“Την μοναξιά την γνώρισα πριν γεννηθώ”: Ο Τσόμσκι, η κόρη μου, το DNA σου, εγώ κι ο θάνατος

Οτι ξέρω και δεν ξέρω από κείνον το έμαθα.

Γνώρισα τον, εν αγνοία του, δασκαλό μου Νόαμ Τσόμσκι στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ.

Ο κορυφαίος Αμερικανός Γλωσσολόγος ήταν φίλος του μακαριστού εκδότη μας Θανάση Τεγόπουλου, φιλέλληνας – ήρθε πολλές φορές στην Ελλάδα και αρθρογαφούσε αποκλειστικά για την “Ε”.

Καθηγητής στο Τμήμα Γλωσσολογίας και Φιλοσοφίας του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (MIT) έχει συγγράψει πλήθος βιβλίων και δίνει εκτενείς διαλέξεις γυρνόντας τον κόσμο για την γλωσσολογία, την φιλοσοφία και την ιστορία της διανόησης.

Ο Τσόμσκι έχει ένα από τα πιό πλούσια ιστορικά πολιτικού ακτιβισμού από τη δεκαετία του ’60, ξεκινώντας από τη δράση του ενάντια στον πόλεμο στο Βιετνάμ και παραμένοντας πάντοτε ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική αλλά και τη Μέση Ανατολή.

Με πληθώρα βιβλίων τα οποία επικρίνουν κυρίως την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ενώ με δήλωσή του τοποθέτησε ιδεολογικά τον εαυτό του στον αναρχικό χώρο.

Από τους πιο σημαντικούς διανοούμενους και ακτιβιστές της εποχής μας, με μακρόχρονη κινηματική δράση κατά του πολέμου, της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης τον 20ό και τον 21ο αιώνα χαρακτηρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους στρατευμένους διανοούμενους.

Εναντιώθηκε και στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ και είχε επίσης ανοικτό διάλογο με μορφές της λατινοαμερικάνικης αριστεράς όπως ο Φιδέλ Κάστρο, ο Ούγο Τσάβες κι ο σημερινός πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα. Παιδί εβραίων μεταναστών θα είναι επικριτικός απέναντι στην πολιτική του Ισραήλ, την καταπίεση των Παλαιστινίων και τον αποκλεισμό της Γάζας.

 

Η συνεργασία του με τον, επίσης, διάσημο γλωσσολόγο Zellig Harris έθεσε τις βάσεις για τις μετέπειτα θεωρίες του στη γλωσσολογία και την πολιτική του σκέψη.

Ο Νόαμ Τσόμσκι είναι ο εισηγητής της λεγόμενης «γενετικής-μετασχηματιστικής γραμματικής», κυρίως με το ριζοσπαστικό γλωσσολογικό του σύγγραμμα Συντακτικές Δομές του 1957.

Η γενετική θεωρία για τη γλώσσα, παρά τις αλλεπάλληλες εξελίξεις και αναθεωρήσεις της, χαρακτηρίζεται από κάποιες σταθερές παραδοχές όπως η ακόλουθη: η ικανότητα του ανθρώπου να παράγει και να κατανοεί ασύλληπτο για τον ανθρώπινο νου αριθμό προτάσεων είναι έμφυτη και μας οδηγεί βάσιμα στην υπόθεση για την ύπαρξη γλωσσικών καθολικών, γενικευμένων δομών και περιορισμών στους οποίους υπακούν όλες οι φυσικές γλώσσες, παρά την παρατηρούμενη τεράστια τυπολογική ποικιλία τους.

Η ύπαρξη μιας εγγενούς «Καθολικής Γραμματικής» καθιστά το παιδί ικανό να μαθαίνει τη μητρική του γλώσσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, παρά την αποσπασματικότητα των δεδομένων τα οποία προσλαμβάνει ο άνθρωπος κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του.

Αμφισβήτησε τη συμπεριφοριστική θεωρία για την γλωσσική κατάκτηση και προώθησε ένα τυπικό/φορμαλιστικό πρότυπο περιγραφής και ανάλυσης της γλώσσας, ιδιαίτερα στο επίπεδο της σύνταξης.΄

Ο τρόπος με τον οποίο απέδωσε φορμαλιστικά την γλωσσική ικανότητα εξηγεί επαρκώς τη λεγόμενη “γλωσσική δημιουργικότητα”, κεντρική ιδιότητα των φυσικών γλωσσών: με ένα πεπερασμένο αριθμό κανόνων και ένα ορισμένο σύνολο γλωσσικών μονάδων (φωνολογικών και λεξικών), οι άνθρωποι είναι ικανοί να παραγάγουν και να αντιληφθούν άπειρο πλήθος προτάσεων, συμπεριλαμβανομένων προτάσεων που ποτέ ξανά δεν έχουν παραχθεί.

Στο βιβλίο – ορόσημο του 1957 «Syntactic Structures», επέμεινε ότι οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν απλώς τη γλώσσα, αλλά γεννιούνται με μια έμφυτη ικανότητα που εξηγεί πώς μπορούν να διατυπώνουν και να κατανοούν προτάσεις που δεν έχουν ξαναδεί ή ακούσει ποτέ πριν.

Οτι τα παιδιά δεν γεννιούνται «tabula rasa» (κενό χαρτί) αλλά είναι γενετικά προδιατεθειμένα, ώστε να μπορούν να δομήσουν την απόκτηση της γλώσσας. Οτι υπάρχει ένας έμφυτος μηχανισμός κατάκτησης της γλώσσας που βοηθά τα παιδιά στο να κατακτήσουν και να αποκτήσουν την γλώσσα τους.

Στις τελευταίες του διαλέξεις, πίστεψα πως, “το τερμάτισε”…

Έλεγε κάτι που μου φαινόταν, εντελώς μεταφυσικό. Πως τα βρέφη δεν μαθαίνουν την γλώσσα απ την αρχή αλλά την ενθυμούνται σιγά -σιγά γιατί μεταφέρεται απο γενιά σε γενιά μέσω του DNA ! Έχει ένα φεγγάρι ολόγεμο, μια πανσέληνο που βγάζει δοντάκια με σμήνη νυχτερίδων παντού και τ άλογα να χλιμιντρίζουν τρομοκρατημένα.

Η Νεφέλη, η κόρη μου, τριών χρονών, στο πίσω, παιδικό, κάθισμα.

– Να σου πώ κάτι μπαμπά;

– Πες αγάπη μου εσύ, πες ότι θες θησαυρέ μου…

– Μπαμπάαα την μοναξιά την γνώρισα πριν γεννηθώ!

Φρενάρω απότομα!

Φρικάρω εντελώς!

– Που το άκουσες;! Ποιός στο είπε αυτό;!

– Κανείς μπαμπούλι μου, κανείς δεν μου το είπε, το ξέρω από πάντα: την μοναξιά την γνώρισα πριν γεννηθώ. Μπρρρ!

 

Ο Νόαμ Τσόμσκι τον Ιούνιο του 2023 υπέστη βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο και δυσκολευόταν να μιλήσει. Η είδηση για το εγκεφαλικό επιβεβαιώθηκε από την Βαλέρια Τσόμσκι, την σύζυγό του, η οποία δήλωσε ότι ο καθηγητής του ΜΙΤ βρισκόταν σε νοσοκομείο του Σάο Πάολο στην πατρίδα της, την Βραζιλία, αφού υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο τον περασμένο Ιούνιο.

Η σύζυγος του Τσόμσκι, η οποία παντρεύτηκε τον καθηγητή το 2014, δήλωσε επίσης στη Folha de S Paulo ότι σκέφτεται να μετακομίσει σε ένα διαμέρισμα κοντά στην παραλία του Ρίο ντε Τζανέιρο, αφού διάβασε ότι η διαβίωση σε ένα ηλιόλουστο μέρος μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο.

Βαλέρια Τσόμσκι: Ο Νόαμ δεν έχει πεθάνει – Fake news ο θάνατος του σπουδαίου φιλοσόφου

Τον γύρω του κόσμου έκαναν οι πληροφορίες για… απώλεια του μεγάλου διανοητή που όμως διαψεύστηκαν στη συνέχεια

«Οι αναφορές ότι ο Νόαμ Τσόμσκι πέθανε είναι “ψεύτικες”, μου λέει η σύζυγός του Βαλέρια» αναφέρει σε ανάρτησή του στο X ο Chris Looft, δημοσιογράφος του ABC. «Είναι καλά» φέρεται να είπε στον ίδιο η Βαλέρια Τσόμσκι.

«Ο Τσόμσκι δεν έχει πεθάνει. Μόλις μίλησα με τη Βαλέρια, τη σύζυγό του» ανήρτησε αντίστοιχα ο Cauê Seigner Ameni, Βραζιλιάνος δημοσιογράφος.

«Ο Νόαμ Τσόμσκι είναι ζωντανός! Στις 3:41 μ.μ. σήμερα, 18 Ιουνίου 2024, η σύζυγός του, Βαλέρια, μου επιβεβαίωσε ότι η υγεία του Νόαμ Τσόμσκι βελτιώνεται. Οι φήμες για το θάνατό του είναι ψευδείς» ανήρτησε στο Χ ο Jose M. Santana, Επιστημονικός συνεργάτης του MIT (Noam Chomsky) 2003 – 2019 / Οικονομολόγος. Ο ίδιος ανήρτησε και το σχετικό screenshots από τη συνομιλία του με τη Βαλέρια Τσόμσκι στο WhatsApp.

Αλλά και ο Βραζιλιάνος συγγραφέας Eduardo Moreira λέει, σε βίντεο, ότι η Βαλέρια του τηλεφώνησε για να πει ότι αυτές οι φήμες είναι “ψέμα” και Fake News και προτρέπει όποιον τις διαδίδει να τις ανακαλέσει.

Νόαμ Τσόμσκι: Βγήκε από το νοσοκομείο καταρρίπτοντας τις φήμες ότι πέθανε

Ο Νόαμ Τσόμσκι, 95 ετών, βγήκε από νοσοκομείο της Βραζιλίας. Το γεγονός καταδεικνύει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι οι φήμες για τον θάνατό του ήταν λίγο… υπερβολικές.

Ο 95χρονος Νόαμ Τσόμσκι, Αμερικανός γλωσσολόγος και διανοούμενος με μεγάλη επιρροή για δεκαετίες, βγήκε από το νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας και θα συνεχίσει τη «θεραπεία» του στο σπίτι, ανακοίνωσε η δομή υγείας, διαψεύδοντας φήμες που κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο πως πέθανε.

Το νοσοκομείο Beneficência Portuguesa de São Paulo γνωστοποίησε με λακωνικό ανακοινωθέν του πως «ο ασθενής Αβράν Νόαμ Τσόμσκι έλαβε εξιτήριο και θα συνεχίσει τη θεραπεία του κατ’ οίκον», χωρίς άλλες διευκρινίσεις.

Η ανακοίνωση αυτή δόθηκε στη δημοσιότητα αφού κυκλοφόρησαν φήμες σε social media, χωρίς επίκληση κάποιας πηγής, που έκαναν λόγο περί θανάτου του 95χρονου διανοούμενου.

«Είναι ψέμα, πηγαίνει καλά», διαβεβαίωσε η σύζυγός του Βαλέρια Τσόμσκι το Γαλλικό Πρακτορείο μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Folha de São Paulo, ο κ. Τσόμσκι νοσηλεύτηκε στη βραζιλιάνικη πόλη αφού υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο τον Ιούνιο της περασμένης χρονιάς. Του έχει αφήσει δεξιά ημιπληγία.

Η Βαλέρια Τσόμσκι είναι Βραζιλιάνα.

Το ζευγάρι έχει μια κατοικία στη μεγαλούπολη από το 2014.

Τον Τσόμσκι τον είχαν «πεθάνει» και τον Μάρτιο, όταν δημιουργήθηκε μία σελίδα στο Facebook, η οποία έφερε τον τίτλο «RIP Νόαμ Τσόμσκι». Ταχύτατα, προσέλκυσε κόσμο και κέρδισε σχεδόν ένα εκατομμύριο «likes».

Tο Twitter έπαθε φρενίτιδα, με άλλους να συλλυπούνται και άλλους να εμφανίζονται δύσπιστοι, καθώς η είδηση απουσίαζε από μεγάλους ειδησεογραφικούς οργανισμούς.

Συνέντευξη του Νόαμ Τσόμσκι Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία: “Ασυμβίβαστος ο καπιταλισμός με τη δημοκρατία”