Το χάσμα των δύο Γερμανιών και οι αυξανόμενοι… μικροί Όρμπαν

Το Βερολίνο δεν χρειαζόταν, πιθανότατα, το πόρισμα της ετήσιας έκθεσης που συγκρίνει τα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα μεταξύ ανατολικής και δυτικής Γερμανίας για να μάθει πως οι αποκλίσεις στα μεταξύ τους νούμερα εμμένουν. Είναι μια πραγματικότητα που κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί εδώ και χρόνια, δεδομένου ότι η ψαλίδα κλείνει με δραματικά αργούς ρυθμούς. Η διαφορά είναι ότι η δημιουργία της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» έδωσε τη δυνατότητα στους ανατολικογερμανούς να εκτονώσουν και να εκδηλώσουν την απογοήτευση τους πλήττοντας το πολιτικό κατεστημένο ακριβώς εκεί που πονάει: στις κάλπες.

Οι αποκλίσεις στα φετινά νούμερα δεν παρουσιάζουν, ομολογουμένως, ιδιαίτερη διαφορά από πέρυσι. Μάλιστα, το κατά κεφαλήν εισόδημα για το μέσο ανατολικογερμανό παρέμεινε, κατά μέσο όρο, στα επίπεδα του 73,2% σε σχέση με τα αντίστοιχα επίπεδα του μέσου δυτικογερμανού. Φαινομενικά η διαφορά δεν είναι τεράστια, όμως σε συνδυασμό με τα επιμέρους ποιοτικά χαρακτηριστικά στην καθημερινότητα των πολιτών, την απασχόληση, την ποιότητα της ζωής, συντηρεί τη γενική πεποίθηση μεταξύ των ανατολικών ότι είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας σε σχέση με τους δυτικούς αδελφούς τους. Επιπλέον, με δεδομένο πως σε βάθος δεκαετίας η ψαλίδα έχει κλείσει μόλις κατά 4,2 ποσοστιαίες μονάδες, δημιουργείται βάσιμα η εντύπωση –που στην ουσία είναι και το χειρότερο!- πως το χάσμα συντηρείται και παγιώνεται, άρα πως το Βερολίνο δεν κάνει τίποτε για να εξισώσει τους γερμανούς πολίτες.

Αυτό που ουσιαστικά άλλαξε είναι πως, τα τελευταία χρόνια, με τη δημιουργία του AfD δημιουργήθηκε το μέσο για την έμπρακτη εκδήλωση της υποβόσκουσας οργής των ανατολικογερμανών. Στις τοπικές εκλογές στα ανατολικά κρατίδια το κόμμα άρχισε να δείχνει… άγρια τα δόντια του μέχρι να φτάσει τελικά στην επίδειξη δύναμης των περσινών ομοσπονδιακών εκλογών και την ανάδειξη του σε τρίτο κόμμα στην Bundestag. Προφανώς το κόμμα «τσίμπησε» ψήφους και από το δυτικό τμήμα της χώρας, όμως η δύναμη του είναι σαφώς στα ανατολικά κρατίδια, απ’ όπου και άντλησε το 20% έως 40% των ψήφων του (αναλόγως και με το κρατίδιο).

Σχολιάζοντας τη φετινή έκθεση για τα δεδομένα ανατολικής-δυτικής Γερμανίας, ο ειδικός απεσταλμένος της κυβέρνησης για θέματα ανατολικής Γερμανίας και σύγκλισης, Κρίστιαν Χίρτε, απέρριψε τον ισχυρισμό ότι η ευρύτερη περιοχή γέρνει επικίνδυνα προς την άκρα δεξιά. Αναγνώρισε, βεβαίως, πως εξακολουθούν να υπάρχουν δομικές διαφορές, κοινωνικές και ιδεολογικές, ανάμεσα στα δύο τμήματα της ομοσπονδιακής Γερμανίας, όμως υποστήριξε ότι αυτό σχετίζεται και με τις καταβολές που έχει η περιοχή, μετά από τέσσερις τραυματικές δεκαετίες κομμουνιστικού καθεστώτος. «Εάν δείτε πως οι γείτονες μας στην ανατολική Ευρώπη αντιλαμβάνονται συγκεκριμένα πολιτικά ζητήματα, θα διαπιστώσετε πως πολλοί ανατολικογερμανοί ταυτίζονται περισσότερο με τις απόψεις τους (παρά με της δύσης)» σχολίασε χαρακτηριστικά.

Προφανώς, ο κύριος Χίρτε δεν είχε άδικο. Όμως η δήλωση του προκάλεσε δυσφορία, με τον τρόπο που διατυπώθηκε, καθώς κατά μία έννοια επιβεβαίωσε το ρήγμα που υπάρχει στο εσωτερικό της χώρας και το γεγονός πως οι ανατολικογερμανοί βρίσκονται πιο κοντά στις απόψεις και στον τρόπο σκέψης των… Πολωνών και των Ούγγρων (ειδικά σε θέματα όπως το Προσφυγικό), παρά σε αυτές των δυτικογερμανών αδελφών τους. Μην ξεχνάμε δε, πως μιλάμε για την ίδια Πολωνία και Ουγγαρία που η Κομισιόν και η Ε.Ε. οικτίρουν και «κυνηγούν» για τις υπερσυντηρητικές τους απόψεις και τις αντιδημοκρατικές πρακτικές τους.

Προφανώς το πρόβλημα των αυξανόμενων μικρών… Όρμπαν στον πυρήνα της γερμανικής κοινωνίας δεν λύνεται με το να το αγνοεί κανείς. Όσο το Βερολίνο κρύβεται πίσω από το δάχτυλο του, το πρόβλημα γιγαντώνεται και το ίδιο το συστημικό πολιτικό σκηνικό θα πληρώνει τελικά το τίμημα, όπως φαίνεται ήδη από τους κλυδωνισμούς στην κυβέρνηση συνασπισμού.