ΕΦΚΑ: Υποχρεώθηκε σε επιστροφή εισφορών για χιλιάδες ασφαλισμένους
Ο Συνήγορος του Πολίτη προέβη σε παρέμβαση σχετικά με προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασφαλισμένοι του πρώην Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ) με τη χρήση της ηλεκτρονικής υπηρεσίας «επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών».
Η υπηρεσία αυτή, που ενεργοποιήθηκε στις 10 Απριλίου 2023, αποσκοπεί στην επιστροφή πιστωτικών υπολοίπων για τις εισφορές επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ για τις μισθολογικές περιόδους 2019-2020.
Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε ότι οι ασφαλισμένοι είτε αποκλείονται εξ ορισμού από την πρόσβαση στην υπηρεσία είτε αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω της απαίτησης φορολογικής ενημερότητας για επιστροφές άνω των 1500 ευρώ, μια προϋπόθεση που δεν προβλέπεται από τις σχετικές κοινωνικοασφαλιστικές και φορολογικές διατάξεις. Η Ανεξάρτητη Αρχή τόνισε ότι η χρήση της νομικής βάσης από τον e-ΕΦΚΑ είναι εσφαλμένη, καθώς η επιστροφή εισφορών δεν θεωρείται «εξόφληση τίτλου» ή «εκκαθάριση χρηματικού εντάλματος» που απαιτεί φορολογική ενημερότητα.
Επιπλέον, υπογραμμίστηκε ότι η ηλεκτρονική συγκατάθεση για τον έλεγχο της φορολογικής ενημερότητας δεν έχει νόμιμο σκοπό, καθώς δεν επιτρέπεται η αξιοποίηση της για τον κεντρικό συμψηφισμό των επιστρεφόμενων εισφορών με φορολογικές οφειλές. Για το θέμα αυτό πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τη Γενική Διεύθυνση Εισφορών του e-ΕΦΚΑ, όπου ζητήθηκε να παύσει η αξίωση φορολογικής ενημερότητας και να προτεραιοποιηθεί η πίστωση των επιστρεπτέων ποσών στους λογαριασμούς των δικαιούχων.
Η παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη οδήγησε σε ερώτημα της Διεύθυνσης Εισφορών Μισθωτών προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, το οποίο με τη γνωμοδότηση 63/2024 υποστήριξε πλήρως τις επισημάνσεις της Ανεξάρτητης Αρχής. Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους αποφάνθηκε ότι δεν απαιτείται φορολογική ενημερότητα για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών στους ασφαλισμένους του πρώην ΕΤΑΑ.
Κατόπιν αυτών, η Διοίκηση του e-ΕΦΚΑ αποδέχτηκε τη γνωμοδότηση και αφαιρέθηκε η απαίτηση ελέγχου φορολογικής ενημερότητας από την ηλεκτρονική υπηρεσία, επιτρέποντας έτσι σε χιλιάδες δικαιούχους να οριστικοποιήσουν τις αιτήσεις τους για επιστροφή των εισφορών τους.
