Στον «πόλεμο των αγωγών» επικρατούν οι Αμερικανοί, μέσω Ελλάδας

Η «απόβαση» του αμερικανικού κατεστημένου στη Θεσσαλονίκη σηματοδότησε την κορύφωση του «πολέμου των αγωγών» στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Τώρα, οι «αντιμαχόμενες πλευρές» ρίχνουν στις «μάχες» όλα τα «όπλα» τους.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, στο επίκεντρο όλων των συζητήσεων κι όλων των επαφών, στο περιθώριο των εκδηλώσεων για την 83η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, βρέθηκαν τα μεγάλα ενεργειακά έργα, που είτε κατασκευάζονται, είτε σχεδιάζονται στην περιοχή.

Βρήκαν ταίρι

Ούτε είναι τυχαίο το γεγονός ότι, όλοι οι υψηλόβαθμοι παράγοντες της αμερικανικής αντιπροσωπείας, από τον γνωστό μας για τις συμμετοχές των εταιριών του σε ελληνικές εισηγμένες επιχειρήσεις, υπουργό Εμπορίου, Γουίλμπουρ Ρος και τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρεϊ Πάιατ, έως τους διπλωμάτες που τους συνόδευαν, έλεγαν με κάθε ευκαιρία ότι η Ελλάδα αποτελεί τον καλύτερο σύμμαχο της υπερδύναμης ως προς την υλοποίηση των ενεργειακών επενδύσεων, που υποστηρίζονται από την Ουάσιγκτον.

Άλλωστε, η ανάδειξη των ΗΠΑ σε τιμώμενη χώρα στην εφετινή ΔΕΘ αποτέλεσε και την καλύτερη αφορμή για να επισφραγισθεί η στροφή της Αθήνας προς επενδύσεις, που υποστηρίζονται από την αμερικανική κυβέρνηση και έχουν ξεκάθαρο αμερικανικό στίγμα.

Κάκιστες σχέσεις

Τα ρωσικά σχέδια για νέους «διαδρόμους», που θα μεταφέρουν ενεργειακές πρώτες ύλες στην Κεντρική Ευρώπη φαίνεται πως αντιμετωπίζουν ισχυρά εμπόδια από την «επέλαση» των αμερικανικών συμφερόντων. Ο λεγόμενος Turkish Stream έχει ολοκληρωθεί στο σκέλος που αφορά στη ρωσική επικράτεια, αλλά ακόμη η Μόσχα αναζητά την πορεία που θα ακολουθήσει μετά το τουρκικό χερσαίο τμήμα. Άλλωστε, οι σχέσεις Ελλάδας και Ρωσίας, μετά τις εκατέρωθεν απελάσεις, βρίσκονται στο χειρότερο σημείο της ιστορίας τους, ενώ όλα δείχνουν ότι η ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης βρίσκεται, σχεδόν, αποκλειστικά υπό αμερικανική επιρροή.

Με… εξοστρακισμό

Οι αμερικανικές πολυεθνικές επιδιώκουν να δημιουργήσουν στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια τις προϋποθέσεις, ώστε να δημιουργήσουν τους δικούς τους, απόλυτα ελεγχόμενους «διαδρόμους», ώστε να τροφοδοτούν τις ευρωπαϊκές αγορές με δικές τους ενεργειακές πρώτες ύλες. Για να γίνει πράξη αυτός ο σχεδιασμός, θα πρέπει να αποκόψουν την πρόσβαση στην περιοχή του μεγαλύτερου ανταγωνιστή τους, τη ρωσική ενεργειακή «μηχανή».

Ήδη, στην περιοχή προωθούνται τρία συγκεκριμένα σχέδια, που είναι ενδεδυμένα με την αστερόεσσα:

i. ο αγωγός TAP, του οποίου έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του μεγαλύτερου χερσαίου τμήματος εντός Ελλάδας,
ii. ο αγωγός IGB, που θα συνδέσει αντίστροφα τα συστήματα της χώρας μας και της Βουλγαρίας, καθώς και
iii. ο πλωτός σταθμός LNG στην Αλεξανδρούπολη, στον οποίο θα φτάνει αέριο, από τη Μέση Ανατολή και αλλού, αποκλειστικά αμερικανικών συμφερόντων.

Σαφής υπεροχή

Όλα δείχνουν ότι, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, ο αμερικανικός παράγοντας έχει αποκτήσει σοβαρό πλεονέκτημα στον «πόλεμο των αγωγών». Σε αυτό έχει βοηθήσει σημαντικά η στροφή της ελληνικής κυβέρνησης στην υποστήριξη όλων των αμερικανικών σχεδιασμών στην περιοχή, στο πλαίσιο της «πολυδιάστατης ενεργειακής διπλωματίας», όπως την αποκαλούν στο ΥΠ.ΕΞ., θέλοντας να υπογραμμίσουν ότι, δεν αποκλείεται κανένα άλλο ρεαλιστικό και αποτελεσματικό σχέδιο για διαφορετικές πηγές τροφοδοσίας με ενεργειακές πρώτες ύλες.

Ωστόσο, με την προώθηση των αμερικανικών σχεδίων, οι ΗΠΑ τείνουν να επιτύχουν την πιο κρίσιμη «νίκη» σε αυτόν τον πόλεμο: Να υλοποιήσουν επενδύσεις, που θα την αναδείξουν σε αποκλειστικό, σχεδόν μονοπωλιακό προμηθευτή της περιοχής και να κατακτήσουν ηγετική θέση στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης, όπου σήμερα κυριαρχούν τα ρωσικά συμφέροντα.

Το ρόδινο τοπίο χαλάει το κόστος προμήθειας

Στο πλαίσιο των επαφών στελεχών του ενεργειακού τομέα από την Ελλάδα και τις ΗΠΑ, στο περιθώριο της εφετινής ΔΕΘ, προέκυψαν σημαντικές ειδήσεις ως προς την προοπτική να φτάσουν στη χώρα μας, είτε για εσωτερική κατανάλωση είτε για προώθηση σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές, μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου, που ελέγχονται από αμερικανικές πολυεθνικές.

Μάλιστα, έγινε γνωστό ότι η ΔΕΠΑ συζητά με την αμερικανική Cheniere τη σύναψη μακροχρόνιου συμβολαίου προμήθειας φυσικού αερίου, με τη μορφή του LNG, που θα προέρχεται, κυρίως, από τις ποσότητες σχιστολιθικού καυσίμου. Επιπλέον, η ελληνική επιχείρηση θα έχει το δικαίωμα να διαχειρίζεται τις ποσότητες που θα συμφωνηθούν, από τη στιγμή του απόπλου των πλοίων από τα λιμάνια φόρτωσης. Αυτό σημαίνει ότι η ΔΕΠΑ θα επεκτείνει τη δραστηριότητά της και στη διεθνή εμπορία αερίου, κάτι που δεν είχε μέχρι τώρα, από το αέριο αγωγών.

Ωστόσο, εδώ υπάρχει και μία «παγίδα», που αναδεικνύεται από την πρόσφατη εμπειρία της Ουκρανίας. Όταν το Κίεβο αποφάσισε να διαρρήξει τις σχέσεις του με τη Μόσχα, ο αμερικανικός παράγοντας έσπευσε να καλύψει τις ανάγκες της χώρας με το αέριο που σταμάτησε να ρέει εξ Ανατολών.

Τα πρώτα δύο χρόνια, οι τιμές ήταν χαμηλές. Στη συνέχεια, ωστόσο, το κόστος προμήθειας για την Ουκρανία εκτινάχθηκε στα ύψη, καθώς οι νέοι προμηθευτές ήθελαν να βγάλουν τα… σπασμένα από τα κέρδη που δεν εισέπραξαν στο προηγούμενο διάστημα.

Έτσι, η κρατική εταιρία αερίου της χώρας, η Naftogaz άρχισε να προλειαίνει το έδαφος για επάνοδό της στις… αγκάλες της Gazprom.

Συμπέρασμα; Καλή η διεύρυνση του αριθμού των προμηθευτών, αλλά καλύτερη η αναζήτηση του χαμηλότερου κόστους προμήθειας και, μάλιστα, σε μακροχρόνια βάση.