Η δόση στο επίκεντρο του σημερινού Eurogroup

Η καταβολή της τέταρτης δόσης του προγράμματος, μετά την εκπλήρωση και των δύο τελευταίων προαπαιτούμενων στο πλαίσιο της γ’ αξιολόγησης, αλλά και τα αποτελέσματα των πρώτων επαφών για την δ’ αξιολόγηση, που πραγματοποιήθηκαν στα τέλη Φεβρουαρίου, αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της σημερινής συνεδρίασης του Eurogroup.

Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, η πρώτη αποστολή των θεσμών στην Αθήνα αποτιμάται θετικά ενώ στόχος είναι η ταχεία ολοκλήρωση της δ’ αξιολόγησης, ώστε να ανοίξει στη συνέχεια ο δρόμος των αποφάσεων για την επόμενη ημέρα της εξόδου από το μνημόνιο, τον προσεχή Αύγουστο, την τελευταία εκταμίευση αλλά και την ελάφρυνση του χρέους.

Αξιωματούχοι των Βρυξελλών, που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σημείωναν ότι στόχος είναι η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος, που περιλαμβάνει 88 προαπαιτούμενα να ολοκληρωθεί τον Μάιο. Στο επίκεντρο θα βρεθεί το δημοσιονομικό, αλλά και το χρονοδιάγραμμα μείωσης του αφορολογήτου (δηλαδή το αν θα γίνει από το 2020 ή νωρίτερα).

Οι θεσμοί αναμένεται να επιστρέψουν στην Αθήνα αμέσως μετά την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσινγκτον, στις αρχές Μάιου.

Ορόσημο το Eurogroup της 27ης Μαίου

Πληροφορίες αναφέρουν, πάντως, πως ορόσημο αναμένεται να είναι το Eurogroup της 27ης Απριλίου στη Σόφια, όταν και η κυβέρνηση θα παρουσιάσει το νέο πολυετές αναπτυξιακό σχέδιο για την εποχή μετά το πρόγραμμα.

Υψηλόβαθμος κυβερνητικός παράγοντας, σύμφωνα με το ΑΠΕ, επισημαίνει πως το σχέδιο «είναι δική μας ιδιοκτησίας και ένα είδος συμφώνου κατανόησης» και θα έχει τρεις αποδέκτες: τους θεσμούς, τις αγορές και το εσωτερικό της χώρας. «Πρέπει να ικανοποιήσουμε μια λεπτή ισορροπία: να πούμε στις αγορές “επενδύστε σε εμάς γιατί δεν πρόκειται να υπάρξουν αρνητικές εκπλήξεις μόλις τελειώσει το μνημόνιο”, αλλά και να δώσουμε το μήνυμα πως τα πολύ δύσκολα έχουν τελειώσει», σχολιάζει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Το αναπτυξιακό σχέδιο θα περιλαμβάνει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και στόχους για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, των αποκρατικοποιήσεων και των δημοσιονομικών επιδιώξεων, αλλά και δέσμη προγραμματισμένων μέτρων κοινωνικού χαρακτήρα. Όπως επισημαίνει το υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος, αφ’ ενός πρέπει να κριθεί επαρκές από τις αγορές, από τις οποίες η Ελλάδα αναζητεί νέα κεφάλαια. Και αφ’ ετέρου να στείλει μήνυμα στο εσωτερικό της χώρας, πως στη μεταμνημονιακή περίοδο δεν θα υπάρχουν υπαναχωρήσεις από τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί, αλλά παράλληλα θα διασφαλιστούν σταδιακά βαθμοί ελευθερίας για στοχευμένα μέτρα αναπτυξιακού και κοινωνικού χαρακτήρα.

Κεντρική επιδίωξη της κυβέρνησης τα επόμενα χρόνια θα είναι η δυναμική μείωσης των φορολογικών επιβαρύνσεων, με την ιεράρχηση των κινήσεων να αναμένεται να τεθεί στο τραπέζι των συζητήσεων με τους θεσμούς. Παράλληλα, το τρέχον διάστημα προωθείται για να συμπεριληφθεί στο αναπτυξιακό σχέδιο, σε συνεννόηση με τους θεσμούς, η αύξηση του κατώτατου μισθού. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι στα πρότυπα του «πορτογαλικού μοντέλου» και θα υλοποιηθεί σταδιακά.

Η στάση του ΔΝΤ

Δεύτερη κομβική ημερομηνία, κατά το υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος, είναι η 21η Ιουνίου, οπότε και αναμένεται συμφωνία σε τρία μέτωπα: την ολοκλήρωση της δ’ αξιολόγησης, τα μέτρα για τη διευθέτηση του χρέους και το πλαίσιο της εποπτείας μετά τη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο.

Ειδικά για τη στάση του ΔΝΤ, ο εν λόγω παράγοντας εκτιμά ότι «μάλλον μένει στο πρόγραμμα», ενώ αναζητείται ο ρόλος που θα έχει την «επόμενη ημέρα». Ο ρόλος αυτός ενδέχεται να συνδέεται και με τη συμφωνία για τη διευθέτηση του χρέους, με ανοικτή να είναι η πιθανότητα εξαγοράς από τον ESM του μεγαλύτερου μέρους των οφειλών της χώρας προς το Ταμείο, συνολικού ύψους περίπου 12 δισ. ευρώ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση θα παραμείνει ένα πολύ μικρό μέρος της οφειλής προς το ΔΝΤ, προκειμένου αυτό να μπορεί να έχει ένα είδος «μόχλευσης» (leverage) μετά το πρόγραμμα.

Τα μέτρα για το χρέος

Για το θέμα του χρέους, στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται ένα πλέγμα μέτρων, σύμφωνα με τη συμφωνία στο Eurogroup του Ιουνίου 2017. Κεντρικός άξονας είναι οι επεκτάσεις του χρόνου ωρίμανσης των ομολόγων έως και κατά 15- 20 έτη, οι επεκτάσεις στον χρόνο αποπληρωμής των τόκων, καθώς και η καταβολή μέσα στα επόμενα χρόνια περίπου 10 δισ. ευρώ από ANFA και SMPs. Σημαντικό ζήτημα αποτελεί και η αιρεσιμότητα (τα προαπαιτούμενα βάσει των οποίων θα υλοποιούνται σταδιακά τα μέτρα για το χρέος) και υπάρχουν σκέψεις αυτή να συνδέεται αποκλειστικά και μόνον με την τμηματική καταβολή των ANFA και των SMPs.

Ο συγκεκριμένος παράγοντας επισημαίνει πως για την κυβέρνηση δεν τίθεται θέμα προληπτικής γραμμής στήριξης, δεδομένου ότι η χώρα θα διαθέτει μετά το πρόγραμμα ένα «μαξιλάρι ασφαλείας» και η μία στρατηγική υποκαθιστά την άλλη, δεν την συμπληρώνει. Στόχος είναι το ύψος του ταμειακού αποθέματος να βρίσκεται στο επίπεδο των 20 δισ. ευρώ, από τα αδιάθετα κονδύλια από τον ESM και από τα έσοδα από τις εκδόσεις ελληνικών ομολόγων.