ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ «Μπαμπά σε κατανοώ, αλλά δεν σε συγχωρώ»: Μεγαλώνοντας με έναν στερεοτυπικό μ*λάκα

Με τη σκόνη της Ημέρα του Πατέρα να έχει πέσει, έξι άνθρωποι της διπλανής πόρτας μιλούν για την άλλη όψη της πατρότητας: τη δυσάρεστη κατάσταση του να σε μεγαλώνει ένας -ας το πούμε όπως είναι- μαλάκας.

Μεγαλώνοντας στην επαρχία, από όλες τις εικόνες πατρικής ακαταλληλότητας που πέρασαν μπροστά από τα μάτια μου, εκείνη που έχει μείνει στο μυαλό μου είναι η εξής: σε ένα stop, ένα αγροτικό δεν διασχίζει τον δρόμο, παρόλο που είναι άδειος. Ο οδηγός φαίνεται να είναι πολύ απασχολημένος για να συνεχίσει την πορεία του, αφού χτυπά στο κεφάλι τον γιο του, που κάθεται στη θέση του συνοδηγού. Το παιδί έχει καλύψει το κεφάλι του με τα χέρια του, για να αποφύγει τα οργισμένα χτυπήματα. Είναι απόγευμα, σε μια άσχημη κωμόπολη και ένα παιδί, λίγα χρόνια μεγαλύτερό μου, δέχεται τη βία του πατέρα του, που μοιάζει να τη θεωρεί κάτι σαν χρέος του. Η λέξη «μαλάκας» δεν μου επιτρεπόταν. Ήμουν γύρω στα 12. Κι όμως είχε σχηματιστεί πολύ μεστά η εικόνα στο μυαλό μου. Αυτός ο μπαμπάς ήταν ένας μαλάκας και μισόςκαι δεν με πολυένοιαζε αν θεωρούσα μαλάκα τον πατέρα ενός άλλου παιδιού. Γιατί ήταν. Και δεν ήταν ο μόνος. Ανήκω σε μια γενιά για την οποία ήταν εντελώς δεδομένο πως ο «μπαμπάς είναι απασχολημένος», φέρνει τα λεφτά στο σπίτι, ηδονίζεται στην ιδέα πως εκείνος «κάνει κουμάντο», το καφενείο είναι part of the job, η μάνα αξίζει και κανένα μπινελίκι άμα λάχει, άντε γιατί πολλά του τα ‘πε.

Το «έγινες ίδιος ο πατέρας σου» αν δεν είναι το πιο προσβλητικό πράγμα που μπορείς να πεις σε κάποιον που θες διακαώς, με θερμό αίμα να πληγώσεις, τότε ενδέχεται να είναι ένα από τα πιο τραυματικά (και αποτελεσματικά) πλήγματα που μπορείς να του καταφέρεις. Σε έναν κόσμο που έδωσε άφεση αμαρτιών σε μαλάκες μπαμπάδες, στον βολικό βωμό του φοβικού και κάπως απλοϊκού σε μερικές περιπτώσεις «τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου», παιδιά που τα μεγάλωσαν αναπολογητικοί νταήδες, μέθυσοι, κακοποιητικοί και θρυλικά απόντες πατεράδες, το να καταφέρνει κανείς να αναγνωρίσει πως με την απουσία τους η ζωή θα γίνει καλύτερη και αν δεν επουλωθούν τα τραύματα, τουλάχιστον θα σταματήσουν να βαθαίνουν, είναι ευλογία. Και λύτρωση.

Τι κάνει έναν πατέρα «μ*αλάκα»

Σπάζοντας τον πατρικό ρόλο σε bullets, μιας και δεν υπάρχει και κανένα rulebook της προκοπής, όσο μακριά και αν είναι η λίστα, πατέρας πάντα και για πάντα θα σημαίνει αγάπη και ασφάλεια. Μόνο που αυτά είναι δυο concepts που δεν αντιλαμβάνονται όλοι με τον ίδιο τρόπο. Ιδίως όταν η αρρενωπότητα διδάσκεται ακόμα σαν την έκφραση της πιο τοξικής ματσίλας. «Ο πατέρας μου είναι ένας άνθρωπος με καταγωγή από ένα χωριό της Ελλάδας και όλη την ζωή του έχει ζήσει εκεί. Δεν έχει ταξιδέψει, δεν έχει δει πολλά πράγματα και δεν έχει ασχοληθεί με τίποτα άλλο πέρα από τις αγροτικές δουλειές. Είναι εξωστρεφής, πολλές φορές απότομος, λιγομίλητος και γενικότερα έχει το προφίλ του αυστηρού που δεν σηκώνει και πολλά πολλά. Και παλιά ήταν και σήμερα έτσι είναι. Απλά σήμερα εγώ τον βλέπω με αλλά μάτια. Τον θεωρώ μαλάκα γιατί δεν μπορούσε να διαχειριστεί τα νεύρα του, και κατέληγε να φωνάζει και να μας ακούν όλοι. Παρόλο που δεν είχε γίνει ποτέ βίαιος, οι καθημερινές φωνές χωρίς ιδιαίτερο λόγο με σόκαραν. Δεν το συνήθισα ποτέ. Τον θεωρώ μαλάκα, γιατί αυτό που κατάφερε είναι να δημιουργήσει ένα κλίμα φόβου και αυστηρότητας, ενώ θα μπορούσε να ήταν πραγματικά κοντά μας», αναφέρει η Ε., 23 χρονών, εργαζόμενη σε μια γκαλερί σύγχρονης τέχνης.

Με αντιμετώπιζε ως part of the job. Κάπου εκεί στα 9 μου και ενώ είχαν χωρίσει οι γονείς μου ήδη σχεδόν μια 2ετια, λόγω μακροχρόνιας παράλληλης σχέσης του, με την ναρκομανή γραμματέα του, ξεκίνησαν και οι οικονομικές δυσκολίες. Οι γονείς μου παρά το διαζύγιο τους συνέχισαν να συνεργάζονται.

Ο πατέρας της Z., γεννημένος στα τέλη της δεκαετίας του ’40, μένοντας ορφανός και αναγκασμένος να δουλεύει από πολύ μικρός, άρχισε το ποτό από νεαρή ηλικία, διατηρώντας το ως εθισμό μέχρι και σήμερα. Όχι και τόσο σπάνιο case. «Είχε πολλή δουλειά, μιας και ήταν οδηγός ταξί στην Αθήνα από το ’93, με 12ωρες βάρδιες, και άραγμα για καμιά ώρα και πάνω στα καφενεία. Και εκεί ξεκίνησαν όλες οι τραυματικές εμπειρίες που κουβαλώ και φαντάζομαι και τα τρία μεγαλύτερα αδέρφια μου.Σχεδόν κάθε εβδομάδα από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου, γυρνούσε τα βράδια και έκανε φασαρία στο σπίτι. Κυρίως, τα έβαζε με τη μάνα μου, και πού και πού με εμάς. Αρκετή χριστοπαναγία, και πολλή φωνή. Στα πιο ακραία φυσικά, ξύλο σε εμάς, μπουνίδια σε τοίχους. Κάπου 4 το ξημέρωμα που κοιμόντουσαν οι γείτονες. Είμαι σίγουρη πως τους ξυπνούσαμε», λέει η Ζ., 32 ετών, νοσοκόμα. Περιγράφει τον πατέρα της ως έναν νευρικό άνθρωπο, μα εργατικό. Αρκετά πατριάρχη, μα γλεντζέ, με πολλούς φίλους. Ζηλιάρη με τη μαμά της, σε ακραίο βαθμό. Μέθυσο και βίαιο όταν έπινε. Βγες στην πλατεία ενός χωριού της ελληνικής επαρχίας και θα βρεις πολλούς που να χωρούν στο καλούπι αυτού του ανθρωπότυπου, με τα παιδιά τους να τους να ρίχνουν κλεφτές ματιές έξω από το τζάμι του καφενείου, επιστρέφοντας από το φροντιστήριο. Μόνο που θα ήταν επικίνδυνα απλουστευτικό αν καταλήγαμε πως η επαρχία είναι το παχνί όλων των ακατάλληλων να γίνουν γονείς, και εν προκειμένω, πατεράδες.

Ο πατέρας του Λ., 31 ετών, είναι ένας ευκατάστατος, Αθηναίος μεσοαστός, με καλό κοινωνικό status, μια κερδοφόρα επιχείρηση και εξαιρετικά ευφυής. «Αλλά ανίκανος να γίνει πατέρας», θα συμπληρώσει άμεσα, διευκρινίζοντας πως δεν μπορεί να του προσάψει ούτε βία, ούτε κακοποίηση. «Με αντιμετώπιζε ως part of the job. Κάπου εκεί στα 9 μου και ενώ είχαν χωρίσει οι γονείς μου ήδη σχεδόν μια 2ετια, λόγω μακροχρόνιας παράλληλης σχέσης του, με την ναρκομανή γραμματέα του, ξεκίνησαν και οι οικονομικές δυσκολίες. Οι γονείς μου παρά το διαζύγιο τους συνέχισαν να συνεργάζονται. Η επιθυμία του πατέρα μου να ικανοποιήσει τις ανάγκες της νέας του συντρόφου και να την υποστηρίξει συνολικά, να καλύψει την ανάγκη της για σταθερές ποσότητες κοκαΐνης και ηρωίνης στο αίμα της, δημιούργησε σοβαρά οικονομικά προβλήματα τόσο σε εκείνον όσο και σε εμάς, σε μια άρρηκτα οικονομική οικονομική συνθήκη που επηρέασε και εμένα δεδομένης της εργασιακής σχέσης που είχαν οι γονείς μου. Η ανικανότητα του να προστατεύσει τα παιδιά του από αυτό, με υπέβαλε σε μια ρευστή συνθήκη, χωρίς καμία υποστήριξη. Οριακά ορφανός, με πατέρα εκτός, και μητέρα σχεδόν στην φυλακή για οικονομικές υποχρεώσεις, μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον που δεν είχε κανέναν από τους δύο γονείς συναισθηματικά διαθέσιμους, αλλά κυρίως δεν είχε τον πατέρα μου παρών σε κανένα σημείο της ιστορίας. Ένας ακέραιος μαλάκας, δια της απουσίας του, της ακραίας επιδραστικότητας του στην ζωή μου, της καταστροφικής του τάσης που ήθελε μαζί του και εμένα», περιγράφει.

Με τους ψυχολόγους και τους ειδικούς να προειδοποιούν πως το να είσαι φίλος με το παιδί σου δεν είναι ακριβώς ο ιδανικός τρόπος να είσαι καλός γονιός, η Τ., ηχολήπτρια, μου λέει με σιγουριά: «Δεν είχα ανάγκη έναν φίλο, έναν πατέρα είχα ανάγκη», ξεκαθαρίζοντας διαφωνεί εντελώς με τη χρήση της λέξης «μ*λάκας». Προτιμά να τον αποκαλεί ακατάλληλο και το μόνο θετικό που βρίσκει στη σχέση της μαζί του είναι πώς άθελά του, και προσπαθώντας επίμονα για το αντίθετο, την έκανε να λατρέψει τη μητέρα της. «Ο λόγος που τον θεωρώ ακατάλληλο είναι επειδή, αφού χάλασαν οι σχέσεις του με τη μητέρα μου, δεν βοήθησε καθόλου στο μεγάλωμά μου. Δεν βοήθησε τη μάνα μου ούτε οικονομικά, ούτε ψυχολογικά για την ανατροφή μου και γενικώς δεν ήταν ποτέ εκεί», τονίζει.

Αν είχαμε μια σωστότερη συμβουλή για κάθε παιδί που αντιδρά στα μειωτικά, κακοποιητικά και πληγωτικά σχόλια του πατέρα του με θυμό από το «μη μιλάς έτσι στους γονείς σου, να τους σέβεσαι», ίσως να ήμασταν και η κοινωνία που θα σήκωνε πρώτα το δάχτυλο στον γονιό που μίλησε στο παιδί του σαν να ξεχνά τον ρόλο, την αξία του, αλλά και όλα εκείνα τα «θεϊκά» που σημαίνει για αυτό. Επίσης, αν ακούγαμε με προσοχή τους λόγους για τους οποίους πολλά πλάσματα εκεί έξω έχουν σταματήσει να έχουν έστω και μια τυπική με έναν πατέρα που τα μείωνε καθημερινά, ίσως υπήρχε ένα άτυπο rulebook πατρότητας να πλανάται πάνω από το κεφάλι κάθε ανθρώπου που αναλαμβάνει αυτόν τον σημαντικό ρόλο.

Ο Β., 36 ετών, διαφημιστής, έκοψε κάθε επαφή με τον πατέρα του, λίγα χρόνια μετά το διαζύγιό του με τη μητέρα του, το οποίο και περιγράφει ως μια λυτρωτική συνθήκη, παρά τις οικονομικές δυσκολίες που επέφερε. «Έφυγε η ένταση από το σπίτι», μου λέει χαρακτηριστικά. Λίγα χρόνια μετά, ένα friend request από τον αλκοολικό και λεκτικά κακοποιητικό πατέρα του, θα ήταν το πρώτο και μοναδικό δείγμα μιας πρόθεσης -μάλλον- μεταμέλειας. «Μάθαμε πως είχε καρκίνο, οπότε θεωρήσαμε πως επειδή πλησιάζει το τέλος της ζωής του, επιχειρεί να κάνει μια προσπάθεια. Δεν βρήκα τον λόγο να ανταποκριθώ. Μετά από λίγο μάθαμε ότι πέθανε. Δεν πήγα στην κηδεία του. Δεν είχε νόημα, δεν είχαμε επαφές όσο ήταν ζωντανός», εξηγεί. Ο Β. μέχρι και σήμερα βουρκώνει στη θέα ενός πατέρα με τον γιό του, σε βίντεο που αναδεικνύουν τις τρυφερές εκφάνσεις της σχέσης πατέρα και παιδιού. «Προφανώς αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν τις έχω ζήσει».

Ο Λ. δεν έχει πλέον καμία επαφή με τον πατέρα του, αν και «προσπαθεί εκείνος να βρει κατά καιρούς αφορμές για επικοινωνία». Αν ο Λ. σηκώσει το τηλέφωνο (κάτι που συμβαίνει σπάνια), το πολύ πολύ να έχουν έναν αμήχανο διάλογο λίγων δευτερολέπτων, συνήθως με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο. «Σταδιακά από τα 9 μου χρόνια η σχέσης μας ξεκίνησε να φθίνει με κάποιες έντονες εξάρσεις θυμού κατά διαστήματα. Έχω στραφεί απέναντι του και επιθετικά όσο διάστημα έχουμε σταματήσει την επικοινωνία μας, κυρίως γιατί επιλέγει μια passive aggressive επικοινωνία μαζί μου», εξηγεί.

Ο μ*λάκας πατέρας μέσα μας

Ξεκινώντας κανείς ψυχοθεραπεία, σοκάρεται από όλες αυτές τις επιστροφές στα παιδικά χρόνια, με πολλές και διάφορες, συχνά απρόσμενες αφορμές και καθόλου πρωτοεπίπεδες συνδέσεις. Σε αυτές τις αναδρομές, τα παιδικά δωμάτια των παιδιών με κακοποιητικούς πατεράδες μετατρέπονται κάτι σαν καταφύγια. Οι φωνές, το δράμα, οι τσακωμοί, η βία σχεδόν ακούγονται ακόμα έξω από τη νοητή πόρτα και μαζί επιστρέφει και αυτό το αίσθημα ντροπή που πίστευαν ότι είχαν αποβάλλει. Ντροπής αφού μέσα σε όλα τα τραυματικά, καραδοκούσε και το αυτί του γείτονα. Η κριτική και αυτό το ισοπεδωτικό βλέμμα οίκτου από όσους άκουγαν τις φωνές των γονιών τους μέσα στο βράδυ. Η Ζ. νιώθει πως αυτή τη ντροπή την κουβαλάει ακόμα. «Όταν η οικογένειά σου γίνεται θέαμα στις 4 το ξημέρωμα στους γείτονες λόγω φασαριών που προκαλεί η καύλα του πατέρα σου για τσακωμό και φασαρία με τη γυναίκα και τα παιδιά του, κάπως όλο αυτό χτίζει μέσα σου ένα αίσθημα ντροπής. Κυρίως για τον εαυτό σου. Ότι θα πρέπει να ντρέπεσαι που έχεις αυτή την οικογένεια. Θα πρέπει να ντρέπεσαι που είσαι μέσα σε αυτό. Κάπως αυτό το αίσθημα της ντροπής μένει μαζί σου, έχει αναπτυχθεί και ίσως σε ακολουθεί με άλλους τρόπους σε καθημερινές κοινωνικές στιγμές στην ενήλικη ζωή», υπογραμμίζει.

Στον Λ. έχει αναπτυχθεί το ένστικτο επιβίωσης, αφού αυτό το mode είναι το πιο γνώριμο για παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε ένα σπίτι γεμάτο ένταση. «Προφανώς και το ένστικτο της επιβίωσης λειτούργησε στα κόκκινα. Μπορώ να ανταπεξέλθω σε κάθε πιθανό σενάριο ενεργοποιώντας τον μηχανισμό της αυτοεπιβίωσης. Σε κάθε περίπτωση η απόρριψη και το κενό που δημιουργήθηκε, έκαναν ισχυρό damage στην αυτοεκτίμηση μου. Νιώθω πολλές φορές ένας μέτριος ενήλικας που δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στις βασικές καθημερινές του λειτουργίες. Έχω ανάγκη από το mess up της ανικανότητας μου, ώστε να τρέφω το άγχος μου», απαντά ο Λ. όταν τον ρωτάω πόσο από τον πατέρα του βρίσκει σε αυτό που είναι σήμερα.

Γονεϊκότητα και ο φόβος της επανάληψης του μοτίβου

«Επηρέασε παρά πολύ το πως βλέπω τη γονεϊκότητα. Από μικρό παιδί το σκέφτομαι αυτό. Πάντα τον συνέκρινα με άλλους μπαμπάδες. Γλυκούληδες, παρόντες, με χιούμορ, με χαμόγελο. Με μπαμπάδες που πήγαιναν με τις οικογένειες τους στην Ανάσταση και στον επιτάφιο. Εκεί που μαζευόταν όλο το χωριό. “Να έναν τέτοιο μπαμπά θέλω. Έναν χαρούμενο μπαμπά. Έναν μπαμπά χαρούμενο για εμάς”. Αυτό έλεγα συνέχεια στον αδερφό μου. Όταν σκέφτομαι το ενδεχόμενο να αποκτήσω παιδί στο μέλλον, σκέφτομαι εννοείται τον πατέρα μου. Οι γονείς όσο τέλειοι και αν είναι θα αφήσουν τραύματα στα παιδιά τους που θα κουβαλάνε για πάντα. Φαντάσου να μην είσαι «τέλειος» γονιός τι έχει να γίνει… Επομένως αυτή η ιδέα με τρομάζει και δεν νομίζω ότι αντέχω να ζήσω με αυτό το άγχος», απαντά η Ε. όταν τη ρωτάω αν η σχέση της με τον πατέρα της, αλλά και εκείνος ως πρότυπο, έχουν επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται και κατά συνέπεια αντιμετωπίζει τη γονεϊκότητα.

Αντίστοιχα και η Ζ., δεν ξέρει αν μπορεί με αυτά τα βιώματα να ανταποκριθεί στον ισόβιο ρόλο του γονέα. «Η μητέρα μου ήταν ένα εξίσου αρκετά κακό πρότυπο γονέα για εμένα. Αδύναμη, βασανισμένη ψυχικά και σωματικά από τα μεθύσια και τη βιαιότητα του πατέρα μου, κατέληξε και η ίδια μέθυσος τα τελευταία χρόνια της ζωής της. Eπομένως, αυτός ο hot συνδυασμός γονιών με έχει κάνει να αναρωτιέμαι πώς μπορώ να εγγυηθώ στον εαυτό μου ότι θα είμαι καλή μητέρα για τα παιδιά μου;», αναρωτιέται.

Ο Λ. βλέπει καθαρά πώς οι συγκρίσεις με τον πατέρα του τού έχουν δημιουργήσει κάτι σαν ανάγκη να ακολουθήσει το μοτίβο. «Μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον που η σταθερή σύγκριση μαζί του από την μητέρα μου “έτσι έκανε και ο πατέρας σου” νιώθω με ταύτιση ότι ακολουθώ ακριβώς τα βήματα του. Κατά συνέπεια, είναι τρομοκρατική η σκέψη ότι θα υποβάλλω ένα παιδί να βιώσει έστω και σε ένα 10% ότι βίωσα εγώ. Παρότι προσπαθώ να λειτουργώ αντιδραστικά και να απομυθοποιώ ότι είχε αρνητική εικόνα στα παιδικά μου χρόνια, άρα και να τα αντιμετωπίζω με τον δικό Pattern ώστε να σβήνω το στοιχείο της ταύτισης, σε αυτό νιώθω ότι δεν τα καταφέρνω και ότι η γονιδιακή μου εξέλιξη θα με κάνει έναν άθλιο γονιό», αναφέρει.

Από την άλλη, η Ν. έγινε μητέρα, παρά τα τραυματικά βιώματα και είναι κάτι παραπάνω από αποφασισμένη να συστήσει στο παιδί της την ιδέα του να μην νιώθεις αναγκασμένος να ανέχεσαι συμπεριφορές και ανθρώπους που σου κάνουν κακό. Ακόμα και αν σας ενώνουν δεσμοί αίματος. «Θα μάθω στο παιδί μου πως δεν είναι υποχρεωμένο να δέχεται κακοποιητικές συμπεριφορές από κανέναν, ακόμα και αν είναι από την οικογένειά του», μου λέει η Ν., 42 ετών, που δεν μιλάει με τον πατέρα της εδώ και 8 χρόνια, εξηγώντας μου γιατί πήρε την απόφαση να τον βγάλει από τη ζωή της οριστικά.

«Μπαμπά, σε κατανοώ, αλλά δεν σε συγχωρώ»

Σε ένα οικογενειακό τραπέζι, θυμάμαι τον πατέρα μου, λίγο ζαλισμένο από το τσίπουρο και αρκετά ευάλωτο να μιλά για το πώς, γεννημένος στα χρόνια του εμφυλίου, «σώθηκε» από τη μεγάλη του αδερφή, όταν η μητέρα του με τον τρόμο ότι θα του κάνει κάποιος κακό, κόντεψε να τον ξεχάσει κάτω από ένα δέντρο. Μόλις είχα ένα σημαντικό revelation με τη μπουκιά στο στόμα, στα χρόνια που θεωρούσα πως αν έχω ένα δικαίωμα αυτό ήταν να κρίνω καθημερινά και με το παραμικρό τις τοξικές συμπεριφορές του μπαμπά μου. Εκείνη τη στιγμή, μια ιστορία που αν είχε ειπωθεί στον καναπέ ενός ψυχοθεραπευτή και όχι ανάμεσα σε σκληροτράχηλους συγγενείς, θα είχε δώσει ένα σωρό απαντήσεις σε δυσλειτουργικά μοτίβα συμπεριφοράς, με έκανε να κατανοήσω. Να κατανοήσω βαθιά.

Μπαμπά σε θαυμάζω! Για ένα πράγμα που θαυμάζω τον πατέρα μου είναι γιατί ένας άνθρωπος με αυτό το προφίλ, τα έκανε όλα στην άκρη όταν το άλλο του παιδί αντιμετώπισε σοβαρό θέμα υγείας, και ξεκίνησε ο ίδιος ψυχοθεραπεία όταν εγώ του είπα πως αν θέλει να βοηθήσει πρέπει να το κάνει.

«Μπαμπά σε κατανοώ. Σε κατανοώ, αλλά δεν σε συγχωρώ», θα έλεγε η Ε. στην πατέρα της, μετά από χρόνια ψυχοθεραπείας και πολύ διάβασμα. «Έχω καταλάβει πολλά από αυτά που κρύβει και που ποτέ δεν θα πει. Ούτε μια στιγμή στην ζωή του δεν έλαβε τρυφερότητα. Πως να είναι μετά αυτός τρυφερός με τα δικά του παιδιά; Ο δικός του μπαμπάς εξαντλούσε όλη του την αυστηρότητα πάνω του και από μικρό παιδί τον έβαζε να δουλεύει στο χωράφι. Εννοείται πως αυτά που σας λέω εκείνος δεν τα παρουσιάζει έτσι. Αν αποδεχτεί πως ο δικός του πατέρας δεν ήταν και ο καλύτερος του κόσμου, θα καταρρεύσει. Μπορεί να το έχει σκεφτεί. Αλλά αν το πει, θα κλονιστεί και δεν θεωρώ πως είναι σε θέση να το δουλέψει και να το αντιμετωπίσει μέσα του. Θα ήθελα όμως να πω και κάτι άλλο. Είναι δύσκολο, αλλά θα ήταν αδικία να μην το αναφέρω: Μπαμπά σε θαυμάζω! Για ένα πράγμα που θαυμάζω τον πατέρα μου είναι γιατί ένας άνθρωπος με αυτό το προφίλ, τα έκανε όλα στην άκρη όταν το άλλο του παιδί αντιμετώπισε σοβαρό θέμα υγείας, και ξεκίνησε ο ίδιος ψυχοθεραπεία όταν εγώ του είπα πως αν θέλει να βοηθήσει πρέπει να το κάνει. Με εμπιστεύτηκε. Ζορίστηκε. Το αμφισβήτησε. Στο τέλος όμως πήγε. Και δεν το μετανιώνει ούτε λεπτό. Έμαθε τόσα πράγματα και κυρίως έκανε κάτι για τον εαυτό του. Θα ήθελε πολύ να συνεχίσει αλλά δεν αντέχει να σκαλίσει άλλο το παρελθόν του», αναφέρει.

Αυτό το ιδανικό σενάριο κατανόησης και εν τέλει συγχώρεσης, δεν είναι εύκολο για όλους μα ούτε και ο μόνος δρόμος για να έρθει κανείς σε ειρήνη με τα θεμέλια της προσωπικότητάς του: τα παιδικά χρόνια. «Στα πρώτα 3 χρόνια που έκανα ψυχοθεραπεία, ως ενήλικος (στα 25 περίπου), από τα 8 που κάνω συνολικά, αποφάσισα να ακούσω ξανά τι είχε να πει, να τα επεξεργαστώ πιο ψύχραιμα και ώριμα. Το αποτέλεσμα ήταν να με κάνει να νιώσω ακόμα μεγαλύτερο θυμό απέναντί του. Όχι απλά δεν προσπάθησε να μου εξηγήσει την δική του πλευρά, αλλά σχεδόν έριξε και blame σε εμένα για την συμπεριφορά μου ως παιδί. Αποφάσισα από τότε να τον κρατάω μακριά μου αλλά χωρίς να τον έχω θυμωμένο, γιατί ο θυμός του μου έκανε να βιώνω τεράστια ενοχή για την δική μου συμπεριφορά. Πράγμα που προφανώς δεν δούλεψε. Άρα αυτό μου έδειξε τον δρόμο ότι μάλλον δεν έχω ανάγκη να του δώσω κανένα ελαφρυντικό», τονίζει ο Λ.

Η Τ. δεν τον έχει συγχωρήσει και δεν σκοπεύει. «Δεν μου ζήτησε ποτέ να τον συγχωρήσω και δεν εξέφρασε πότε και με κανένα τρόπο που να μου δείξει ότι με θέλει στη ζωή του και να παραδεχτεί ότι έχει κάνει λάθη», εξηγεί, θεωρώντας πως σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται προσπάθεια και από τι δυο πλευρές. «Το πιο απλό είναι να δείξεις ότι θες το παιδί σου και προσπαθείς να είσαι στη ζωή του. Και το παιδί σου θα είναι εκεί. Δε χρειάζεται κάτι παραπάνω. Γενικά σε όλες τις σχέσεις αυτό χρειάζεται. Να δείχνεις έμπρακτα ότι θέλεις να είσαι εκεί».

ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΝΑ ΚΡΑΒΑΡΗ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ