Ποια προϊόντα και υπηρεσίες αφορούν οι μειώσεις στον ΦΠΑ, πόσο λιγότερη εισφορά θα πληρώνουμε

Σημαντική μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 13% για την εστίαση και όλα τα συσκευασμένα, μεταποιημένα και κονσερβοποιημένα τρόφιμα , άμεσα από τον τρέχοντα μήνα, μείωση του ΦΠΑ για το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο, κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για φορολογούμενους με ετήσια εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ και μείωσή της για όσους έχουν εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ ανακοίνωσε χθες, μεταξύ πολλών άλλων μέτρων φορολογικής ελάφρυνσης, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Συνολικά, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε 12 μέτρα φορολογικών ελαφρύνσεων που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται τη διετία 2019-2020 και θα κοστίσουν στους κρατικούς προϋπολογισμούς των ετών αυτών πάνω από 1 δισ. ευρώ.

Βεβαίως, οι αλλαγές στην κλίμακα της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός (κατάργηση για εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ και μείωση για εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ) προκαλούν στους φορολογούμενους πολύ μικρότερα οφέλη από αυτά που προκύπτουν από τις ήδη ψηφισθείσες το 2017 αλλαγές (κατάργηση για εισοδήματα μέχρι 30.000 ευρώ και μειώσεις για εισοδήματα πάνω από τα 30.000 ευρώ), οι οποίες επρόκειτο να ισχύσουν από την 1η-1-2020.

Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη μη αναφορά του πρωθυπουργού και σε άλλα ήδη ψηφισμένα μέτρα φοροελαφρύνσεων, όπως η μείωση του ελάχιστου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων από το 22% στο 20% και η περαιτέρω γενικευμένη μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α., τα οποία είχαν δρομολογηθεί για να τεθούν σε ισχύ από την 1η-1-2020 ως αντισταθμιστικά μέτρα για τη μείωση του αφορολογήτου, δείχνουν ότι η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να διασώσει το αφορολόγητο πορεύεται σε μια συμφωνία με τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς για τη μη εφαρμογή πολλών από τα μέτρα εκείνα. Φαίνεται δηλαδή ότι η μείωση του χαμηλού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και η περαιτέρω γενικευμένη μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που είχαν εξαγγελθεί για το 2020 ματαιώνονται προκειμένου να διασφαλιστεί η διάσωση του αφορολογήτου, για την οποία ο πρωθυπουργός μίλησε χθες με απόλυτη βεβαιότητα.

Ας δούμε όμως αναλυτικά τις αλλαγές που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη φορολογία και τις επιπτώσεις που θα έχουν ορισμένες από αυτές στους προϋπολογισμούς εκατομμυρίων νοικοκυριών:

Α) Για το 2019, θα ψηφιστούν το συντομότερο δυνατό και θα τεθούν άμεσα σε εφαρμογή, ίσως και από τον τρέχοντα μήνα:

1) Η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ που επιβαρύνει τις υπηρεσίες εστίασης, δηλαδή την παροχή έτοιμων γευμάτων σε εστιατόρια, ταβέρνες και λοιπά καταστήματα εστίασης, από το 24% στο 13%. Το μέτρο αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των τιμών των παρεχόμενων γευμάτων κατά 9%, στις περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις εστίασης επιτρέψουν να περάσει στο σύνολό της στην κατανάλωση.

2) Η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ που επιβαρύνει όλα τα συσκευασμένα και μεταποιημένα τρόφιμα καθώς και τα κονσερβοποιημένα είδη διατροφής από το 24% στο 13%. Η μείωση του ΦΠΑ στα εν λόγω προϊόντα μπορεί να έχει ως συνέπεια την πτώση των τιμών τους κατά 9%. Η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 13% αφορά, ειδικότερα στα ακόλουθα είδη διατροφής που πωλούνται συσκευασμένα, μεταποιημένα ή σε κονσέρβες: ζάχαρη, ξύδι, αλάτι, ρίγανη, καφέ, κακάο, αφεψήματα, αλλαντικά, τυριά, ζαχαρώδη και ζαχαρωτά, παγωτά, πατατάκια, ξηρούς καρπούς, ποπ κόρν, γαριδάκια, τσίχλες, κράκερς, μπαχαρικά, προψημένο ψωμί, κατεψυγμένες πίττες, πάσης φύσεως αρτοποιήματα (κουλούρια Θεσσαλονίκης, τυροκούλουρα, σταφιδόψωμα, τυρόψωμα, λιόψωμα κ.λπ.), έτοιμες φρέσκες πίτες (τυρόπιτες, σπανακόπιτες, μπουγάτσες κ.λπ.), ψωμί του τοστ,  φρυγανιές, παξιμάδια, προμαγειρεμένα φαγητά, ηλιέλαια, σογιέλαια, καλαμποκέλαια, λιπαρές ουσίες (μαργαρίνες, βιτάμ κ.λπ.), κονσέρβες (τόννος, τοννοσαλάτα κ.λπ.), τοματοπολτούς, μακαρόνια και λοιπά ζυμαρικά, ρύζια και όσπρια, αναψυκτικά, χυμούς, energy drinks και λοιπά μη αλκοολούχα ποτά.

3) Η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ που επιβαρύνει την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου από το 13% στο 6%. Το μέτρο αυτό θα έχει ως συνέπεια την μείωση των τιμολογίων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου κατά 6,2%.

Β) Από την 1η-1-2020 θα τεθούν επιπλέον σε ισχύ:

4) Η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για ετήσια εισοδήματα από 12.000,01 έως 20.000 ευρώ και η μείωση των συντελεστών της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ. Ειδικότερα, για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η-1-2020, οι συντελεστές της κλίμακας υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης θα μειωθούν, ανά κλιμάκιο εισοδήματος, ως εξής:

-από τα 12.000,01 έως τα 20.000 ευρώ, σε 0% από 2,2%

-από τα 20.000,01 έως τα 30.000 ευρώ, σε 2% από 5%

-από τα 30.000,01 έως τα 40.000 ευρώ, σε 4% από 6,5%

-από τα 40.000,01 έως τα 65.000 ευρώ, σε 6% από 7,5%

-από τα 65.000,01 έως τα 220.000 ευρώ, σε 8% από 9%.

Από την εφαρμογή της νέας αυτής ευνοϊκότερης κλίμακας υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης:

– Φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ θα έχει όφελος 176 ευρώ ετησίως από την κατάργηση της εισφοράς

– Φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ θα γλιτώνει 476 ευρώ το χρόνο από τη μείωση της εισφοράς

– Φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 40.000 ευρώ θα γλιτώνει 726 ευρώ το χρόνο από τη μείωση της εισφοράς

– Φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 65.000 ευρώ θα γλιτώνει 1.101 ευρώ το χρόνο λόγω της μείωσης της εισφοράς

– Φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 100.000 ευρώ θα γλιτώνει 1.451 ευρώ ετησίως εξαιτίας της μείωσης της εισφοράς.

Σημειώνεται πάντως ότι η κυβέρνηση έχει ήδη ψηφίσει έδω και 3 χρόνια την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα μέχρι 30.000 ευρώ και την πολύ μεγαλύτερη μείωσή της στα εισοδηματικά κλιμάκια από τα 30.001 έως τα 65.000 ευρώ, από την 1η-1-2020. Το μέτρο αυτό έχει ψηφιστεί το 2017 ως ένα από τα φορολογικά “αντίμετρα” τα οποία συμφωνήθηκαν με τους δανειστές για τον περιορισμό των επιπτώσεων που θα είχε από την 1η-1-2020 στα εισοδήματα η περικοπή του αφορολογήτου.

Η χθεσινή εξαγγελία του κ. Τσίπρα για την εισφορά αλληλεγγύης περιορίζει σημαντικά τις μειώσεις για τα μεσαία επίπεδα εισοδήματος. Είναι δε προφανές ότι πρόκειται για ένα «αντάλλαγμα» στους δανειστές προκειμένου να πειστούν και να εγκρίνουν την μη περικοπή του αφορολογήτου από την 1η-1-2020.

5) Αύξηση του συντελεστή αποσβέσεων των επενδύσεων στο 150% από 100% για χιλιάδες επιχειρήσεις. 

6) Μείωση του μεσαίου συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 11%. Η μείωση αυτή θα αφορά, μεταξύ άλλων, στα συσκευασμένα, μεταποιημένα και κονσερβοποιημένα τρόφιμα που ήδη από τον Μάιο του 2019 θα έχουν μεταταχθεί από τον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ 24% στον μεσαίο συντελεστή 13%. Επιπλέον, η μείωση του μεσαίου συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 11% θα αφορά και στις ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών:

-Νωπά κρέατα, ψωμί, ψάρια, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα,  λαχανικά και βρώσιμα φρούτα,  δημητριακά, άμυλα και προϊόντα αλευροποιϊας, ελαιόλαδο, παρασκευάσματα για τη διατροφή των παιδιών.

– Φαρμακευτικά προϊόντα, είδη και συσκευές ορθοπεδικής. 

– Υπηρεσίες διαμονής σε ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα.  

7) Επαναφορά του ειδικού καθεστώτος μειωμένων κατά 40% συντελεστών φορολογίας εισοδήματος για φυσικά πρόσωπα που διαμένουν μόνιμα και νομικά πρόσωπα που εδρεύουν σε νησιά με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους.

8) Μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε νησιά με πληθυσμό έως 1.000 κατοίκους.

9) Μείωση του κόστους του πετρελαίου θέρμανσης στις ορεινές περιοχές της χώρας.

10) Μείωση στο 10% του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος των αγροτικών συνεταιρισμών.

11) Έκπτωση 10% επί του φορολογητέου εισοδήματος των αγροτών που είναι ενταγμένοι σε συνεταιρισμούς.

12) Επαναφορά της διάταξης που προέβλεπε έκπτωση ενός μέρους από την ετήσια δαπάνη αποπληρωμής των τόκων στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας από το φορολογητέο εισόδημα του δανειολήπτη, εφόσον αυτός είναι συνεπής στην εξόφληση των δόσεων του δανείου.