Απώλεια εσόδων ΦΠΑ άνω του 1 δισ. ευρώ φέρνει η απόφαση του ΣτΕ για την παραγραφή

Πάνω από 1 δισ. ευρώ φορολογικά έσοδα – ήδη βεβαιωμένα ή μελλοντικά – χάνονται οριστικά για τον κρατικό προϋπολογισμό, μετά την νέα απόφαση-βόμβα του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκαν αντισυνταγματικές και οι διατάξεις με τις οποίες παρατείνονταν κατά καιρούς πέραν της πενταετίας οι προθεσμίες παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να κοινοποιεί σε φορολογούμενους πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού του ΦΠΑ μετά από τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων.

Ο λόγος είναι ότι η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αναμένεται να υιοθετήσει άμεσα το σκεπτικό και το “δια ταύτα” της συγκεκριμένης απόφασης και, με σχετικές εγκυκλίους που θα αποστείλει προς τις αρμόδιες φοροελεγκτικές υπηρεσίες (Ελεγκτικά Κέντρα και Δ.Ο.Υ.), θα δρομολογήσει τις εξελίξεις για την αυτόματη παραγραφή χιλιάδων εκκρεμών υποθέσεων ΦΠΑ που αφορούν στα έτη μέχρι και το 2011, με το αιτιολογικό ότι παρήλθε η προβλεπόμενη πενταετής περίοδος παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για επιβολή επιπλέον φόρου και προσαυξήσεων χωρίς να έχουν κοινοποιηθεί, εντός της περιόδου αυτής, στους φορολογούμενους οι σχετικές πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου.

Εξαιτίας δε της αυτόματης παραγραφής τόσο πολλών υποθέσεων:

α) Όσες πράξεις προσδιορισμού του ΦΠΑ έχουν εκδοθεί ήδη μετά την πάροδο της προβλεπόμενης πενταετούς περιόδου παραγραφής, επειδή οι ελεγκτές είχαν υπ’ όψιν τους τις – «αντισυνταγματικές» πλέον – διατάξεις για τις παρατάσεις των προθεσμιών παραγραφής, θα ακυρωθούν και τα βεβαιωθέντα ποσά θα διαγραφούν. Στις περιπτώσεις που οι φορολογούμενοι έχουν ήδη πληρώσει τα ποσά αυτά θα μπορούν να διεκδικήσουν την επιστροφή τους, με ενδικοφανείς προσφυγές στην Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών.

β) Σε όσες εκκρεμείς υποθέσεις φοροδιαφυγής στον ΦΠΑ δεν είχαν καν ξεκινήσει φορολογικοί έλεγχοι και η πενταετής περίοδος παραγραφής είχε παρέλθει, οι φορολογούμενοι θα «γλιτώσουν» οριστικά από τη διενέργεια των ελέγχων, οι υποθέσεις θα τεθούν στο αρχείο και το Δημόσιο δεν θα μπορεί πλέον να διεκδικήσει τίποτα από αυτούς.

γ) Σε όσες εκκρεμείς υποθέσεις φοροδιαφυγής στον ΦΠΑ οι έλεγχοι είχαν ξεκινήσει αλλά δεν είχαν ολοκληρωθεί, εφόσον ήδη έχει παρέλθει η πενταετής προθεσμία παραγραφής, οι έλεγχοι θα σταματήσουν και οι υποθέσεις θα τεθούν στο αρχείο. Το Δημόσιο δεν θα μπορεί επίσης να διεκδικήσει τίποτα από τους φορολογούμενους που εμπλέκονται σ’ αυτές τις υποθέσεις.

Συνολικά, εξαιτίας της νέας αυτής δικαστικής εξέλιξης, το Δημόσιο εκτιμάται ότι θα απολέσει έσοδα συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ.

Με την υπ’ αριθμόν 403/2018 απόφαση του Σ.τ.Ε. ορίστηκε σαφώς ότι η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να κοινοποιήσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του ΦΠΑ με την οποία επιβάλλεται πρόσθετος ΦΠΑ και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής είναι πενταετής και δεν είναι συνταγματικώς επιτρεπτή η οποιαδήποτε παράτασή της με νομοθετική ρύθμιση. Το ΣτΕ, με την απόφασή του αυτή ακύρωσε πράξη της Φορολογικής Διοίκησης με την οποία επιβλήθηκαν σε μονοπρόσωπη εταιρία περιορισμένης ευθύνης ποσά επιπλέον ΦΠΑ και προσαυξήσεων συνολικού ύψους 828.291,48 ευρώ, λόγω του ότι η συγκεκριμένη πράξη κοινοποιήθηκε στην εταιρία μετά την πάροδο πενταετίας από την ημερομηνία λήξης του έτους στο οποίο υπέβαλε τη σχετική δήλωση.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το ιστορικό της υπόθεσης, η μονοπρόσωπη ΕΠΕ, για τη χρήση του έτους 2002 είχε δηλώσει ακαθάριστα έσοδα 939.007 ευρώ ενώ το 2004 προχώρησε στην υποβολή τροποποιητικής δήλωσης, προσαυξάνοντας τα ακαθάριστα έσοδά της στο 1.486.239 ευρώ. Σε φορολογικό έλεγχο που διενεργήθηκε το 2010 ζητήθηκε από την εταιρεία να προσκομίσει τα βιβλία της για τη χρήση του 2002 αλλά αυτή δεν το έκανε, με αποτέλεσμα τα βιβλία της να χαρακτηριστούν ανακριβή και να προσδιοριστούν εξωλογιστικά τα ακαθάριστα έσοδά της για τη χρήση του 2002 σε 1.650.000 ευρώ.

Με βάση τον εξωλογιστικό αυτόν επαναπροσδιορισμό των ακαθαρίστων εσόδων εξεδόθη πράξη προσδιορισμού πρόσθετου ΦΠΑ ύψους 207.072,87 ευρώ καθώς και προσαυξήσεων ΦΠΑ ύψους 621.218,61 ευρώ, λόγω ανακρίβειας της αρχικής δήλωσης ΦΠΑ. Έτσι ο πρόσθετος ΦΠΑ και οι προσαυξήσεις ανήλθαν συνολικά σε 828.291,48 ευρώ.

Ο πρόσθετος ΦΠΑ και οι προσαυξήσεις επιβλήθηκαν από τις φορολογικές αρχές βάσει παρατάσεων που είχαν δοθεί τότε από το υπουργείο Οικονομικών στον χρόνο παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων πέραν της πενταετίας.