Αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδος σε ΒΒ+ από την Fitch

Σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδος σε ΒΒ+ από ΒΒ προχώρησε η Fitch, φέρνοντας την Ελλάδα μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική και θέτοντας παράλληλα σταθερό outlook.

Ήδη από τις 22 Απριλίου 2022 η S&P είχε αναβαθμίσει την Ελλάδα σε BB+ με σταθερό outlook επίσης μια βαθμίδα πριν την επενδυτική, όπως και η DBRS, ενώ η Moodys διατηρεί την πιστοληπτική αξιολόγηση Βa3 με σταθερές προοπτικές, τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.

Οι λόγοι της αναβάθμισης

Η Fitch αναμένει πλέον καλύτερες επιδόσεις στο έλλειμμα και το χρέος την περίοδο 2022-4 λόγω υψηλότερης ανάπτυξης, καλύτερης εκτέλεσης του προϋπολογισμού και ευνοϊκού προφίλ εξυπηρέτησης χρέους.

Ο οίκος προβλέπει πλέον περαιτέρω μείωση του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης στο 1,8% του ΑΕΠ το 2024 από εκτιμώμενο 3,8% το 2022. Αυτό υποδηλώνει βελτίωση στο πρωτογενές ισοζύγιο κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες, με πλεόνασμα 0,9% το 2024 από μηδενικά επίπεδα το 2023.

Αν και επισημαίνεται κάποια αβεβαιότητα για τις δημοσιονομικές πολιτικές μετά τις επικείμενες εκλογές, τα ρίσκα εκτιμώνται μετριασμένα λόγω της ευρείας συναίνεσης και του καλού ιστορικού στη δημοσιονομική πειθαρχία.

Όπως επισημαίνει, ειδικότερα, ο οίκος, το 2022 η Ελλάδα επωφελήθηκε από πολύ υψηλή ονομαστική ανάπτυξη και πολύ ήπια αύξηση στο κόστος των επιτοκίων, οδηγώντας σε μείωση κατά 24,5 ποσοστιαίες μονάδες στο λόγο χρέους γενικής κυβέρνησης/ΑΕΠ, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 170%. Ο οίκος αναμένει ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί με πιο συγκρατημένο ρυθμό μεσοπρόθεσμα, λόγω των πρωτογενών πλεονασμάτων στα επίπεδα του 160,6% το 2024.

Ωστόσο, ο δείκτης χρέους εξακολουθεί να είναι από τους υψηλότερους μεταξύ των χωρών που καλύπτει η Fitch και πάνω από 3 φορές ο μέσος όρος των χωρών με αξιολόγηση «BB». Παρ’ όλα αυτά, παράγοντες όπως το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, οι πολύ μεγάλες λήξεις (κοντά στα 20 έτη) και τα σημαντικά αποθέματα ρευστών διαθεσίμων (περίπου 15% του ΑΕΠ) μειώνουν τους κινδύνους των δημόσιων οικονομικών.

Οι τράπεζες

Ο οίκος σημειώνει ότι συνεχίζεται η σημαντική πρόοδος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL), με τον εγχώριο δείκτη NPL να υποχωρεί στο 9,7% το τρίτο τρίμηνο του 2022, κάτω από 10% για πρώτη φορά από το 2009, κυρίως λόγω των τιτλοποιήσεων και της ευρείας οικονομικής ανάκαμψης.

Aναμένει περαιτέρω βελτίωση στο ενεργητικό του κλάδου, υποστηριζόμενη από περιορισμένες νέες εισροές κόκκινων δανείων και καθώς οι τράπεζες ολοκληρώνουν τις εκκρεμείς κινήσεις τους. Οι δείκτες NPL σε μη συστημικές τράπεζες θα παραμείνουν πρόκληση, αλλά καθώς αυτές οι τράπεζες αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 5% του κλάδου, οι πιθανοί κίνδυνοι (συμπεριλαμβανομένων αυτών για τον δημόσιο τομέα) θεωρούνται πολύ μετριασμένοι.

Η ζήτηση για πιστώσεις από τα νοικοκυριά παραμένει ασθενής, αλλά η συνολική πίστωση προς τον ιδιωτικό τομέα επιταχύνθηκε το β’ εξάμηνο του 2022 (μόνο ελαφρώς κάτω από τον πληθωρισμό) λόγω των επιχειρήσεων. Οι μειωμένοι μακροοικονομικοί κίνδυνοι, η ανθεκτικότητα στην αγορά εργασίας, τα μέτρα κρατικής στήριξης και η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών των ακινήτων αναμένεται να μετριάσουν την πίεση στους δανειολήπτες.

Η Fitch προβλέπει, επίσης, ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,3% το 2024. Ο οίκος αναθεωρεί υψηλότερα τις προβλέψεις του δεδομένης της βελτίωσης στο ισοζύγιο των κινδύνων, ιδίως δεδομένης της πρόσφατης συγκράτησης στις ενεργειακές τιμές. Οι ελληνικές αρχές συνεχίζουν επίσης να σημειώνουν πρόοδο στο μεταρρυθμιστικό τους πρόγραμμα, εν μέρει συνδεδεμένο με ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης η οποία θα παράσχει σταθερή επενδυτική δυναμική.

Ο κύριος εγχώριος κίνδυνος συνδέεται με πιθανές καθυστερήσεις στα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης δεδομένου του εκλογικού κύκλου, αλλά προς το παρόν αναμένουμε ότι αυτό θα είναι προσωρινό.

Σταϊκούρας: Ένα σκαλοπάτι πριν την επενδυτική βαθμίδα

Αναφερόμενος στην αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδος από τον οίκο Fitch, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε τα εξής:

«O οίκος αξιολόγησης “Fitch Ratings” προχώρησε σήμερα στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, κατά μία βαθμίδα. Έτσι γίνεται ο πέμπτος οίκος αξιολόγησης, και τρίτος από τους επιλέξιμους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που τοποθετεί τη χώρα ένα, μόλις, “σκαλοπάτι” πριν την επενδυτική βαθμίδα. Πρόκειται για τη 12η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία 3,5 χρόνια, παρά τις διαδοχικές, εξωγενείς κρίσεις.

Η παραπάνω θετική εξέλιξη αποτελεί ακόμα έναν καρπό – και, ταυτοχρόνως, πιστοποίηση – της υπεύθυνης, οικονομικά αποτελεσματικής και κοινωνικά δίκαιης οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης, της διορατικής εκδοτικής στρατηγικής, της διατήρησης των ταμειακών διαθεσίμων σε ασφαλή επίπεδα, της υλοποίησης διαρθρωτικών αλλαγών, της βελτίωσης της σύνθεσης του ΑΕΠ μέσω της σημαντικής αύξησης των επενδύσεων και των εξαγωγών, της δραστικής μείωσης των “κόκκινων” δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, της συρρίκνωσης της ανεργίας και της εμπροσθοβαρούς αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων, πρωτίστως από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Η σημερινή αναβάθμιση επιβεβαιώνει, επίσης, ότι ο εθνικός στόχος για την επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023 – με πολλαπλά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία – είναι εφικτός».