Διακινητές: Έμποροι ανθρώπινου πόνου ή σωτήρες;

Και μόνο στο άκουσμα «διακινητές», η κοινή γνώμη είναι αρνητική. Τους θεωρεί εμπόρους ελπίδων, οι οποίοι με στόχο το εύκολο κέρδος, εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και την προσδοκία για μια ασφαλή ζωή. Παρόλα αυτά, οι ίδιοι οι πρόσφυγες υποστηρίζουν ότι αν δεν υπήρχαν οι διακινητές, το ταξίδι τους θα ήταν πολύ πιο δύσκολο, αν όχι ανέφικτο.

Σε έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, οι πρόσφυγες εξηγούν ότι θα κατέφευγαν σε νόμιμους τρόπους μετακίνησης, με έγκυρα ταξιδιωτικά έγγραφα, αν υπήρχε η δυνατότητα να το κάνουν. Από τη στιγμή όμως, που δεν μπορούν να αποκτήσουν προξενική θεώρηση (visa) για να ταξιδέψουν νόμιμα, στρέφονται στους διακινητές. Έτσι, τους βλέπουν ως άτομα που θα τους σφραγίσουν το εισιτήριο για ένα καλύτερο μέλλον.

Πως εντοπίζονται

Για το δρομολόγιο Τουρκία – Ελλάδα, είναι ευρέως γνωστό στους κύκλους των αλλοδαπών, ότι κυρίως στην Κωνσταντινούπολη (για την είσοδο στην Ελλάδα μέσω Έβρου) και στη Σμύρνη (για προορισμό κάποιο ελληνικό νησί), υπάρχουν αμέτρητοι διακινητές, τους οποίους μπορείς να βρεις με ευκολία.

Εκτός από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου υπάρχουν άτομα που διαφημίζουν τις “υπηρεσίες” τους, μπορεί κάποιος να βρει διακινητές απλά κάνοντας μια βόλτα στα στέκια που συχνάζουν.

Επιπλέον, εκατοντάδες αλλοδαποί, αναφέρουν ότι δεν έψαξαν καν διακινητές. Τους πλησίαζαν διάφορα άτομα και τους έλεγαν ότι μπορούν να κανονίσουν τη μεταφορά τους στην Ελλάδα.

Ο οικείος «μπάρμπας»

Τα δίκτυα διακινητών έχουν “τσιράκια” όλων των εθνικοτήτων, που με λίγα χρήματα, σε σχέση με το συνολικό ποσό, “ψαρεύουν” τους πελάτες μιλώντας τους τη γλώσσα τους.

Φυσικά χρησιμοποιούν όλοι ψευδώνυμα, που κατά κύριο λόγο έχουν σαν πρώτο συνθετικό το Abu, το οποίο στα αραβικά είναι κάτι σαν το ελληνικό μπάρμπα, πχ. μπάρμπα – Κώστας.

Έτσι οι διακινούμενοι αναφέρουν ότι τη μεταφορά τους κανόνισε ο Abu Ali, o Abu Mohammad, o Abu Hasan, o Abu Amar και ο οποίος μιλούσε πάντα τη γλώσσα τους.

Καλοστημένη μηχανή

Η διακίνηση των αλλοδαπών είναι μια καλοστημένη μηχανή με πολλά “κομμάτια”. Είναι μια αλυσίδα αποτελούμενη από ένα ευρύ δίκτυο ανθρώπων σε όλες τις χώρες, μεταφορικά μέσα, καταλύματα και εμπλεκόμενους υπαλλήλους του κρατικού μηχανισμού.

Κάθε διακινητής παραλαμβάνει τους “πελάτες” του από ένα μέρος και είναι υποχρεωμένος να τους παραδώσει στον επόμενο διακινητή. Υπάρχει δηλαδή ένα είδος εδαφικής αρμοδιότητας, στην οποία ο διακινητής γνωρίζει εναλλακτικές διαδρομές και τρόπους διαφυγής σε περίπτωση ανάγκης.

Ευθύνη επίσης, των διακινητών είναι ο τόπος και ο χρόνος ανάπαυλας των προσφύγων. Τέτοιοι τόποι είναι εγκαταλελειμμένα σπίτια, στάβλοι, χαλάσματα ή απλά η ύπαιθρος.

Σύμφωνα με την έρευνα, υπήρχαν περιπτώσεις που ενώ όλη η ομάδα των διακινούμενων εκλιπαρούσε για ξεκούραση, οι διακινητές δεν σταματούσαν. Μάλιστα, προκειμένου να επιβληθούν, χτυπούσαν τους πιο απείθαρχους και απειλούσαν ότι θα τους αφήσουν πίσω.

Το ποσό πληρωμής αυξομειώνεται ανάλογα με τις παροχές

Το νόμισμα που χρησιμοποιείται για την πληρωμή των διακινητών είναι το δολάριο, αλλά ευρέως χρησιμοποιείται και το ευρώ. Η μεταφορά από την Τουρκία σε κάποιο ελληνικό νησί με το πιο δημοφιλές μεταφορικό μέσο, τη φουσκωτή βάρκα, κοστολογείται στα χίλια ευρώ ανά άτομο. Οι τιμές αυξομειώνονται, βέβαια, ανάλογα με τις παροχές και την αύξηση των μεταναστευτικών ροών.

Όσο μεγαλύτερη είναι η διαδρομή και όσο πιο ασφαλές είναι το μεταφορικό μέσο, τόσο μεγαλύτερη είναι και η τιμή που θα πληρώσει ο μεταφερόμενος. Επιπλέον, γίνεται κάποια “έκπτωση” στα παιδιά. 

Ο τρόπος πληρωμής εξαρτάται από τον κάθε διακινητή. Τα χρήματα πληρώνονται είτε μετρητά (λίγες ώρες ή μέρες πριν το ταξίδι) είτε μέσω κάποιου λογαριασμού έπειτα.

«Τίμιες» δουλειές ακόμη και με… μαρκίζα

Στην έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας καταγράφεται ως ενδεικτική μία συγκεκριμένη περίπτωση διακινητή, ο οποίος φαίνεται να ήταν γνωστός στους κύκλους των Σύρων που έφταναν στην Τουρκία. Η συμφωνία διακίνησης γινόταν μέσω ενός συγκεκριμένου καταστήματος μεταφοράς χρημάτων με έδρα την Κωνσταντινούπολη και καταστήματα στη Σμύρνη. Το όνομα των καταστημάτων ήταν Al Said, από το όνομα ή το ψευδώνυμο του Σύρου ιδιοκτήτη τους Jamal Al Said.

Ο διακινούμενος κατέθετε το ποσό που του ζητούνταν στο συγκεκριμένο γραφείο και λάμβανε έναν κωδικό. Όταν έφτανε στην Ελλάδα, έδινε αυτόν τον κωδικό στον διακινητή και έτσι αυτός μπορούσε να πάει στο κατάστημα και να εισπράξει τα χρήματα.

Το καλοκαίρι του 2015 αναφέρθηκε ότι ο ιδιοκτήτης των συγκεκριμένων καταστημάτων, τα έκλεισε αιφνιδιαστικά, υπεξαίρεσε όλα τα χρήματα που διαχειριζόταν και… εξαφανίστηκε.

Αναδημοσίευση από τη Finance & Markets Voice.