Οι φτωχοπλούσιοι Ελληνες

Τελευταία Κυριακή προ των ευρωεκλογών είμεθα υποχρεωμένοι (απ’ τη συνείδησή μας) να αναφερθούμε εκτενώς σήμερον εις μία νέα, πολυπληθή κοινωνική κατηγορία, με την οποία δεν ημπορούν να επικοινωνήσουν τα κόμματα, οι δημοσκόποι και οι διαφημισταί των, απλούστατα γιατί -κάνουν πως- δεν την (ανα)γνωρίζουν. Κυρίες, δεσποινίδες και κύριοι, αγαπητά μου παιδία, το ανάγνωσμα σήμερον (σε παγκόσμια πρώτη εις τον ειδεχθή χώρο της κοινωνιολογίας, της [παρα]οικονομίας και του μπιχεβιορισμού) για την ημίτρελη κοινωνική τάξη των φτωχοπλούσιων Ελλήνων.

Δεν αναφερόμεθα εις τους νεόπτωχους, τουτέστιν εις αυτούς που χάσανε την περιουσίαν των και κάθε εισόδημά τους λόγω δυσμενών συνθηκών, ενδεχομένως χωρίς δική τους ευθύνη, οι οποίοι στερούνται τα αναγκαία ενώ κάποτε ήτο πλούσιοι ή εύποροι και πλέον, βρίσκονται εις τα όρια της φτώχειας. Γινήκανε δηλαδή, αίφνης ή σιγά-σιγά, εντελώς φτωχοί (ελεήστε τον φτωχό!) ή πτωχοί («έρανος υπέρ των πτωχών», «Αλλ’ ήτανε πτωχός πολύ κ’ είχεν υπερηφάνεια» – Κ. Καβάφης), αναγκεμένοι («ο αναγκεμένος είναι το κλωτσοσκούφι ολουνών» – Διδώ Σωτηρίου), υστερημένοι, ανήμποροι, αδέκαροι («σιγά που θα δώσω την κόρη μου σ’ αυτόν τον αδέκαρο»), απένταροι («όλοι ετούτοι οι μεγάλοι σταυροφόροι με τα φουσάτα τους μαζευτήκανε τώρα εδώ στη Βενετιά και απένταροι όπως είναι θ’ αρχίσουνε σε λίγο να μας κάνουνε ζημιές» – Νίκος Τσιφόρος), άκληροι, άποροι, πεινάλες.

Επίσης δεν αναφερόμεθα στους ξεπεσμένους (ή και ξιπασμένους) αριστοκράτες (στους συνήθεις αποδιοπομπαίους τράγους, οι οποίοι ποζάρουν για να συνεχίζουν να δείχνουν πως ζουν όπως παλιά, δανειζόμενοι από τον… γείτονα, είναι ντυμένοι «στην τρίχα» με ρούχα του πανακρίβου, ενώ «δεν έχουνε σάλιο», ούτε καν για να πλερώσουνε τον φραπέ τους κ.ο.κ). Αλλωστε το βραβευμένο μυθιστόρημα «Ο καιρός των χρυσανθέμων» του λατρευτού μου και αξιομακάριστου Μάνου Ελευθερίου -που φωτίζει με χιούμορ και συγκίνηση, κωμωδία και δράμα, διαρκώς αλληλοκαλυπτόμενα, τον ίδιο τον συγγραφέα, αλλά και τον Σαίξπηρ αυτοπροσώπως- το οποίο ανέβηκε και στο θεατρικό σανίδι, εξαντλεί, νομίζω, την παρουσίαση της ξεπεσμένης (ή και ξιπασμένης) μας αριστοκρατίας.

Οι Έλληνες φτωχοπλούσιοι είναι μια νέα κοινωνική τάξη, κατηγορία έστω, η οποία πολλαπλασιάστηκε στα μαύρα χρόνια των μνημονίων και του κορονοϊού. Σε αυτήν ανήκουν οι 700.000 περίπου επιχειρηματίες που έβαλαν «λουκέτα» και οι οικογένειές τους, οι περισσότεροι από τους εκατοντάδες χιλιάδες «ελεύθερους» επαγγελματίες που χρωστάνε ΦΠΑ, εφορία, τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και προσπαθούν να ξαναμπούν στις ρυθμίσεις, οι δανειολήπτες γενικώς, κληρονόμοι και οι λοιποί οφειλέτες χωρίς αντίστοιχο εισόδημα, με υποθηκευμένα ακίνητα ή και δεσμευμένους λογαριασμούς που δεν ημπορούν να πουλήσουν και να ξεχρεώσουν, όσοι «ζμπρώχνουνε» κορίτσια και κόκα και φυσικά… επίορκοι αργυρώνητοι δημόσιοι υπάλληλοι, κάθε καρυδιάς μεσάζοντες της συμφοράς και πολιτικοί που ‘χουνε βγάλει το μαύρο χρήμα στην αλλοδαπή (ή το ‘χουνε θάψει σε μια πηγάδα σαν του Μελιγαλά) και δεν ημπορούν να αγοράσουν ούτε ένα κότερο της προκοπής (για να πάνε βόλτα την γκόμενα) γιατί θα τους κάνουνε τσακωτούς.

Ας ξεκινήσουμε από τους τελευταίους, που ‘χουνε θάψει τον χρυσό στα 47 μέτρα βάθος, 23 μοίρες νοτιοανατολικά απ’ το πηγάδι στο χωριό και τις μιζούλες τις έχουνε κρύψει καλά σε υπεράκτιες εταιρίες (αγγλιστί: offshore company) με εικονικούς μετόχους. Αυτοί -δεν είναι λίγοι- αναγκάζονται να ζούνε σαν φτωχοί, ενώ είναι ζάμπλουτοι. Δεν μπορούν να κάνουν διακοπές σε μια σουίτα, να νοικιάσουν, έστω, μια θαλαμηγό, να φάνε σ’ ένα ακριβό εστιατόριο, πρέπει συνεχώς να κρύβονται και να παριστάνουν τον κακόμοιρη. Γιατί αν αγοράσουν, έστω, ένα «παλιόσπιτο» θα έχουνε την τύχη του Άκη και του Γιάννου. Ζουν «στην παρανομία» και με μια συνεχή αγωνία για το πώς θα καλύψουν απ’ το πόθεν έσχες τις σπουδές των παιδιών στην Αμερική ή στην Αγγλία. Αν ήταν κάποτε προβεβλημένοι υπουργοί, ούτε τα δισέγγονά τους δεν θα μπορέσουν να ζήσουν μεσ’ τη χλιδή. Το FBI και μετά από 100 χρόνια της υποθέσεως θα επιληφθεί…

Το μέγα ζητούμενο για τον φτωχοπλούσιο και τα παιδάκια του είναι το επίπεδο ζωής που θα ‘χουν στο εξής. Αν υπάρχει κάπου κρυμμένο κασ-έρι έχει καλώς. Το πρόβλημα τότε μετατίθεται στο να εφεύρουν τρόπους, να εμφανίζουν το μπαγιόκο λίγο-λίγο κάθε φορά, για να μην τους «τσιμπήσει» η έφορος της Χαλκίδος απ το λάιφ στάιλ και τους ζητήσει μίζα τα μισά. Το νέο σπίτι που θα μένουν (αν την βίλα στη Βουλιαγμένη την έχει πάρει η τράπεζα) πώς θα το δικαιολογούν; Το αυτοκίνητο και το σκάφος σε ποιανού τα όνομα θα κρυβεται; Πόση εμπιστοσύνη μπορείς να έχεις σε όλα αυτά τα «πρόθυμα» λαμόγια;

Οι σύγχρονοι φτωχοπλούσιοι χωρίζονται σε τρείς κατηγορίες με τις ανάλογες διαβαθμίσεις και υποκατηγορίες. Πρώτα, σε εκείνους που έχουν μπόλικο κασ-έρι κρυμμένο και αμύθητη περιουσία σε offshore στο όνομα άλλων. Το μόνο πρόβλημά τους είναι πώς θα παριστάνουν τους φτωχούς και θα ζουν κρυφά σαν πλούσιοι. 

Η δεύτερη κατηγορία είναι οι άλλοι που δεν τους έχει μείνει δεκάρα τσακιστή, ενώ έχουνε μεγάλη ακίνητη περιουσία με μικρές υποθήκες. Τούτοι δω, που είναι πολλοί, την έχουνε π@υτσίσει κανονικά! Μπορεί, ας πούμε, να έχουνε ακίνητη περιουσία 40 εκατομμυρίων ευρώ και να χρωστάνε από την επιχείρηση που έκλεισε στην κρίση 4 εκατομμυριόπουλα. Καμιά απολύτως πρόσβαση σε δανεισμό δεν έχουνε, μηνιάτικο για να ζήσουνε δεν υπάρχει, οι ωφεληθέντες της εποχής των παχιών αγελάδων πρώτοι τον λίθον βαλέτω και ουδείς ασφαλέστερος εχθρός του ευεργετηθέντος αχαρίστου. Τους τα παίρνουνε, ήδη, για τρείς κι εξήντα οι τράπεζες και τα κοράκια τους. Μόνη σωτηρία το μη ελπίζειν σωτηρίαν, η συνεχής αναβολή της αυτοκτονίας και η καταφυγή σε βουδιστικό ναό κάπου στο Θιβέτ.

Η τρίτη κατηγορία φτωχοπλούσιων είναι οι (παρ)άλλοι που ‘χουνε κάπου μια οικονομική καβάντζα για το υπόλοιπο της ζωής τους (ίσως και για τα παιδιά και τα εγγόνια τους), οπότε βαράνε μια πτώχευση, σταματάνε να δουλεύουνε και συνεχίζουν να ζουν «αόρατοι» με τα «μαύρα». 

Τέλος, κάπου ανάμεσα σε αυτές τις τρεις κατηγορίες, υπάρχει και μια τέταρτη: Οι ακροκεντρώοι φτωχοπλούσιοι. Εκείνοι έχουν τόσα-όσα μετρητά και ακίνητα για να θρέψουν την αυταπάτη ότι, δεν θα πάθουν έμφραγμα και θα μπορούν να παλεύουν μια ζωή να σώσουν ο,τιδήποτε αν σώζεται, να προσπαθούν να μανιπουλάρουν το χρέος… 

Οι ακροκεντρώοι φτωχοπλούσιοι είναι «η μισή Ελλάδα»! Βαράνε μια πτώχευση να (!) στην επιχείρηση και στον εαυτό τους, ό,τι δεν έχουνε κρύψει καλά σε ακίνητό το «αφήνουν» στην τράπεζα και στα κοράκια και ανοίγουν με «αντέγγραφο» (συνήθως την ίδια) επιχείρηση με νέο ΑΦΜ στο όνομα της κόρης κι αν δεν γίνεται, της κουνιάδας. Η μισή Ελλάδα έτσι δουλεύει και ζει…