Τσακαλώτος: Το 2015 ηττηθήκαμε από δανειστές και πλούσιους φοροφυγάδες!

Την εκτίμηση ότι το πρόβλημα του δημοσίου χρέους θα επανέλθει συνολικά στην Ευρώπη, λόγω μεγάλων ανισοτήτων μεταξύ χωρών-μελών της Ευρωζώνης με υψηλό χρέος και χωρών με πολύ χαμηλό χρέος, εξέφρασε ο υπουργός Οικονομικών Ε. Τσακαλώτος κατά τη διάρκεια ομιλίας και συζήτησης με φοιτητές σε Πανεπιστήμιο στο Παρίσι.

Ταυτόχρονα, προέβη σε αυτοκριτική για τα πεπραγμένα της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το 2015, ομολογώντας λάθη τακτικής στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές και αδυναμία αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής κυρίως των πλουσίων!

Ο υπουργός παραδέχθηκε ότι η πρώτη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε στις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγε το 2015 με τους δανειστές, διότι προέταξε την ανάγκη μιας συμφωνίας για ευνοϊκή ρύθμιση του ελληνικού χρέους, εκτιμώντας ότι η Γερμανία, που αντιμετώπισε πρόβλημα χρέους μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο και έλαβε μια ευνοϊκή ρύθμιση, θα έδειχνε κατανόηση στην Ελλάδα για το ίδιο πρόβλημα.

Διευκρίνισε δε ότι η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κάνει έναν συμβιβασμό και να αποδεχθεί ένα νέο πρόγραμμα δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής, γιατί υπήρξε υπόσχεση από την πλευρά των πιστωτών ότι θα ακολουθούσε συμφωνία για το χρέος στο τέλος του προγράμματος.

“Η Γερμανία πήρε μια πολύ καλή συμφωνία για το χρέος της το 1953. Μεγάλο μέρος του χρέους διεγράφη, ενώ θα πλήρωνε το χρέος της μόνο εφόσον είχε ανάπτυξη. Θα περίμενε κανείς ότι θα έδειχναν κατανόηση”, ανέφερε ο υπουργός. Διευκρίνισε δε ότι: “Ξεκινήσαμε με την άποψη ότι θα καταφέρναμε μια καλύτερη συμφωνία για το χρέος, αλλά ηττηθήκαμε. Η πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε διαρκώς συμφωνία για το χρέος. Μετά κάναμε έναν συμβιβασμό. Αποδεχθήκαμε το πρόγραμμα, τον συμβιβασμό, γιατί υπήρξε υπόσχεση για συμφωνία για το χρέος στο τέλος του προγράμματος. Πήραμε τη συμφωνία αυτή το καλοκαίρι.”

Αναφερόμενος ειδικότερα στα λάθη τακτικής της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσακαλώτος κατονόμασε ως τo μεγαλύτερο λάθος το γεγονός ότι: “Δεν καταλάβαμε ότι το σχέδιό μας να χρησιμοποιήσουμε το μεγάλο ποσό του χρέους ήταν αυτό που ήθελαν οι Γερμανοί. Δεν ήταν απειλή η έξοδος από το ευρώ. Ο Σόιμπλε το ήθελε. Νομίζω πως ήταν λάθος και θα προκαλούσε μόνιμη βλάβη στην ευρωζώνη. Μια νομισματική ένωση είναι μια υπόσχεση ότι ποτέ δεν θα γίνει υποτίμηση. Εάν μια χώρα υποτιμήσει το νόμισμά της, τότε οι αγορές θα πιστεύουν ότι το ίδιο θα κάνει κι άλλη χώρα. Είναι σαν τη μοιχεία, αν την κάνεις μια φορά θα υπάρχει πάντα η υποψία. Το μεγαλύτερο λάθος ήταν ότι μάλλον υπερβάλαμε ως προς την ισορροπία δυνάμεων –ήμασταν πιο αδύναμοι απ’ ό,τι νομίζαμε και αυτό δεν έχει να κάνει με τον προκάτοχό μου Γιάνη Βαρουφάκη. Δεν πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερα με άλλον υπουργό τα πράγματα. Και τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης να είχαμε, τα ίδια θα συνέβαιναν. Το θέμα ήταν να νικηθεί μια αριστερή κυβέρνηση”.

Ως δεύτερο λάθος, ο κ. Τσακαλώτος αναγνώρισε ότι δεν είχε εκτιμηθεί από την αρχή το “πόσο δύσκολο ήταν να εντοπίσεις διαφθορά και φοροδιαφυγή” ειδικά των πλουσίων. Ο υπουργός παραδέχθηκε, συγκεκριμένα, ότι: “Πάντα οι πλούσιοι έχουν καλύτερους δικηγόρους, λογιστές, βρίσκουν τρόπους να μην πληρώσουν φόρους. Υπερβάλαμε στο πόσο εύκολο θα ήταν να εντοπίσουμε το ξέπλυμα χρήματος, τη φοροδιαφυγή”. Κλείνοντας δε το κεφάλαιο της αυτοκριτικής ανέφερε χαριτολογώντας: ” ‘Εχω κι άλλα λάθη, αλλά δεν θα τα πω”!

Ο συμβιβασμός και η συμφωνία

Ο υπουργός ρωτήθηκε και για τις εξελίξεις μετά το δημοψήφισμα του 2015. Απαντώντας, επεσήμανε ότι: “Η συμφωνία που πήραμε μετά το δημοψήφισμα ήταν πολύ καλύτερη… Ύστερα από 3,5 χρόνια, θεωρώ ότι άξιζε η συμφωνία. Πήγε καλύτερα απ’ ό,τι περίμενα. Δεν θα ήμουν τόσο σίγουρος πριν από τρία χρόνια ότι θα είχαμε βγει από το πρόγραμμα, θα είχαμε επιστρέψει στις αγορές, θα υπήρχε ανάπτυξη. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αποχωρήσει ηττημένος, αυτό θα είχε επηρεάσει όλη την αριστερά στην Ελλάδα και την Ευρώπη.”

Αναφέρθηκε επίσης και σε ένα σημείο καθοριστικό για τον τελικό συμβιβασμό με τους δανειστές, επισημαίνοντας ότι: “Τη νύχτα του συμβιβασμού στις 14 Ιουλίου ένα μεγάλο μέρος του συμβιβασμού ήταν το νέο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων. Ξεκίνησε ως ιδέα του Σόιμπλε, θα ήταν στο Λουξεμβούργο, θα ήταν μόνο για αποκρατικοποιήσεις και όλα τα λεφτά θα πήγαιναν στους πιστωτές. Τις 17 ώρες διαπραγματευτήκαμε να είναι στην Ελλάδα, να το διοικούν Έλληνες, να μπορεί να αξιοποιήσει και με άλλους τρόπους τα περιουσιακά στοιχεία πέραν των ιδιωτικοποιήσεων και να αξιοποιηθούν τα έσοδα κατά το ήμισυ για την ανάπτυξη της Ελλάδας.”

Το ύψος του ελληνικού χρέους και τα μελλοντικά προβλήματα

Αξιολογώντας το ύψος του ελληνικού χρέους, ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε: “Το χρέος το κοιτάς είτε με βάση το ύψος του ως ποσοστό του ΑΕΠ είτε με βάση τη ροή. Το στοκ μας είναι μεγάλο αλλά η συμφωνία που πήραμε ήταν καλή, γιατί για 15 χρόνια έχουμε καλύτερο πρόγραμμα αποπληρωμής από Πορτογαλία ίσως και Ιταλία. Μακροπρόθεσμα θα επανέλθουμε στο θέμα του χρέους στην Ευρώπη, γιατί η ευρωζώνη δεν μπορεί να ζει για πολλά χρόνια με πολύ διαφορετικά επίπεδα χρέους – στην Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ελλάδα, την Ιταλία υπάρχουν υψηλά επιτόκια σε αντίθεση με Ολλανδία, Γερμανία. Αυτό δεν είναι βιώσιμο, θα επιδεινώσει τα περιφερειακά προβλήματα. Γι’ αυτό θα επανέλθουμε στο θέμα του χρέους, που χρειάζεται ευρωπαϊκή λύση. Η αισιόδοξη απάντηση είναι ότι πήραμε κάτι που αν η Ελλάδα είναι σοβαρή και αν αναπτυχθεί, θα μειώσει το χρέος.”

Το δεκαετές ομόλογο

Αναφερόμενος στην δεύτερη, μετά τη λήξη των Μνημονίων, επιτυχημένη έξοδο της χώρας μας στις αγορές για δανεισμό, ο υπουργός Οικονομικών σχολίασε: “Μπορέσαμε να εκδώσουμε 10ετές ομόλογο, κάτι που δεν μπορούσαμε επί 9 χρόνια. Αυτό είναι σημάδι επιστροφής στην κανονικότητα.

Υπάρχουν αισιόδοξα σημάδια για την Ελλάδα σε σχέση με το τέλος της κρίσης: έχουμε επιστροφή στην ανάπτυξη, πολύ καλές επιδόσεις στις εξαγωγές, τη βιομηχανική παραγωγή, μείωση της ανεργίας, παρότι παραμένει πολύ υψηλή”. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι “γενικά η κρίση στην Ευρώπη δεν τελείωσε” κι ότι “η ανισότητα δεν μειώθηκε”. Αποκάλυψε εξάλλου ότι στο Eurogroup υπήρξε συζήτηση για το γιατί δεν αυξάνονται οι μισθοί, σχολιάζοντας ότι είναι “καλό ότι συζητείται, αλλά δεν αναζητούνται τα αίτια”.

Αναφερόμενος ειδικότερα στο θέμα της οικονομικής κρίσης, ο υπουργός προέβη και σε πολιτικά σχόλια, επισημαίνοντας ότι: “Οι άνθρωποι νιώθουν ότι η Ευρώπη δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους. Προέρχομαι από ένα κόμμα που είναι υπέρ της Ευρώπης, γιατί δε βλέπουμε τρόπο να λύσουν προβλήματα σε εθνικό επίπεδο, όπως τα οικολογικά, τα φορολογικά. Πρέπει να σταματήσουμε τη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή των πλούσιων, δεν μπορούμε σε εθνικό επίπεδο να ελέγξουμε τις πολυεθνικές.” Διευκρίνισε δε ότι “χρειαζόμαστε υπερεθνικές λύσεις σε υπερεθνικά προβλήματα……O ΣΥΡΙΖΑ ήταν αρχικά συνασπισμός κομμάτων. Η ενότητα ήταν για μας πιο σημαντική από τη σωστή γραμμή. Κανείς δεν έχει μονοπώλιο στη σοφία ήταν η βασική αρχή μας. Ήμασταν ανοιχτοί σε συμμαχίες – red red green alliance (podemos κ.λπ., σοσιαλδημοκράτες και ιδίως σοσιαλδημοκράτες που αντιλαμβάνονται ότι η παγκοσμιοποίηση δημιούργησε προβλήματα, πράσινοι). Σχολίασε επίσης ότι “η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη για μια τέτοια κρίση. Δεν είχε εργαλεία, γνώσεις για αντιμετώπιση τραπεζικής και οικονομικής κρίσης.”

Η υψηλή φορολογία και η θέση του ΣΥΡΙΖΑ

Ο κ. Τσακαλώτος παραδέχθηκε επίσης ότι στην Ελλάδα “έχουμε πολύ υψηλή φορολογία για κάποιες ομάδες”, τόνισε όμως ότι αυτό οφείλεται “εν μέρει” στο γεγονός ότι “ήμασταν σε πρόγραμμα προσαρμογής και έπρεπε να κάνουμε μια τεράστια προσαρμογή”. Διευκρίνισε δε ότι: “Η θέση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι όποιο δημοσιονομικό χώρο έχουμε να τον χωρίσουμε μεταξύ μέτρων που προάγουν την ανάπτυξη, όπως μείωση φόρων, εισφορών, μη μισθολογικού κόστους και το άλλο να χτίσει κράτος ευημερίας. Προσπαθούμε να τα ισορροπήσουμε. Αν κάνουμε μόνο το πρώτο, η ανισότητα θα παραμείνει.”

Γ.Π.