Κομισιόν: Καθυστερούν αντικειμενικές αξίες και πληρωμές ληξιπρόθεσμων

την 5 Ιουνίου, 2019 14:14

Καθυστερήσεις στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που αφορούν στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, στη λειτουργία της ΑΑΔΕ και στην εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου εντόπισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά την τρίτη αξιολόγηση της προόδου της Ελληνικής κυβέρνησης στην υλοποίηση. του προγράμματος ενισχυμένης εποπτείας.

Η Κομισιόν καταγράφει τις παρατηρήσεις και τις επισημάνσεις της στην έκθεση που αποτυπώνει τα συμπεράσματα της τρίτης αξιολόγησης.

Οι βασικές επισημάνσεις της Κομισιόν για κάθε δρομολογηθείσα μεταρρύθμιση στα δημόσια οικονομικά έχουν, αναλυτικά, ως εξής:

Αντικειμενικές αξίες και φόρος ακινήτων: Η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο στη μεταρρύθμιση του νομικού πλαισίου για τον προσδιορισμό των φορολογητέων αξιών των ακινήτων επί των οποίων εφαρμόζεται ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), αν και δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι προετοιμασίες για την επανέναρξη της διαδικασίας ευθυγράμμισης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις αγοραίες τιμές τους, η οποία έχει προγραμματιστεί για τα μέσα του 2019. Σημειώθηκε σημαντική πρόοδος όσον αφορά τις επιχειρησιακές και νομικές πτυχές της διαδικασίας προσδιορισμού των φορολογητέων αξιών και υπήρξε συμφωνία ότι δεν απαιτείται νέα εκτίμηση του ύψους των πραγματικών τιμών των ακινήτων σε εθνικό επίπεδο από τους πιστοποιημένους εκτιμητές στα μέσα του 2019. Ταυτόχρονα όμως πρέπει ακόμη να ολοκληρωθεί η εργασία για μερική αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. το 2019, την οποία οι αρχές θεωρούν ως ενδιάμεσο βήμα προς την πλήρη ευθυγράμμιση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων με τις τιμές αγοράς έως το 2020.

Τέλη χαρτοσήμου: Με τη βοήθεια τεχνικής υποστήριξης, διεξάγονται επί του παρόντος αναθεωρήσεις του συστήματος του τέλους χαρτοσήμου και της πιθανής ατομικής ευθύνης των εταιρικών διαχειριστών για φορολογικά αδικήματα.

Προσωπικό ΑΑΔΕ: Οι προσλήψεις προσωπικού στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων εσόδων (ΑΑΔΕ) πραγματοποιούνται με αργούς ρυθμούς. Μόνο μια οριακή αύξηση του προσωπικού παρατηρήθηκε κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019. Εάν η τρέχουσα τάση προσλήψεων παραμείνει, υπάρχει ο κίνδυνος να μην τηρηθεί η συγκεκριμένη δέσμευση για τα τέλη του 2019. Επιπλέον, εγκρίθηκαν ορισμένα συμπληρωματικά μέτρα κατά τη διάρκεια του έτους για να εξασφαλιστεί η συνεχής ενίσχυση της ικανότητας της ΑΑΔΕ και αναμένονται ενέργειες παρακολούθησης για τους επόμενους μήνες, ιδίως όσον αφορά τη μεταρρύθμιση των ανθρώπινων πόρων, την εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου και τις ετοιμασίες του προγράμματος της τεχνολογίας της πληροφορίας.

Λοιπές μεταρρυθμίσεις στη Φορολογική Διοίκηση: Η πρόοδος σε σχέση με άλλες δεσμεύσεις και μεταρρυθμίσεις είναι ανάμεικτη. Στα τελωνεία, έχει σημειωθεί συνεχής πρόοδος όσον αφορά την υλοποίηση της στρατηγικής κατά της λαθρομετανάστευσης και του σχεδίου δράσης για τις δεξαμενές καυσίμων. Οι εργασίες για την προώθηση των ηλεκτρονικών πληρωμών προχωρούν ικανοποιητικά, ενώ από την άλλη πλευρά το προγραμματισμένο μητρώο περιουσιακών στοιχείων δεν έχει ολοκληρωθεί. Τέλος, μια πρόσφατη τροποποίηση του νόμου εγείρει δυνητικές αλληλεπικαλύψεις μεταξύ των αρμοδιοτήτων της Γενικής Γραμματείας Συστημάτων Πληροφορικής και της ΑΑΔΕ και είναι απαραίτητο να συμφωνηθεί ένα πλαίσιο συνεργασίας.

Επιδόσεις ΑΑΔΕ-ΚΕΑΟ: Τα αποτελέσματα για το πρώτο τρίμηνο του 2019 σχετικά με βασικούς δείκτες επιδόσεων που καθορίστηκαν από την ΑΑΔΕ παρουσιάζουν μια μικτή εικόνα. Η είσπραξη φόρων ήταν ασθενέστερη από τη στοχοθετημένη, ενώ οι βασικοί δείκτες απόδοσης στους περισσότερους άλλους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής εσόδων μετά από ελέγχους, εκπληρούνται. Το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) συνεχίζει να ανταποκρίνεται στους στόχους του για τη συλλογή του χρέους από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι είναι πιο φιλόδοξοι από ό, τι για το προηγούμενο έτος, αν και η είσπραξη χρεών τον Απρίλιο του 2019 μειώθηκε από έτος σε έτος. Η ΑΑΔΕ και το KEAO εργάζονται για την ενίσχυση της συνεργασίας τους μέσα σε ένα συνεκτικό πλαίσιο. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να εγκριθεί χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις η έγκριση σχετικής νομοθεσίας που θα επιτρέψει στον ΚΕΑΟ να εφαρμόσει την ταξινόμηση της ΑΑΔΕ για τα πρόσωπα / οντότητες που θεωρούνται ότι έχουν «μη συλλέξιμα» χρέη.

Ρυθμίσεις οφειλών: Έχουν εγκριθεί νέα προγράμματα δόσεων για φορολογικά, κοινωνικά και δημοτικά χρέη με έως και 120 μηνιαίες δόσεις. Αυτό μεταβάλλει μια βασική μεταρρύθμιση που εγκρίθηκε το 2013, η οποία αντικατέστησε τα καθεστώτα πρώην διακανονισμού με ένα ενιαίο «βασικό» σύστημα που ήταν προσπελάσιμο βάσει αυστηρών κριτηρίων επιλεξιμότητας κατά τρόπο που αποκαθιστά τα προβλήματα σχεδιασμού προηγούμενων σχεδίων. Ενώ το πεδίο εφαρμογής του χρέους κοινωνικής ασφάλισης είναι πιο στοχοθετημένο, δεδομένου ότι επικεντρώνεται στον αυτοαπασχολούμενο και συνδέει τα δικαιώματα με τις εισφορές, το νέο καθεστώς επιδομάτων στους φόρους δεν περιλαμβάνει καμία συγκεκριμένη προτεραιότητα όσον αφορά την επιλεξιμότητα ή οποιαδήποτε προηγούμενη αξιολόγηση βιωσιμότητας. Με βάση την εμπειρία του παρελθόντος, η ανακοίνωση νέων προγραμμάτων δόσεων μπορεί να συνέβαλε στην αποδυνάμωση της είσπραξης εσόδων και μπορεί να δημιουργήσει κινδύνους για την πειθαρχία των πληρωμών.

Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις Δημοσίου: Η πρόοδος με την εκκαθάριση των καθυστερούμενων οφειλών του Δημοσίου παραμένει απογοητευτική. Οι Ελληνικές αρχές έχουν δεσμευτεί να εκκαθαρίσουν το απόθεμα καθυστερούμενων οφειλών, να αποφύγουν τη συσσώρευση νέων καθυστερημένων οφειλών και να ολοκληρώσουν την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που εντόπισε το Ελεγκτικό Συνέδριο στα μέσα του 2019. Παρά το γεγονός ότι το καθαρό απόθεμα καθυστερούμενων οφειλών μειώθηκε από το τέλος του προγράμματος, ο ρυθμός μείωσης έχει επιβραδυνθεί σημαντικά και εξακολουθούν να δημιουργούνται νέες καθυστερήσεις σε ορισμένους τομείς. Το απόθεμα καθαρών ληξιπρόθεσμων οφειλών στο τέλος Μαρτίου 2019 ανήλθε σε 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ και ήταν μόλις 300 εκατ. ευρώ χαμηλότερο από τον Αύγουστο του 2018, όταν τελείωσε η ισχύς του προγράμματος οικονομικής βοήθειας, ενώ βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με το τέλος Δεκεμβρίου 2018. Από τα συνολικά 7 δισεκατομμύρια ευρώ που εκταμιεύθηκαν για την εκκαθάριση των οφειλών σε καθυστέρηση κατά τη διάρκεια του προγράμματος, 100 εκατ. ευρώ παραμένουν αχρησιμοποίητα έως τα τέλη Απριλίου 2019.

Οι αρχές εφαρμόζουν σήμερα διαρθρωτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης της διαχείρισης των καθυστερήσεων, βάσει των συστάσεων που εκδίδει το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Για το σκοπό αυτό, οι αρχές έχουν σημειώσει πρόοδο στην εφαρμογή δύο σχεδίων δράσης στους τομείς αρμοδιότητας του Γενικού Λογιστηρίου και της ΑΑΔΕ αντίστοιχα. Η γενική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και στα δύο σχέδια δράσης θα αξιολογηθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο στα μέσα του 2019 στο πλαίσιο του ελέγχου παρακολούθησης.

Έλεγχοι Ελεγκτικού Συνεδρίου: Έχει επιτευχθεί συμφωνία για την κατάργηση των εκ των προτέρων ελέγχων που πραγματοποιεί το Ελεγκτικό Συνέδριο σε φορείς εκτός της κεντρικής κυβέρνησης. Οι αρχές τροποποίησαν τη σχετική νομοθεσία προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τα νοσοκομεία και η υπηρεσία κοινωνικών παροχών δεν υπόκεινται πλέον σε εκ των προτέρων ελέγχους, ενώ η κατάργηση θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Ιουλίου του 2019 για τα υπόλοιπα εκτός προϋπολογισμού κονδύλια και τους δήμους.

Οι αρχές έχουν δεσμευθεί να αναλάβουν μια σειρά συγκεκριμένων συμπληρωματικών δράσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η κατάργηση των εκ των προτέρων ελέγχων, η οποία φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά στην διεθνή πρακτική, εκτελείται ομαλά. Οι αρχές θα πρέπει να τηρήσουν το πλήρες σχέδιο εκκαθάρισης καθυστερήσεων και να εφαρμόσουν συμπληρωματικές δράσεις που στοχεύουν στις διαρθρωτικές πηγές δημιουργίας καθυστερούμενων οφειλών.

Λοιπές μεταρρυθμίσεις στη δημοσιονομική διαχείριση: Όσον αφορά τις άλλες μεταρρυθμίσεις της δημόσιας οικονομικής διαχείρισης, οι αρχές προχωρούν την εφαρμογή ενός ενιαίου λογαριασμού του Δημοσίου στην Τράπεζα της Ελλάδος και τη δημιουργία ενοποιημένου Λογαριασμού. Κάποια πρόοδος στον ενιαίο λογαριασμό του Δημοσίου πραγματοποιήθηκε τους πρώτους μήνες του 2019, αν και δεν έχουν ακόμη ληφθεί τα σημαντικότερα μέτρα. Σημαντικό ενδιάμεσο βήμα ήταν η ανάπτυξη του ενοποιημένου Λογαριασμού για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2019 και οι αρχές θα χρειαστεί να επωφεληθούν περαιτέρω από αυτό προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή του Ενιαίου Λογιστικού Σχεδίου μέχρι το 2023.