Α.Α.Δ.Ε.: Πρόστιμα από 10.000 έως 150.000 για μη τήρηση ή ενημέρωση βιβλίων

Πρόστιμα-φωτιά, κυμαινόμενα από 10.000 έως 150.000 ευρώ ανά φορολογική χρήση, θα καλούνται να καταβάλουν στο εξής όσοι επιχειρηματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες διαπιστώνεται μετά από τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου είτε ότι δεν τήρησαν τα προβλεπόμενα φορολογικά βιβλία είτε ότι δεν διαφύλαξαν ή δεν προσκόμισαν, ύστερα από πρόσκληση της αρμόδιας φορολογικής αρχής τους φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς (ταμειακές μηχανές κ.λπ.) των επιχειρήσεών τους.

Συγκεκριμένα, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), με εγκύκλιο που εξέδωσε στις 12 Απριλίου, ο Διοικητής της, Γεώργιος Πιτσιλής, θέτει σε εφαρμογή τις διατάξεις του άρθρου 54Ε του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (ν.4987/2022) σύμφωνα με τις οποίες:

1. Σε περίπτωση που διαπιστώνεται, μετά από το πέρας του οριζόμενου από τις σχετικές διατάξεις του ν. 4308/2014 χρόνου κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων ότι η ελεγχόμενη οντότητα δεν τήρησε τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις λογιστικά αρχεία (βιβλία), επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 15% επί των εσόδων της από επιχειρηματική δραστηριότητα για κάθε ελεγχόμενο έτος για το οποίο διαπιστώνονται τα ανωτέρω, όπως τα έσοδα αυτά προκύπτουν από τον μέσο όρο των δηλωθέντων εσόδων με τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων φορολογικών ετών, μη συμπεριλαμβανομένου εκείνου για το οποίο δεν έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Το πρόστιμο αυτό δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 10.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων ή των 30.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, ούτε μπορεί να είναι ανώτερο του τριπλάσιου του κατά περίπτωση κατώτερου προστίμου.

2. Σε περίπτωση μη υποβολής έστω και μίας από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων φορολογικών ετών παρά την ύπαρξη σχετικής υποχρέωσης, το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των εσόδων των υποβληθεισών δηλώσεων και δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 30.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων και των 50.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, ούτε μπορεί να είναι ανώτερο του τριπλάσιου του κατά περίπτωση κατώτερου προστίμου (δηλ. μπορεί να φθάσει μέχρι 150.000 ευρώ).

3. Ως μη τήρηση των λογιστικών αρχείων νοούνται και:

α) H μη ενημέρωση των λογιστικών αρχείων (βιβλίων) εντός του οριζόμενου από τις σχετικές διατάξεις του ν. 4308/2014 χρόνου κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.

β) Η μη επίδειξη στον φορολογικό έλεγχο, για οποιονδήποτε λόγο, των λογιστικών αρχείων (βιβλίων) της περιόδου για την οποία έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος από τις σχετικές διατάξεις του ν. 4308/2014 χρόνος ενημέρωσής τους για την έγκαιρη σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.

4. Το πρόστιμο της παρούσας περίπτωσης δεν επιβάλλεται, εφόσον η μη τήρηση ή ενημέρωση δεν επηρεάζει τη συμμόρφωση με τις φορολογικές υποχρεώσεις και την υποβολή φορολογικών δηλώσεων ή εφόσον με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο είναι δυνατός ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης και των αντίστοιχων φορολογικών υποχρεώσεων.

5. Οι παραπάνω διατάξεις εφαρμόζονται στο πλαίσιο διενέργειας φορολογικού ελέγχου.

6. Ως λογιστικά αρχεία (βιβλία) νοούνται τα απλογραφικά βιβλία και τα διπλογραφικά βιβλία.

Έναρξη ισχύος

7. Το πρόστιμο επιβάλλεται για παραβάσεις που αφορούν στα φορολογικά έτη από το 2020 και εφεξής.

Πρόστιμο μη διαφύλαξης ή μη προσκόμισης, κατόπιν πρόσκλησης, φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ), φορολογικών μνημών και αρχείων που δημιουργούν οι ΦΗΜ.

9. Στην περίπτωση που κατά τη διενέργεια μερικού επιτόπιου ελέγχου πρόληψης διαπιστώνεται ότι η ελεγχόμενη οντότητα δεν διαφύλαξε ή δεν προσκόμισε ύστερα από πρόσκληση του άρθρου 14 φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς (ΦΗΜ) και φορολογικές μνήμες και αρχεία που δημιουργούν οι ΦΗΜ, επιβάλλεται αναλόγως το πρόστιμο που προβλέπεται από τις παραπάνω αναλυθείσες διατάξεις, ανά φορολογικό έτος, εκτός εάν πριν την έκδοση της σχετικής εντολής ελέγχου έχει δηλωθεί απώλεια των ΦΗΜ.

10. Σε περίπτωση έκδοσης οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος για το φορολογικό έτος (χρήση) στο οποίο έχουν διαπιστωθεί οι παραπάνω παραβάσεις, το προβλεπόμενο πρόστιμο μειώνεται κατά 50%. Η μείωση αυτή δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση που το ποσό του φόρου εισοδήματος και του προστίμου ανακρίβειας της οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού υπολείπεται του 50% του προστίμου του παρόντος άρθρου. Στην περίπτωση δε αυτή, το εν λόγω πρόστιμο μειώνεται κατά ποσό που ισούται με το άθροισμα του φόρου εισοδήματος και του προστίμου ανακρίβειας.