Η Νίκη/Ήττα του Χαρη Δούκα με όρους Marketing

Στην πολιτική σφαίρα, η επιτυχία ειναι παντα μαθηματικη και δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τις ιδέες και τα προγράμματα που προβάλλονται, αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούνται αυτά στους ψηφοφόρους. Η πρόσφατη πορεία του Χάρη Δούκα, από την επιτυχημένη εκλογή του ως δήμαρχος Αθηναίων μέχρι την ήττα του στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ, προσφέρει μια εξαιρετική περίπτωση για ανάλυση με όρους political marketing και neuromarketing. Τα πεδία αυτά αναδεικνύουν τη σημασία της επικοινωνίας, των συναισθημάτων και της ψυχολογίας στην πολιτική, παράλληλα με τη λογική πτυχή του προγραμματισμού.

Political Marketing: Στρατηγική και θέσεις
Σύμφωνα με τις αρχές του political marketing, ένας υποψήφιος πρέπει να είναι σε θέση να διαμορφώσει ένα σαφές, συνεκτικό και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κοινού μήνυμα. Ο Χάρης Δούκας κατάφερε να εκλεγεί δήμαρχος Αθηναίων μέσα από μια καμπάνια που βασίστηκε σε ένα τεχνοκρατικό αφήγημα. Η εστίαση του στην καινοτομία, τη βιωσιμότητα και τη διαχείριση ενεργειακών πόρων ήταν στοιχεία που εντυπωσίασαν το αθηναϊκό κοινό, το οποίο ήταν πιθανώς πιο ανοιχτό σε αυτές τις ιδέες, δεδομένου του αστικού περιβάλλοντος

Βικιπαίδεια
Όμως, όταν μεταφέρθηκε από το τοπικό στο εθνικό επίπεδο κατά την προσπάθειά του να αναλάβει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, το political marketing του δεν προσαρμόστηκε επαρκώς. Ο πολιτικός χώρος του ΠΑΣΟΚ απαιτεί αφηγήματα που συνδέονται με την κοινωνική δικαιοσύνη, τη λαϊκή συμμετοχή και την πολιτική παράδοση του κόμματος. Η εκστρατεία του Δούκα δεν κατάφερε να συνδέσει αυτά τα ιδανικά με το τεχνοκρατικό του προφίλ, κάτι που τον αποξένωσε από το μεγαλύτερο μέρος της κομματικής βάσης
Star.gr

Η πολιτική αγορά, όπως κάθε αγορά, απαιτεί από τους πολιτικούς να “προσφέρουν” τα κατάλληλα προϊόντα (πολιτικές θέσεις) στο σωστό κοινό. Η εκστρατεία του Δούκα, αν και ισχυρή σε τεχνοκρατικό επίπεδο, δεν κατάφερε να καλύψει αυτή την ανάγκη σε συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο.

Neuromarketing: Συναισθηματική Σύνδεση και Επικοινωνία
Το neuromarketing βασίζεται στην κατανόηση των ψυχολογικών αντιδράσεων των καταναλωτών και, στην περίπτωση της πολιτικής, των ψηφοφόρων. Μελετώντας την απόδοση του Δούκα μέσω αυτής της οπτικής, γίνεται φανερό ότι υπήρχε ένα έλλειμμα στη δημιουργία συναισθηματικής σύνδεσης με το ευρύτερο κοινό του ΠΑΣΟΚ. Οι έρευνες στο neuromarketing έχουν δείξει ότι οι ψηφοφόροι δεν βασίζουν την απόφασή τους μόνο στη λογική, αλλά και στα συναισθήματα που τους προκαλεί ένας υποψήφιος. Η ικανότητα να ενεργοποιεί συναισθηματικές αντιδράσεις, όπως εμπιστοσύνη, ενσυναίσθηση και αφοσίωση, είναι κρίσιμη για την επιτυχία σε πολιτικές εκστρατείες

Star.gr

Η καμπάνια του Δούκα επικεντρώθηκε στη λογική, τη γνώση και την επιστήμη, τα οποία αν και σημαντικά, δεν είναι πάντα τα στοιχεία που κινητοποιούν τους ψηφοφόρους. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος τελικά επανεξελέγη πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, υιοθέτησε μια πιο συναισθηματική και λαϊκή προσέγγιση, η οποία κατάφερε να ενεργοποιήσει τις ανάγκες και τις προσδοκίες των ψηφοφόρων του κόμματος, προσφέροντας ελπίδα και ενότητα

Ο Ανδρουλάκης παρουσίασε τον εαυτό του ως τον πολιτικό που θα αναγεννήσει το ΠΑΣΟΚ και θα το φέρει σε επαφή με τη βάση του, κάτι που ενίσχυσε την εμπιστοσύνη και την αφοσίωση στο πρόσωπό του.

Κριτική στην Πολιτική Καμπάνια του Δούκα
Η κριτική στη στρατηγική επικοινωνίας του Δούκα μπορεί να επικεντρωθεί σε δύο σημεία:

Αντιληπτή Απόσταση από το Κοινό: Η έμφαση στην τεχνοκρατική του προσέγγιση ενίσχυσε την εικόνα ενός πολιτικού αποκομμένου από τα καθημερινά προβλήματα και τις ανησυχίες των απλών πολιτών. Το κοινό του ΠΑΣΟΚ δεν αναγνώρισε στον Δούκα κάποιον που μπορούσε να εκφράσει τις αγωνίες του, καθώς το αφήγημά του ήταν περισσότερο τεχνοκρατικό παρά πολιτικό και κοινωνικό.

Έλλειψη Συναισθηματικής Σύνδεσης: Όπως δείχνουν οι έρευνες στο neuromarketing, η συναισθηματική δέσμευση είναι κρίσιμη στην πολιτική. Ο Δούκας δεν κατάφερε να ενεργοποιήσει βασικά συναισθήματα, όπως η ελπίδα ή η αφοσίωση, τα οποία μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην κινητοποίηση των ψηφοφόρων

Αντίθετα, ο Ανδρουλάκης κατάφερε να χρησιμοποιήσει συναισθηματικά φορτισμένη γλώσσα και μηνύματα που απευθύνονταν σε συλλογικές αξίες και όραμα.

Συμπέρασμα
Η πορεία του Χάρη Δούκα προσφέρει σημαντικά διδάγματα τόσο για το political marketing όσο και για το neuromarketing. Η πολιτική στρατηγική δεν βασίζεται μόνο στις λογικές θέσεις και τα προγράμματα, αλλά και στη συναισθηματική σύνδεση με τους ψηφοφόρους. Ο Δούκας, αν και παρουσίασε μια εκστρατεία με ισχυρά επιχειρήματα και λογικές θέσεις, δεν κατάφερε να χτίσει μια συναισθηματική γέφυρα με το κοινό του ΠΑΣΟΚ, κάτι που τελικά κόστισε την ήττα του. Η πολιτική απαιτεί την εξισορρόπηση μεταξύ της λογικής και της συναισθηματικής εμπλοκής, και η εκστρατεία του Ανδρουλάκη υπερίσχυσε ακριβώς σε αυτό το σημείο.

Το σίγουρο βέβαια είναι πως ο Χάρης Δούκας έχει νικήσει στην ουσία διότι σε εξαιρετικά σύντομο χρόνο κατάφερε να υπάρχει στο πολιτικό σκηνικό με αξιώσεις για το μέλλον.

Akis Liantzouras AWG/Meta