ΣΕΒ «Ο σφυγμός του επιχειρείν 2018»: «Η δουλειά των μεταρρυθμίσεων δεν τέλειωσε ακόμη»

Η ετήσια έρευνα γνώμης του Παρατηρητήριου Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος του ΣΕΒ «Ο σφυγμός του επιχειρείν», που ολοκληρώθηκε πρόσφατα με τη συνδρομή της MRB, αποτιμά το βαθμό ελκυστικότητας του επενδυτικού περιβάλλοντος στη χώρα.

Αναδεικνύεται εμφανώς ότι, παρά τις όποιες βελτιώσεις που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια, εξακολουθούν να είναι αναγκαίες περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, καθώς τα δομικά προβλήματα της οικονομίας παραμένουν άλυτα και εξακολουθούν να κρατούν περιορισμένες τις ιδιωτικές επιχειρηματικές επενδύσεις και καθηλωμένη την ανάκαμψη της οικονομίας.

Η προσεκτική ανάγνωση της μελέτης μπορεί να δώσει πολλές χρήσιμες απαντήσεις σε όσους σχεδιάζουν και υλοποιούν μεταρρυθμίσεις, καθώς απαντώνται μια σειρά από ερωτήματα, όπως:

Γιατί αποτυγχάνουν οι μεταρρυθμίσεις;
Υπάρχει περιφερειακή πολιτική για τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις;
Ποιες δημόσιες υπηρεσίες βαθμολογούνται με άριστα από τις επιχειρήσεις και γιατί;
Γιατί επανεμφανίζεται η διαφθορά ως ένα βασικό αρνητικό χαρακτηριστικό του επιχειρηματικού περιβάλλοντος;
Με ποιες πολιτικές αντιμετωπίζονται τα 10 σημαντικότερα επιχειρηματικά προβλήματα;

Οι επιχειρήσεις αποθαρρύνονται: Όσο δεν υπάρχει μια σαφής και ισχυρής εμβέλειας αναπτυξιακή και φιλοεπενδυτική πολιτική.

Όσο οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές απομυζούν την επενδυτική ικμάδα των επιχειρήσεων. Όσο η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης αδυνατεί να προσφέρει τις υπηρεσίες που πραγματικά έχουν ανάγκη οι επιχειρήσεις και δυσχεραίνει αντί να διευκολύνει την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Όσο η καθημερινότητα των επιχειρήσεων επιβαρύνεται από φαινόμενα γραφειοκρατίας, πολυνομίας, διαφθοράς και καθυστερήσεων στην απονομή δικαιοσύνης. Όλα αυτά αποτυπώνονται με ξεκάθαρο τρόπο στα ευρήματα της έρευνας. Το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση είναι ξεκάθαρο.

Τα προβλήματα δεν λύνονται με ανακοινώσεις καλών προθέσεων, χωρίς να παράγεται κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Οι απόψεις των επιχειρήσεων συγκλίνουν σε 39 συγκεκριμένα μέτρα και δράσεις για να βελτιωθεί στην πράξη το επιχειρηματικό περιβάλλον με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών να αποτελεί την κύρια και βασική προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής. Για να γίνουν επιτέλους επενδύσεις σε αυτή τη χώρα!

Στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2019 (βλ. Πίνακες Δ24 – Δ26), που αναγκαστικά έχει και προεκλογικό άρωμα, αποτυπώνεται η πρόθεση της κυβέρνησης να μην περικόψει τις συντάξεις από 1/1/2019 κατά €3 δισ., όπως έχει ψηφισθεί και να εφαρμόσει, παρά ταύτα, παρεμβάσεις (περικοπές δαπανών ή αυξήσεις εσόδων) ύψους €1 δισ., που παραμένουν αδιευκρίνιστες ενόψει διαπραγματεύσεων με τους δανειστές.

Καθώς έτσι σχεδόν μηδενίζεται η προσδοκώμενη δημοσιονομική υπεραπόδοση, δεν προβλέπεται να εφαρμοστούν οι εξισορροπητικές παρεμβάσεις (αντίμετρα) ύψους €2 δισ., παρά μόνο κατά 50%, και με διαφορετική εν πολλοίς σύνθεση μέτρων. Ήδη, ενώ η κυβέρνηση είχε νομοθετήσει μείωση των συντελεστών φόρου νομικών προσώπων από το 2019 κατά 3 π.μ. από 29% σε 26%, τώρα φαίνεται ότι προκρίνεται μια μείωση μόνο κατά 1 π.μ. (σε μια πορεία μείωσης του συντελεστή διαχρονικά στο 25% κατά 1 π.μ. το χρόνο).

Με τον τρόπο αυτό, επιβεβαιώνονται οι επιχειρήσεις που κατατάσσουν και στο «Σφυγμό του Επιχειρείν» την αστάθεια του φορολογικού περιβάλλοντος ως το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα για την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Για άλλη μια φορά κάτι που ψηφίζεται αναιρείται πριν καν εφαρμοσθεί.

Και αναρωτιέται κανείς ποια θα είναι η τύχη της ψηφισθείσας μείωσης των συντελεστών φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων από 22% σε 20% για το κλιμάκιο μέχρι €20.000 εισοδήματος, και, πολλώ μάλλον, της ψηφισθείσας αναμόρφωσης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, μαζί με όλες τις εξισορροπητικές παρεμβάσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα! Εν τω μεταξύ, έντονη υποχώρηση σημείωσε το οικονομικό κλίμα τον Σεπτέμβριο του 2018 (στις 101,3 μονάδες από 105,2 τον προηγούμενο μήνα), ως αποτέλεσμα κυρίως της επιδείνωσης των προσδοκιών στη βιομηχανία, ακολουθώντας τις πτωτικές τάσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Το τελευταίο αντανακλά την αυξανόμενη αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία, κυρίως ως προς τις πολιτικές προστατευτισμού που διαμορφώνονται. Παράλληλα, η εύθραυστη οικονομική κατάσταση στην Τουρκία και οι διαπραγματεύσεις για τις μελλοντικές εμπορικές σχέσεις της Μεγάλης Βρετανίας με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες μετά την έξοδό της από την ΕΕ, εντείνουν τον προβληματισμό για την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας. Οι παράγοντες αυτοί ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την ελληνική βιομηχανική παραγωγή και τις εξαγωγές αγαθών το επόμενο διάστημα, αν και μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018 οι γενικές τάσεις είναι θετικές.

Αντίθετα η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώθηκε (στις -44,9 μονάδες από -47,8 τον προηγούμενο μήνα), αντανακλώντας την αισιοδοξία των νοικοκυριών για την εξέλιξη της οικονομικής τους κατάστασης και της γενικότερης πορείας της οικονομίας της χώρας. Την ίδια ώρα, ο όγκος των λιανικών πωλήσεων εξακολουθεί να κινείται ανοδικά τον Ιούλιο του 2018 (+1,9% το διάστημα Ιαν – Ιουλ 2018). Τέλος, η αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών τον Αύγουστο του 2018 για 7ο συνεχόμενο μήνα (+€764 εκατ.) ενισχύει τις ενδείξεις βελτίωσης των χρηματοοικονομικών συνθηκών, αν και οι συνθήκες τραπεζικής χρηματοδότησης παραμένουν υποτονικές.