Ενισχυμένη η καταναλωτική δυνατότητα των Ελλήνων που ζουν εν μέρει από… επιδόματα και συντάξεις

Αύξηση μικρή, αλλά εμφανής υπάρχει στην καταναλωτική δυνατότητα των Ελλήνων για το 2018, γεγονός που καταδεικνύει ότι αργά, μεν, αλλά σταθερά υπάρχει συνεχιζόμενη διόρθωση στον οικογενειακό προϋπολογισμό που είχε… καταρρακωθεί τα προηγούμενα χρόνια.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι αποκαλυπτικά και την ίδια στιγμή αισιόδοξα, καθώς προοιωνίζουν και για το 2019 μια γενικότερη τάση αύξησης της κατανάλωσης από πλευράς των Ελλήνων πολιτών, σημάδι ότι πλέον διαθέτουν ελαφρώς περισσότερα εισοδήματα και διάθεση να δαπανήσουν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς η μηνιαία δαπάνη ανά νοικοκυριό διαμορφώθηκε στα 1.441,03 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 1,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, χρονιά κατά το οποία, επίσης, είχε καταγραφεί αύξηση -έστω και οριακή.

 Αυτό συνέβη μετά από πολλά χρόνια με αρνητικό πρόσημο, τα οποία ‘’σφραγίστηκαν’’ απ’ όσα άφησε πίσω της η κρίση.

Ωστόσο, παρά την οριακή άνοδο, δεν παύει να υπάρχει και το κομμάτι εκείνο του πληθυσμού, το οποίο συνεχίζει να διαβιεί σε δύσκολες συνθήκες και με τα εισοδήματά του μόλις να καλύπτει τις βασικές του ανάγκες, όπως είναι η τροφή και η στέγαση.

Πάνω από 1.100 ευρώ το μήνα

Ενδεικτικό είναι ότι σε ποσοστό 50% κατά τη διάρκεια του 2018 τα νοικοκυριά εντοπίστηκαν να ξοδεύουν περισσότερα από 1.158 ευρώ τον μήνα.

Ιδιαίτερη μνεία από την Στατιστική υπηρεσία γίνεται στα νοικοκυριά που διαμένουν στο ενοίκιο και δεν διαθέτουν δικό τους ακίνητο, καθώς, ανάλογα με την περιοχή, υποχρεώνονται να δαπανήσουν το 17,8% του οικογενειακού προϋπολογισμού τους μόνο για την κάλυψη της συγκεκριμένης δαπάνης, ‘’συρρικνώνοντας’’ τα ποσά που μπορούν να διαθέσουν σε δευτερεύουσες – κυρίως – ανάγκες, όπως η ψυχαγωγία και η εκπαίδευση.

Από την άλλη πλευρά, η έρευνα δείχνει ότι πάνω από το μισό εισόδημα των φτωχότερων οικογενειών διατίθεται στην τροφή.

Αυτό σημαίνει ότι το φτωχότερο 20% του πληθυσμού της χώρας χρειάζεται να διαθέσει το 55,4% των συνολικών δαπανών του μόνο για τρόφιμα και στέγαση, ενώ για το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού το αντίστοιχο ποσοστό περιορίζεται στο 24,9%.

Η εκπαίδευση στον… πάτο

Την ώρα, όμως, που στη διατροφή και γενικότερα στην εστίαση υπάρχει αισθητή αύξηση στην κατανάλωση, σταθερή παραμένει η εκπαίδευση στις καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων.

Πιο συγκεκριμένα,  η μεγαλύτερη θετική μεταβολή δαπανών των νοικοκυριών, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του 2017, παρατηρείται στα έξοδα για ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια, τα οποία εμφανίζουν αύξηση 5,1%, ενώ ακολουθούν οι δαπάνες για υγεία (αύξηση 4,5%) και για αναψυχή – πολιτισμό (αύξηση 2,9%).

Αυτό σημαίνει ότι δέκα από τις δώδεκα κατηγορίες δαπανών παρουσιάζουν αύξηση, με τη μικρότερη να είναι της τάξεως του 0,8% στα είδη διατροφής και την εκπαίδευση, η οποία παραμένει στον… πάτο του βαρελιού.

Ωστόσο υπάρχουν και αυτές οι κατηγορίες στις οποίες παρατηρείται μείωση της μέσης μηνιαίας δαπάνης και αυτές είναι τα οινοπνευματώδη ποτά και ο καπνός (-1,6%), ενδεικτικό της γενικότερης τάσης διακοπής του καπνίσματος, καθώς και τα διάφορα αγαθά και υπηρεσίες (-1,2%).

Η μεγαλύτερη αρνητική μεταβολή δαπανών σε σταθερές τιμές 2018, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του 2017, παρατηρείται στις επικοινωνίες (μείωση 4,8%) και ακολούθως στα οινοπνευματώδη ποτά και καπνό (μείωση 3,4%) και στα διάφορα αγαθά και υπηρεσίες (μείωση 0,5%).

Επίσης, αύξηση, σε σταθερές τιμές 2018, παρουσιάζουν εννέα κατηγορίες δαπανών (είδη διατροφής, ένδυση και υπόδηση, στέγαση, διαρκή αγαθά, υγεία, μεταφορές, αναψυχή και πολιτισμός, εκπαίδευση και ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια).

Η αύξηση αυτή κυμαίνεται από 0,4% στα είδη διατροφής έως 4% στα ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια.

Οικονομικές υπηρεσίες

Αυξήσεις, δε, παρατηρούνται και σε ακόμα πιο εξειδικευμένες υπηρεσίες σε σχέση με τους προηγούμενες μήνες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχει ενίσχυση στις οικονομικές υπηρεσίες που ζητούν πλέον περισσότερο οι καταναλωτές (79,8%), αλλά και στις συνδρομές σε πιστωτικές κάρτες, αμοιβές λογιστών κ.λπ., καθώς και στον τηλεφωνικό εξοπλισμό (28,8%), ενώ μεγαλύτερη μείωση εμφανίζουν τα προσωπικά είδη (-16,4%), όπως κοσμήματα, ωρολόγια χειρός, γυαλιά ηλίου κ.λπ.

Όσον αφορά τις δαπάνες για είδη διατροφής, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα παρατηρείται μείωση της μηνιαίας δαπάνης για γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά (-1,7%) και έλαια και λίπη (-0,9%), ενώ παρατηρείται αύξηση της μηνιαίας δαπάνης για φρούτα (5%), καφέ, τσάι και κακάο (3,1%), μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμούς φρούτων και λαχανικών (1,8%), ζάχαρη, μαρμελάδες, μέλι κ.λπ. (1,7%), λαχανικά (1,6%), αλεύρι, ψωμί και δημητριακά (1,4%), ψάρια (0,6%), λοιπά είδη διατροφής (0,3%) και κρέας.