Ο Ερντογάν φουντώνει τη διαμάχη ανάμεσα στις δύο Αμερικές

Με τους Τούρκους να συνεχίζουν να δυσφορούν και να απειλούν για τον αποκλεισμό τους από το πρόγραμμα των F35, τα συνεχή… μπρος-πίσω από την πλευρά του Ντόναλντ Τραμπ φανερώνουν πως το όλο θέμα έχει δύο διαστάσεις ή καλύτερα δύο μέτωπα: αυτό της προφανούς κόντρας ΗΠΑ-Τουρκίας και αυτό της υπόγειας κόντρας ανάμεσα στις δύο… Αμερικές, τον Λευκό Οίκο του κυρίου Τραμπ και το βαθύ αμερικανικό κράτος που συνεχίζει να έχει καλά απλωμένα τα πλοκάμια του στις δομές του Πενταγώνου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπως βέβαια και στο Κογκρέσο.

Αυτό φάνηκε ολοκάθαρα χθες το βράδυ, από το πώς ο κύριος Τραμπ μέσα σε λίγες ώρες πήγε από το… δεν εξετάζουμε προς το παρόν κυρώσεις κατά της Τουρκίας στο… είναι μια δύσκολη κατάσταση, όπου εξετάζουμε κυρώσεις, εξετάζουμε τι θα κάνουμε. Βέβαια, ο κύριος Τραμπ μετρά ουκ ολίγες κωλοτούμπες στην μέχρι τώρα θητεία του, όμως πισωγύρισμα μέσα σε ένα τρίωρο είναι, ομολογουμένως, ρεκόρ.

Το πώς και το γιατί του… τράβηξε το αυτί είναι εύλογο, αλλά είναι σε κάθε περίπτωση εντυπωσιακό δεδομένου πως ο κύριος Τραμπ έχει αποδείξει επανειλημμένως ότι δεν ορρωδεί προ ουδενός.

Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που βλέπουμε τις δύο αυτές Αμερικές να συγκρούονται αφότου ο κύριος Τραμπ ανέλαβε τα ηνία του Λευκού Οίκου, ειδικά σε θέματα διεθνούς διπλωματίας. Η αντιμετώπιση της Ρωσίας έκανε από νωρίς λίαν ορατή τη διαμάχη αυτή δεδομένου πως ο Αμερικανός πρόεδρος είχε εξαρχής πρόθεση να αλλάξει ρότα στις αμερικανορωσικές σχέσεις. Όμως… έφαγε τα μούτρα του, για να το πούμε λαϊκά, δεδομένου ότι ακόμη και το ελεγχόμενο τότε από τους Ρεπουμπλικάνους Καπιτώλιο αντιστάθηκε σθεναρά στις προθέσεις του.

Στην υπόθεση της Τουρκίας, που έχει βέβαια σαν φόντο την Ρωσία και τα παιχνίδια του Κρεμλίνου στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, βλέπουμε σαφώς ένα ακόμη κεφάλαιο της διαμάχης αυτής. Και αν και είναι ακόμη νωρίς για να φανεί ο νικητής, ήδη από τις πρώτες ημέρες φάνηκε ότι ο πεισματάρης κύριος Τραμπ δυσκολεύεται να περάσει την γραμμή του.

Δεν είναι τυχαίο που οι Τούρκοι δυσφορούν. Στο τετ-α-τετ Ερντογάν-Τραμπ στη πρόσφατη σύνοδο του G20 στην Οζάκα, ο Τούρκος ηγέτης φαίνεται ότι είχε λάβει επαρκείς διαβεβαιώσεις ότι δεν θα υπάρξουν κυρώσεις για την απόκτηση των S400, μια και όπως τόνισε ο κύριος Τραμπ δημοσίως, το όλο πρόβλημα οφειλόταν στον Μπάρακ Ομπάμα, ο οποίος πολύ κακώς αρνήθηκε να πουλήσει στην Τουρκία τα αμερικανικά πυραυλικά συστήματα Patriot, οπότε… αναγκάστηκε να στραφεί στους Ρώσους.

Και όταν τελικά τα ρωσικά συστήματα άρχισαν να φτάνουν στην Τουρκία, την περασμένη Παρασκευή, όσοι περίμεναν την άμεση αντίδραση του Λευκού Οίκου διαψεύστηκαν. Τα αρνητικά μηνύματα από το Κογκρέσο, από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και βέβαια από το Πεντάγωνο ήταν άμεσα, όμως χρειάστηκαν να περάσουν πέντε(!) μέρες, ώστε ο συνήθως λαλίστατος κύριος Τραμπ να αναφερθεί στο ζήτημα ανακοινώνοντας με βαριά καρδιά την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F35 και μάλιστα διευκρινίζοντας ότι το θεωρεί άδικο! Σχόλιο, με το οποίο δεν άφησε αμφιβολίες ότι δεν συμφωνούσε στην ουσία με την απόφαση, αλλά… πείστηκε από συμβούλους και αξιωματούχους.

Δεδομένου ότι για διάφορα ζητήματα ο κύριος Τραμπ συνήθως… κάνει το δικό του, ανεξαρτήτως των εισηγήσεων των συμβούλων του, το γεγονός ότι αυτή τη φορά «πείστηκε» να κινηθεί κατά της Τουρκίας δείχνει ότι η πίεση που δέχτηκε ήταν ασφυκτική και τα επιχειρήματα που του πρόβαλλαν δεν σήκωναν αντιρρήσεις.

Βέβαια, το όλο θέμα των κυρώσεων κάθε άλλο παρά έχει κλείσει. Ο αποκλεισμός από το πρόγραμμα των F35 είναι διαφορετικό μέτρο από το πακέτο των κυρώσεων που έχουν πέσει στο τραπέζι με βάση τη νομοθετική πράξη του CAATSA.

Στο σημείο αυτό ο Αμερικανός πρόεδρος έχει κάποια μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας, καθώς μπορεί θεωρητικά να επιλέξει ένα… ελαφρύ πακέτο κυρώσεων, που θα έχει πιο πολύ συμβολικό παρά ουσιαστικό χαρακτήρα. Όμως, η καθυστέρηση που παρατηρείται στις ανακοινώσεις επιβεβαιώνει ότι το παρασκηνιακό… μαγείρεμα συνεχίζεται.

Στο μεταξύ η ερντογανική Τουρκία απειλεί μεν, αλλά στην ουσία κάθεται με αναμμένα κάρβουνα περιμένοντας απλά το «μπουγιουρντί».