Ε.Ε.: Τι λένε οι ελεγκτές της για την εξυγίανση των τραπεζών
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έχει την υποχρέωση να υποβάλλει ετησίως έκθεση σχετικά με χρηματοοικονομικούς κινδύνους που απορρέουν από νομικές διαδικασίες, και σχετίζονται με τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης (SRM), το σύστημα της ΕΕ για τη διαχείριση της εύτακτης εκκαθάρισης τραπεζών που βρίσκονται στο σημείο πτώχευσης στο πλαίσιο της Τραπεζικής Ένωσης.
Όσον αφορά το οικονομικό έτος 2020, το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (SRB) δεν έχει γνωστοποιήσει ενδεχόμενες υποχρεώσεις συνδεόμενες με αποφάσεις εξυγίανσης, έχει ωστόσο σχετικά με διαδικασίες που έχουν κινηθεί με αντικείμενο τις εισφορές τραπεζών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF). Οι ελεγκτές κρίνουν κατάλληλες τις γνωστοποιήσεις, αλλά υπογραμμίζουν ότι, υπό το πρίσμα της νέας νομολογίας, ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος έχει μειωθεί. Συνιστούν, επομένως, στο SRB να προβεί σε επαναξιολόγηση των κινδύνων για το επόμενο έτος βάσει νέας μεθόδου. Ο SRΜ, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2014, περιλαμβάνει το SRB, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο και τις εθνικές αρχές εξυγίανσης. Το SRB διαδραματίζει κεντρικό ρόλο και διαχειρίζεται το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης, το οποίο χρηματοδοτείται από τράπεζες μέσω εκ των προτέρων εισφορών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη της εξυγίανσής τους. Μέχρι στιγμής, δεν έχει καταφύγει κανείς στο SRF, ωστόσο υπάρχει πληθώρα νομικών διαδικασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη.
«Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς την έκβαση των νομικών διαδικασιών που σχετίζονται με την εξυγίανση τραπεζών, όπως και τον αντίκτυπό τους», δήλωσε ο Rimantas Šadžius, Μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδιος για την έκθεση. «Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό τα ενδιαφερόμενα μέρη να γνωρίζουν τη βέλτιστη εκτίμηση του πιθανού χρηματοοικονομικού ανοίγματος. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, το SRB θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να επαναξιολογήσει τον αντίκτυπο των εν εξελίξει διαφορών που αφορούν τις εισφορές των τραπεζών στο ταμείο, ιδίως υπό το πρίσμα της νέας νομολογίας».
Εκκρεμείς είναι 100 υποθέσεις σε ενωσιακό επίπεδο που συνδέονται με την εξυγίανση της Banco Popular Español το 2017, και 1 451 διοικητικές διαδικασίες και δικαστικές υποθέσεις σε εθνικό επίπεδο. Οι προσφεύγοντες ζητούν την ακύρωση του καθεστώτος εξυγίανσης του SRB και της επικυρωτικής απόφασης της Επιτροπής. Ορισμένοι προσφεύγοντες άσκησαν ένσταση ελλείψεως νομιμότητας αναφορικά με το βασικό νομικό πλαίσιο, καθώς και αγωγές αποζημίωσης κατά της ΕΕ.
Εκκρεμούν επίσης τρεις προσφυγές ενώπιον των δικαστηρίων της ΕΕ, με αντικείμενο την ακύρωση αποφάσεων του SRB για τη μη εξυγίανση δύο τραπεζών του ομίλου ABLV και της PNB Banka. Το SRB και η Επιτροπή έκριναν απίθανη τυχόν αρνητική έκβαση της δικαστικής υπόθεσης. Συνεπώς, θεώρησαν ότι δεν θα λάβει χώρα οποιαδήποτε εκροή οικονομικών πόρων και δεν γνωστοποίησαν συναφώς ενδεχόμενες υποχρεώσεις για το οικονομικό έτος 2020. Οι ελεγκτές δεν εντόπισαν στοιχεία που να έρχονται σε αντίθεση με την εκτίμηση αυτή. Το Συμβούλιο δεν εμπλέκεται σε καμία νομική διαφορά που να συνδέεται με τα καθήκοντα εξυγίανσης με τα οποία είναι επιφορτισμένο και, συνεπώς, δεν έχει γνωστοποιήσει ενδεχόμενες υποχρεώσεις.
Όσον αφορά τη δικαστική διαφορά που αφορά τον υπολογισμό των εισφορών των τραπεζών στο SRF, για το 2020 το SRB γνωστοποίησε ενδεχόμενες υποχρεώσεις ύψους 5 561 εκατομμυρίων ευρώ σχετικά με 41 νομικές διαδικασίες που έχουν κινηθεί σε επίπεδο ΕΕ. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, το SRB δεν γνωστοποίησε ενδεχόμενες υποχρεώσεις σε σχέση με διαδικασίες που κινήθηκαν σε εθνικό επίπεδο κατά των αποφάσεων εκ των προτέρων εισφορών, εφαρμόζοντας πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ στην οποία αποσαφηνίζεται ότι τα εθνικά δικαστήρια είναι αναρμόδια να ακυρώνουν τις αποφάσεις αυτές.
Από την άλλη πλευρά, οι ελεγκτές επισημαίνουν ότι το SRB ακολούθησε συνετή προσέγγιση όσον αφορά τη γνωστοποίηση ως ενδεχόμενων υποχρεώσεων του συνολικού ποσού των εκ των προτέρων εισφορών που αποτελούν αντικείμενο δικαστικής διαφοράς σε επίπεδο ΕΕ, υπό το πρίσμα της περσινής απόφασης που θέτει εν αμφιβόλω τη νομιμότητα της μεθοδολογίας που εφαρμόζεται σχετικώς. Ωστόσο, επισημαίνουν επίσης ότι είναι απίθανο να θεωρηθεί το SRB υπόχρεο σε αποζημίωση για το συνολικό ποσό των εισφορών. Κατά συνέπεια, και σε συνέχεια της νέας απόφασης του Δικαστηρίου της ΕΕ με την οποία επιβεβαιώνεται η εγκυρότητα της μεθοδολογίας, οι ελεγκτές συνιστούν την επαναξιολόγηση των γνωστοποιήσεων για το 2021.
Συγκεκριμένα, πρέπει να αναπτυχθεί μια μέθοδος για τον υπολογισμό της διαφοράς που εκτιμάται να προκύψει, ως προς τις εισφορές, μεταξύ των αρχικώς εκδοθεισών αποφάσεων και των ενδεχόμενων αναθεωρήσεών τους, προκειμένου να γνωστοποιούνται εύλογες εκτιμήσεις του κινδύνου. Συνιστούν επίσης τη συνέχιση της παρακολούθησης του κινδύνου που συνδέεται με τις εθνικές υποθέσεις μέχρι να περατωθεί ο μεγαλύτερος όγκος τους.
