Ευχολόγια αντί κυρώσεων
Μπορεί η πολύωρη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην είχε κάποιο άμεσο αποτέλεσμα σε επίπεδο κυρώσεων κατά της Τουρκίας, παρά μόνο ευχολογία και εκκλήσεις προς την Άγκυρα, εν τούτοις για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους η κυβέρνησης αργά χθες το βράδυ διέρρευσε μέσω διπλωματικών πηγών τις κυρώσεις που πρότεινε εν ευθέτω χρόνω.
Η απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ ανέδειξε κατα την αντιπολίτευση για άλλη μία φορά το μεγάλο έλλειμμα κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και τις αδυναμίες και την ολιγωρία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, κάνοντας λόγο για “γλυκανάλατα” και υποκριτικά ευχολόγια που όχι μόνο δεν έκαμψαν στο παρελθόν, αλλά αντίθετα τροφοδότησαν την τουρκική επιθετικότητα, συμπεριλαμβανομένης της προκλητικής ενέργειας Ερντογάν, που αποτελεί πράξη προσβολής ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας καταδικάσαν την Τουρκία και την απόφαση να μετατρέψει σε τζαμί την Αγία Σοφία, ωστόσο, δεν ανακοίνωσαν συγκεκριμένα οικονομικά και διπλωματικά μέτρα κατά της Άγκυρας για την προκλητική συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ελληνική αντιπροσωπεία βλέποντας τις χαλαρές αντιδράσεις συμμάχων και άλλων πάντως, φρόντισε να στείλει σαφές μήνυμα προς την Ευρώπη για το τι θα κάνει σε περίπτωση που η Άγκυρα αμφισβητήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ασκώντας παράλληλα πιέσεις για τον σχηματισμό συγκεκριμένης λίστας κυρώσεων, η οποία θα ενεργοποιηθεί σε περίπτωση που οι τουρκικές προκλήσεις συνεχιστούν.
Διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες ανέφεραν ότι είναι η πρώτη φορά που δίπλα από την Ελλάδα και την Κύπρο σχηματίστηκε μια ομάδα κρατών-μελών της ΕΕ τα οποία τάχθηκαν ανοιχτά κατά της Τουρκίας και συγκεριμένα Γαλλία, Αυστρία, Λουξεμβούργο, Σλοβακία και Εσθονία με τον Αυστριακό ΥΠΕΞ, μάλιστα, να ξεκαθαρίζει ότι η Τουρκία δεν είναι αξιόπιστος εταίρος της Ευρώπης και οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις πρέπει να σταματήσουν.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η Ελλάδα ζήτησε να συμπεριληφθούν στον κατάλογο των πολιτικών και οικονομικών κυρώσεων κατά της Τουρκίας και συγκεκριμένα μέτρα για τις τουρκικές τράπεζες και την τουριστική βιομηχανία της χώρας. “Υπήρξε ισχυρή καταδίκη της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ζητήθηκε, μάλιστα, από την Τουρκία να αναθεωρήσει και να αναστρέψει την απόφασή της” είχε αναφέρει μετά το τέλος της πολύωρης συνεδρίασης ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Ανάμεσα στις κυρώσεις που έπεσαν στο τραπέζι στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ από ελληνικής πλευρας χωρίς να ληφθούν αποφάσεις είναι η διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και της προενταξιακής χρηματοδότησης, η ανάκληση της τελωνειακής ένωσης που περιλαμβάνει και συμφωνίες για δασμούς, καθώς και ο τερματισμός της χρηματοδότησης έργων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, όπως και η διακοπή πώλησης όπλων και ανταλλακτικών απ’ όλα τα κράτη – μέλη προς την Τουρκία.
Το άρθρο 42
“Η Ελλάδα διαθέτει ικανές ένοπλες δυνάμεις. Η Ευρώπη θα πρέπει να καταλάβει ότι εδώ θα πρέπει να πάρει γρήγορα θέση, για να αποτρέψει. Γιατί αν δεν αποτρέψει, δεν θα της αρέσει καθόλου αυτό που θα συμβεί. Μα καθόλου” τόνισε ο Νίκος Δένδιας σε τηλεοπτική του συνέντευξη στον ΣΚΑΪ και εξήγησε ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει συνταγματική υποχρέωση να προστατεύσει απολύτως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Πηγές αναφέρουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε πως σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει να παραβιάσει κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, τότε η Αθήνα έχει συγκεκριμένο σχέδιο αντίδρασης. Στην περίπτωση κλιμάκωσης της τουρκικής επιθετικότητας με έρευνες για εντοπισμό υδρογονανθράκων ανοιχτά της Κρήτης, της Ρόδου ή κάποιου άλλου ελληνικού νησιού, είτε με άλλου είδους τουρκικής ενέργειας σε βάρος ελληνικής κυριαρχίας, η Αθήνα θα αντιδράσει στρατιωτικά.
Μάλιστα, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας τόνισε στους Ευρωπαίους ομολόγους του ότι σε περίπτωση που υπάρξει στρατιωτική αντιπαράθεση η Αθήνα θα επικαλεστεί το άρθρο 42 της ιδρυτικής συνθήκης της ΕΕ, ζητώντας τη στρατιωτική συνδρομή των άλλων χωρών-μελών.
“Σε περίπτωση κατά την οποία κράτος-μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφος του, τα άλλα κράτη-μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών” τονίζεται στο προοίμιο του άρθρου 42 παράγραφος 7 της ιδρυτικής συνθήκης της ΕΕ.
“Αναφέρθηκα, κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, στις σοβαρές επιπτώσεις της τουρκικής παραβατικότητας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Είμαι ικανοποιημένος, διότι οι εταίροι εξέφρασαν αλληλεγγύη έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Υπήρξε ευρύτατη συναίνεση να εκπονηθεί, κατόπιν αιτήματός μας, κατάλογος κατάλληλων περαιτέρω μέτρων, δηλαδή κυρώσεων, που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να απαντήσει αποτελεσματικά εάν η Τουρκία προχωρήσει στην παραβατική συμπεριφορά της” σημείωσε ο κ. Δένδια.
Μόσχα και Βερολίνο
Την ίδια ώρα τη λύπη της για την απόφαση του Προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τέμενος εξέφρασε και πάλι σήμερα η γερμανική κυβέρνηση, δια στόματος του εκπροσώπου της, Στέφεν Ζάιμπερτ, διευκρίνισε ωστόσο ταυτόχρονα ότι το ζήτημα αφορά την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και “όχι τις πολιτικές σχέσεις ή την πολιτική διαμάχη μεταξύ μεμονωμένων κρατών”.
Η Αγία Σοφία και η απόφαση για τη μετατροπή του μνημείου σε τζαμί συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, και στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν οι πρόεδροι της Ρωσίας και Τουρκίας Βλαντίμιρ Πούτιν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Όπως ανακοίνωσε το Κρεμλίνο, στη διάρκεια της τηλεφωνικής συνομιλίας, η οποία πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της τουρκικής πλευράς, ο Ρώσος πρόεδρος έθιξε το ζήτημα του μεγάλου κοινωνικού αντίκτυπου που είχε η απόφαση αυτή της Τουρκίας, για να λάβει τη διαβεβαίωση από τον Τούρκο πρόεδρο πως το μοναδικό αυτό μνημείο του παγκόσμιου πολιτισμού θα είναι επισκέψιμο για όποιον το επιθυμεί.
“Γνωρίζετε ότι το θέμα αυτό προκάλεσε δημόσια κατακραυγή στη χώρα μας και πέραν αυτής. Εν γένει, θεωρούμε ότι αυτή είναι εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας, στην οποία ούτε εμείς ούτε κάποιος άλλος πρέπει να παρέμβει, προφανώς. Ταυτοχρόνως επισημαίνουμε την αξία του κτιρίου ως τόπου που είναι μέρος του παγκόσμιου πολιτισμού” δήλωσε σε δημοσιογράφους ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Βερσίνιν.
