Η Κομισιόν θέλει, η (πολιτική) Ευρώπη τολμά;

Οι φιλόδοξες προθέσεις υπάρχουν, όμως εξακολουθούν να σκοντάφτουν στην σκληρή πολιτική πραγματικότητα. Αναφέρομαι στο νέο πακέτο των προτάσεων για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, που δημοσιοποίησε νωρίτερα –όπως αναμενόταν- η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το πακέτο, υπό τον τίτλο «Ολοκληρώνοντας την Οικονομική και Νομισματική Ένωση της Ευρώπης» διαμορφώθηκε στα πλαίσια της υποτιθέμενης πρόθεσης της Ε.Ε. να προχωρήσει στον επόμενο στάδιο ενοποίησης, μέσα από τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Ο ίδιος δε, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ έχει προσωπικά δεσμευτεί να εργαστεί προς την κατεύθυνση της «περισσότερης Ευρώπης», μέσα και από μια ταχύτερη και πιο αποφασιστική οικονομική πολιτική που θα διορθώσει τα κακώς κείμενα που έφερε στην επιφάνεια η οικονομική κρίση.

Για το λόγο αυτό ακρογωνιαίος λίθος των νέων προτάσεων είναι η δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, που θα προσφέρει βοήθεια σε χώρες της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, δίχως να χρειάζεται το ΔΝΤ. Όμως, το πρόβλημα είναι ότι ελάχιστες κυβερνήσεις είναι πραγματικά πρόθυμες, όχι μόνο να στηρίξουν ένα ευρωπαϊκό ταμείο, αλλά γενικότερα να στηρίξουν την ιδέα μεγαλύτερης στήριξης μιας χώρας σε κρίση. Το ίδιο ισχύει δε, και για την όλη προοπτική της μεγαλύτερης οικονομικής και δημοσιονομικής ενοποίησης, της δημιουργίας κοινής φορολογικής πολιτικής, της δημιουργίας μιας θέσης κοινού υπουργού Οικονομικών κ.λπ.

Ιδανικά η Κομισιόν θα ήθελε η όλη συζήτηση για την μεταρρύθμιση της Ευρώπης να ξεκινήσει ήδη από την επικείμενη σύνοδο κορυφής. Όμως τα περισσότερα κράτη μέλη θεωρούν ότι οι συνθήκες δεν είναι ακόμη ώριμες, χωρίς προφανώς να εξηγούν το πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις οι συνθήκες θα είναι ώριμες. Ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου, ο Ντόναλντ Τουσκ, υποστήριξε σε δηλώσεις του, προ ημερών, ότι θα προσπαθήσει να διαμορφώσει ένα χρονοδιάγραμμα συνομιλιών από την επόμενη χρονιά, όμως παρασκηνιακά μίλησε για μια ρεαλιστική στάθμιση των προτεραιοτήτων (αγγλιστί reality check).

Κοινώς, οι προτάσεις υπάρχουν, αλλά μην περιμένετε πολλά πράγματα και γρήγορα. Ειδικά δε, σε σχέση με την ιδέα του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, απέναντι στην οποία οι αντιδράσεις είναι πολύ πιο σαφείς, κυρίως από τη Γερμανία, με την κυρία Μέρκελ να έχει αρκετά εσωτερικά προβλήματα, ώστε να μην θέλει να προσθέσει άλλα βάσανα (που θα ξεσηκώσουν τους σκληροπυρηνικούς) στο κεφάλι της.