο θετικά αποτελέσματα εάν οι εθνικές κυβερνήσεις εφαρμόζουν τις από κοινού συμφωνημένες κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να ενδυναμωθεί η ανάκαμψη και να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας.

Για να στηριχθεί η οικονομική ανάκαμψη και για να αντιμετωπιστεί τα ζητήματα που περιορίζουν τις επενδύσεις και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων της ΕΕ, μερικές χρήσιμες συστάσεις μπορεί να είναι:

⦁ Εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας που θα ενισχύσουν την απασχόληση χάρη σε πιο ευέλικτα συστήματα στην αγορά εργασίας.
⦁ Διασφάλιση της διαθεσιμότητας εξειδικευμένου και καταρτισμένου εργατικού δυναμικού.
⦁ Εξασφάλιση καλύτερης πρόσβασης των ΜμΕ σε χρηματοδότηση για να αυξήσουν τις επενδύσεις τους, παρατείνοντας και επεκτείνοντας το παράθυρο χρηματοδότησης των ΜΜΕ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων.
⦁ Μείωση του επιπέδου αβεβαιότητας σχετικά με τα βασικά πολιτικά ζητήματα, όπως η προσφυγική κρίση και οι διαπραγματεύσεις για το Brexit.
⦁ Επένδυση σε ψηφιακές δεξιότητες και υποδομές για να ενισχυθεί το επίπεδο της καινοτομίας στις ΜμΕ.