ΥΠΟΙΚ: Προσωρινό πλεόνασμα εσόδων 5,2 δισ. στο εννιάμηνο
Πλεόνασμα εσόδων συνολικού ύψους 5,2 δισ. ευρώ καταγράφεται στον κρατικό προϋπολογισμό στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2022. Το πλεόνασμα αυτό οφείλεται στην ακρίβεια που μαστίζει τα νοικοκυριά κι έχει εκτινάξει στα ύψη τις εισπράξεις από τον ΦΠΑ, καθώς επίσης και στην προείσπραξη του φόρου εισοδήματος και του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.).
Ουσιαστικά δηλαδή είναι μια πρόσκαιρη εξέλιξη που δεν βασίζεται στην πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, φαινόμενα τα οποία εξακολουθούν να αποτελούν μάστιγες για την ελληνική οικονομία. Είναι βέβαιο ότι στο τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, δηλαδή στο χρονικό διάστημα Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2022 το πλεόνασμα των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα «ξεφουσκώσει» απότομα, λόγω της πτώσης της κατανάλωσης την οποία θα προκαλέσει η ανεξέλεγκτη ακρίβεια και της εξάντλησης των ευνοϊκών συνεπειών που έχουν οι προεισπράξεις φόρων στη συνολική εικόνα των φορολογικών εσόδων. Το έλλειμμα του ισοζυγίου του κρατικού προϋπολογισμού, το οποίο ανερχόταν σε 4,22 δισ. ευρώ θα αυξηθεί σημαντικά και το ισχνό πρωτογενές πλεόνασμα των 52 εκατ. ευρώ που παρουσιάζεται πρόσκαιρα θα εξανεμιστεί.
Σύμφωνα, ειδικότερα, με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, τα οποία έδωσε στη δημοσιότητα το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για την περίοδο του Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022:
1) Στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζεται έλλειμμα ύψους 4.221 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 10.081 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2022 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 και ελλείμματος 10.150 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 52 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 5.943 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 5.960 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2021.
2) Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 44.024 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5.219 εκατ. ευρώ ή 13,4% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022, παρά τα μειωμένα έσοδα του ΠΔΕ.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 48.364 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 6.136 εκατ. ευρώ ή 14,5% έναντι του στόχου.
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:
Α. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 40.560 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 4.819 εκατ. ευρώ ή 13,5% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται:
α) στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022,
β) στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022,
γ) στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους και
δ) στην είσπραξη μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2022 των πέντε εκ των δέκα δόσεων του ΕΝΦΙΑ οι οποίες είχαν προβλεφθεί ότι θα εισπραχθούν από τον Σεπτέμβριο του 2022 έως τον Ιανουάριο του 2023 με μικρότερο όμως συνολικό αριθμό δόσεων (πέντε εκ των έξι).
Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής:
· Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 15.603 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1.703 εκατ. ευρώ.
· Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 5.147 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 125 εκατ. ευρώ.
· Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 2.243 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 643 εκατ. ευρώ.
· Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 12.498 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1.508 εκατ. ευρώ.
Β. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 42 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 1 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Γ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 4.824 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 295 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 4.824 εκατ. ευρώ, ποσό ύψους 2.167 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 552 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Δ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 612 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 183 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Ε. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 2.317 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 831 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Εξ αυτών, ποσό 226 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 86 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
ΣΤ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων» ανήλθαν σε 7 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 7 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 4.340 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 917 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3.423 εκατ. ευρώ).
Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2.394 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 466 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.860 εκατ. ευρώ).
3) Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022 ανήλθαν στα 48.245 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 641 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (48.886 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 972 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 656 εκατ. ευρώ. Μειωμένες παρουσιάζονται και οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 456 εκατ. ευρώ.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 7.037 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 331 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο των 6.706 εκατ. ευρώ.
Η προσωρινή αποτύπωση των κυριότερων πληρωμών των δαπανών για δημοσιονομικά μέτρα που ελήφθησαν λόγω της πανδημίας για την περίοδο του Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, έχει ως εξής:
α) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 160 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
β) η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 86 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
γ) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 42 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
δ) η ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό στις Περιφέρειες ύψους 71 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ε) η έκτακτη επιχορήγηση των πληττόμενων από την πανδημία επιχειρήσεων ψυχαγωγίας, γυμναστηρίων, σχολών χορού κ.λπ. ύψους 44 εκατ. ευρώ, από το ΠΔΕ,
στ) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 150 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
ζ) οι πρόσθετες επιχορηγήσεις προς τον ΕΟΠΥΥ, ύψους 100 εκατ. ευρώ και προς τα νοσοκομεία και τις ΔΥΠΕ, ύψους 91 εκατ. ευρώ καθώς και η αγορά εμβολίων ύψους 269 εκατ. ευρώ,
η) η πρόσθετη επιχορήγηση προς την ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ύψους 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της απώλειας εσόδων λόγω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων και η επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 150 εκατ. ευρώ για την κάλυψη απώλειας εσόδων από τη μείωση των υπέρ της ΔΥΠΑ συνεισπραττόμενων εισφορών και
θ) η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 54 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν.
Η προσωρινή αποτύπωση των κυριότερων πληρωμών των δαπανών για τα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, που αφορούν στην Κεντρική Διοίκηση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, έχει ως εξής:
α) επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 207 εκατ. ευρώ η οποία αναλύεται στα εξής επιμέρους: 120 εκατ. ευρώ για την έκτακτη δόση του επιδόματος τέκνου, 46 εκατ. ευρώ για την καταβολή της προσαύξησης της εισοδηματικής ενίσχυσης των δικαιούχων του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, 33 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ΑμεΑ και 7 εκατ. ευρώ για την προσαύξηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων,
β) επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 135 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων συνταξιούχων,
γ) επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας για την ενίσχυση φυσικών προσώπων και ελεύθερων επαγγελματιών με σκοπό την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους των καυσίμων κίνησης (fuel pass) ύψους 302 εκατ. ευρώ και για την ενίσχυση λόγω αυξημένων λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος (power pass) ύψους 296 εκατ. ευρώ,
δ) επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ ύψους 50 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των συνεπειών στην ελληνική κτηνοτροφία λόγω των διεθνών εξελίξεων,
ε) αποζημίωση ειδικού σκοπού για τη στήριξη εκμεταλλευτών και οδηγών ΤΑΞΙ ύψους 5 εκατ. ευρώ και
στ) επιδότηση του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) κίνησης ύψους 140 εκατ. ευρώ.
Για την περίοδο του Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022 οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, κατά 1.355 εκατ. ευρώ.
