Ένα βήμα μπρος και δύο πίσω – Στον αέρα η συμφωνία για το Προσφυγικό

Ο πολυπόθητος συμβιβασμός Χριστιανοδημοκρατών και Χριστιανοκοινωνιστών (ήτοι Άνγκελα Μέρκελ και Χορστ Ζεεχόφερ) για το Προσφυγικό επετεύχθη και η κυβερνητική συμμαχία στο Βερολίνο διεσώθη, σκορπίζοντας ανακούφιση στην υπόλοιπη Ευρώπη και τις αγορές. Αυτό, βέβαια, γράφαμε τη Δευτέρα, διότι τα πράγματα έκτοτε γύρισαν… τούμπα, επαναφέροντας το κλίμα αβεβαιότητας.

Γιατί; Διότι οι δύο συντηρητικοί εταίροι λογάριαζαν δίχως τον τρίτο της παρέας, τους Σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι, αφού Μέρκελ και Ζεεχόφερ κατάφεραν επιτέλους να τα βρουν, αποφάσισαν να βγουν και να εκφράσουν τις δικές τους αντιρρήσεις για το περιεχόμενο της επίμαχης συμφωνίας για το Προσφυγικό, η οποία, προφανώς, δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τρία «ναι». Βέβαια, η λειτουργικότητα της φόρμουλας που έχει συμφωνηθεί διαθέτει αρκετά γκρίζα σημεία, ώστε να δικαιολογεί τις ενστάσεις του SPD. Αλλά σίγουρα οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν και πολιτικούς λόγους να μην αφήνουν τους άλλους δύο να… παίξουν μπάλα μόνοι τους.

Πονοκέφαλος οι διμερείς συμφωνίες

Οι βάσιμες επιφυλάξεις των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) επικεντρώνονται σε δύο σημεία:

Πρώτον ότι η επιτυχία του σχεδίου βασίζεται στην επαναπροώθηση των προσφύγων, πίσω στις χώρες όπου είχαν πρωτοκαταθέσει αίτηση ασύλου, μέσω διμερών συναινετικών συμφωνιών. Μόνο που η Άνγκελα Μέρκελ, στη Σύνοδο Κορυφής την περασμένη εβδομάδα, κατέληξε σε συμφωνία με μόνο ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ τους και η χώρα μας). Θεωρούν, λοιπόν, ότι αν στο πακέτο δεν υπάρχει οπωσδήποτε συμφωνία με την Ιταλία και την Αυστρία, η φόρμουλα δεν θα λειτουργήσει.

Με την Ιταλία υπάρχει τεράστιο πρόβλημα, διότι η νέα ηγεσία στη Ρώμη δεν είναι του… χεριού της Καγκελαρίας και ο υπερσυντηρητικός εταίρος της νέας κυβέρνησης, Ματέο Σαλβίνι, δεν ακούει κουβέντα να δεχτεί πίσω πρόσφυγες, με δεδομένο ότι θα ήθελε ιδανικά να… πετάξει σωρηδόν έξω κι αυτούς που ήδη φιλοξενεί η χώρα. Ο Ζεεχόφερ, ως υπουργός Εσωτερικών, επικοινώνησε με τον ομόλογο του Σαλβίνι και συμφώνησαν να συναντηθούν και να τα (ξανα)πουν κατ’ ιδίαν, πριν το συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε. στις 11 Ιουλίου. Όμως, κρατά πολύ μικρό καλάθι αναφορικά με την πιθανότητα να αποσπάσει τη συναίνεση του.

Η Αυστρία είναι κάπως πιο δεκτική σε συνομιλίες με την αδελφή Γερμανία, αλλά τελεί επίσης υπό υπερσυντηρητική κυβέρνηση και άρα θα χρειαστεί εντατικό… μασάζ για να συνεργαστεί. Μάλιστα, για το σκοπό αυτό ο Ζεεχόφερ μεταβαίνει σήμερα στην Αυστρία, όπου θα έχει συνάντηση τόσο με τον Καγκελάριο Σεμπάστιαν Κουρτς όσο και με τον ακροδεξιό υπουργό Εσωτερικών, Χέρμπερτ Κικλ. Όμως, δεδομένου ότι μόλις προχθές ο Κουρτς άσκησε σκληρή κριτική στο Βερολίνο, δηλώνοντας αν προωθεί μονομερώς εθνικά μέτρα για τους πρόσφυγες, χωρίς κοινοτική συναίνεση, το ίδιο θα κάνει και η Βιέννη, η συνάντηση δεν θα είναι διόλου εύκολη.

Σάλος για τα κέντρα-φυλακές

Το δεύτερο αγκάθι για τους Σοσιαλδημοκράτες εντοπίζεται στην κατακραυγή που προκλήθηκε από τον ευρύτερο αριστερό χώρο, προοδευτικές φωνές της γερμανικής κοινωνίας και ανθρωπιστικές οργανώσεις για τα επίμαχα «κλειστά transit κέντρα φιλοξενίας», όπου θα «στοιβάζονται» οι πρόσφυγες. Τα κέντρα αυτά θα δημιουργηθούν στα νότια σύνορα, κοντά στα σύνορα με την Αυστρία και θα φιλοξενούν τους πρόσφυγες μέχρι την προώθηση τους σε άλλες χώρες, ωστόσο αν και στη συμφωνία αναφέρεται ρητά ότι θα είναι «κλειστά κέντρα», υπάρχουν εύλογα ερωτηματικά για το τι ακριβώς σημαίνει αυτό.

Οι Χριστιανοκοινωνιστές, προφανώς, θέλουν κυριολεκτική εφαρμογή του όρου, που σημαίνει περιορισμός της εισόδου/εξόδου των προσφύγων για να διασφαλιστεί ότι δεν θα «εξαφανιστούν» ώστε να αποφύγουν την επαναπροώθηση τους. Όμως η μετατροπή των κέντρων σε φυλακές ή ακόμη χειρότερα σε… στρατόπεδα κράτησης άγγιξαν λίαν ευαίσθητες χορδές σε ένα τμήμα του γερμανικού κοινού. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι σε ορισμένα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν έλειψαν οι ειρωνικές και άκομψες «μπηχτές» (που παραπέμπουν στο αμαρτωλό ναζιστικό παρελθόν της χώρας) για το πώς η Γερμανία διαθέτει το know how στη διαχείριση στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Μετά το σάλο που ξέσπασε, αξιωματούχοι του υπουργείου Εσωτερικών βγήκαν και δήλωσαν δημοσίως πως τα κέντρα δεν θα είναι… φυλακές, όμως επιβεβαίωσαν πως οι μετακινήσεις θα είναι ελεγχόμενες. Άρα, πως οι πρόσφυγες δεν θα μπορούν να φύγουν. Η ίδια η Μέρκελ σε τηλεοπτική συνέντευξη της χθες βράδυ διαβεβαίωσε ότι οι αιτήσεις ασύλου θα εξετάζονται ταχύτατα, εντός 48 ωρών, άρα η φιλοξενία στα κέντρα θα είναι περιορισμένη χρονικά, όμως αυτό θα φανεί στην πράξη. Και βέβαια για την επαναπροώθηση των προσφύγων σε άλλες χώρες, θα πρέπει να έχει διασφαλιστεί το πού θα πάνε, οπότε επανερχόμαστε στο προηγούμενο ζήτημα.

Αποτέλεσμα αυτού είναι πως αρκετά στελέχη του SPD επιμένουν να λένε «όχι» στη συμφωνία, εφόσον περιλαμβάνει κλειστά κέντρα-φυλακές, για οικογένειες και μικρά παιδιά. Μάλιστα, στη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, η αριστερή πτέρυγα έκανε σαφή τη δυσφορία της. Τι θα συμβεί, λοιπόν, παραμένει για την ώρα άγνωστο. Την Τρίτη, οι αρχηγοί των τριών κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού συναντήθηκαν επί ώρες προσπαθώντας να καταλήξουν σε μια συμφωνία, δίχως να τα καταφέρουν. Και σήμερα έχει οριστεί νέο ραντεβού των τριών. Οπότε το θρίλερ παρατείνεται…