Alpha Bank: Η μεταποίηση αποτέλεσε ισχυρό πυλώνα για την ανάπτυξη της οικονομίας

Στο 9,4% ανήλθε η συμμετοχή του μεταποιητικού τομέα στο ΑΕΠ το 2017, σύμφωνα με την Alpha Bank, με το οικονομικό αποτύπωμα του εν λόγω τομέα να είναι ανάλογο με εκείνο άλλων βασικών τομέων όπως ο τουρισμός, καθώς αποτέλεσε ισχυρό πυλώνα για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας μετά την μακράς διάρκειας ύφεση.

Στο εβδομαδιαίο δελτίο για την οικονομία, η τράπεζα επισημαίνει τους κλάδους εκείνους που έχουν ανακάμψει, όπως είναι ο κλάδος των τροφίμων που αποτελεί και τον βασικότερο κλάδο της μεταποίησης και υπογραμμίζει τις σημαντικές εξαγωγικές επιδόσεις του μεταποιητικού τομέα.

Σημειώνεται, επίσης, ότι εάν επιλυθούν τα κύρια προβλήματα για το μεταποιητικό τομέα, όπως το υψηλό ενεργειακό κόστος, το υψηλό μη μισθολογικό κόστος, το μη φιλικό φορολογικό καθεστώς και η δυσχέρεια αδειοδότησης νέων επιχειρήσεων, μπορεί να δοθεί η δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις, να αντιμετωπίσουν τη βασική πρόκληση για την επιβίωση στο στίβο του διεθνούς ανταγωνισμού: την υποστήριξη του τομέα με ευρείας κλίμακας επενδύσεις.

Αναλυτικά η Alpha Bank επισημαίνει στο δελτίο της ότι σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ αυτήν την εβδομάδα, ο γενικός δείκτης της βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε στο διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2018 κατά μόλις 0,7% σε ετήσια βάση, έναντι αυξήσεως κατά 5,1% την ίδια περίοδο του 2017. Η ανωτέρω αύξηση οφείλεται στην άνοδο της παραγωγής στον τομέα της μεταποίησης (+1,7%), που υπεραντιστάθμισε τη μείωση στην παραγωγή ηλεκτρισμού (-2,0%), στον τομέα παροχής νερού (-2,5%) και στους τομείς των ορυχείων-λατομείων (-0,6%).

Πρώτον, η παραγωγή του κλάδου της μεταποίησης έχει ανακάμψει και κινείται ανοδικά από τον Ιούλιο του 2014 και εντεύθεν, με εξαίρεση το τετράμηνο Ιούνιος-Σεπτέμβριος 2015.

Δεύτερον, ο δείκτης κύκλου εργασιών στη βιομηχανία (κινητός μέσος 6 μηνών) επίσης παρουσιάζει αύξηση από τον Οκτώβριο του 2016.

Τρίτον, παρατηρείται παράλληλη βελτίωση τόσο του δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία όσο και του Δείκτη Υπευθύνων για τις Προμήθειες στον κλάδο της μεταποίησης στην Ελλάδα (PMI). Συγκεκριμένα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία ακολουθεί ανοδική τάση και μάλιστα διαμορφώνεται σε επίπεδο άνω του 2014, ενώ ο δείκτης ΡΜΙ από τον Ιούνιο του 2017 κινείται σταθερά πάνω από τις 50,0 μονάδες, δηλαδή από το επίπεδο που υποδηλώνει επέκταση της παραγωγής.

Ο μεταποιητικός τομέας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή της πορεία της ελληνικής οικονομίας, τον εξαγωγικό της προσανατολισμό και τη στήριξη της παραγωγικότητας της εργασίας μέσω της ενσωμάτωσης τεχνολογικών καινοτομιών.

Το 2007 το μερίδιο του τομέα είχε διαμορφωθεί στο 8,5% του συνολικού Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος της ελληνικής οικονομίας. Το μερίδιο αυτό συρρικνώθηκε σημαντικά, υποχωρώντας κατά 1,3 εκατοστιαίες μονάδες σταδιακά μέχρι το 2010. Έκτοτε, παρατηρείται τάση ενίσχυσης του κλάδου, καθώς η συμμετοχή του στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανήλθε σημαντικά στο 9,4% το 2017. Δεδομένου ωστόσο του παραγωγικού υποδείγματος της χώρας που στηρίζεται περισσότερο στην κατανάλωση σε σχέση με τις επενδύσεις, ο μεταποιητικός τομέας στην Ελλάδα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία του 2017 το μερίδιο του κλάδου στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν φτάνει το 14,3% και 15,5% αντίστοιχα. Η σημασία που αποδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη μεταποιητική βιομηχανία επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ήδη από το 2014 έχει τεθεί στόχος αύξησης του μεριδίου της στο 20% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ έως το 2020.

Το οικονομικό αποτύπωμα του μεταποιητικού τομέα είναι ανάλογο με εκείνο άλλων βασικών τομέων όπως ο τουρισμός, καθώς αποτέλεσε ισχυρό πυλώνα για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας μετά την μακράς διάρκειας ύφεση. Η ενίσχυση του δείκτη μεταποιητικής παραγωγής κατά 9,9 εκατοστιαίες μονάδες σωρευτικά στην περίοδο 2014 – 2017 αποδίδεται στην αύξηση συγκεκριμένων κλάδων του.

Κλάδοι που κατά τη διάρκεια της έντονης οικονομικής υφέσεως παρουσίασαν σημαντική πτώση, στην περίοδο 2014 – 2017 έχουν ανακάμψει. Συγκεκριμένα, σημειώνεται ότι ο κλάδος των τροφίμων, που αποτελεί τον βασικότερο κλάδο της μεταποίησης, παρουσίασε αύξηση κατά 2,2% στην περίοδο 2014 – 2017, από μείωση κατά 9,9% στην περίοδο 2009 – 2014. Ακολουθούν οι κατηγορίες των μη μεταλλικών ορυκτών, των βασικών μετάλλων, των φαρμάκων, του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού κ.λπ.

Ιδιαίτερη αναφορά, ωστόσο, πρέπει να γίνει και στις εξαγωγικές επιδόσεις του μεταποιητικού τομέα, αφού την τελευταία τριετία καταγράφηκε τάση ενίσχυσης της αξίας των εξαγωγών, παρά το γεγονός ότι εξακολουθούν να υπολείπονται των αντίστοιχων εισαγωγών. Επιπλέον, έχει βελτιωθεί ο βαθμός εξωστρέφειας, όπως επιβεβαιώνεται από την άνοδο του δείκτη εξαγωγών /εισαγωγών, άνω του 50% μετά το 2012. Το 2017, τη μεγαλύτερη συμβολή στις εξαγωγές της μεταποίησης, εκτός των πετρελαιοειδών, είχαν τα βασικά μέταλλα και τα τρόφιμα.

Αν επιλυθούν τα κύρια προβλήματα για το μεταποιητικό τομέα, όπως το υψηλό ενεργειακό κόστος, το υψηλό μη μισθολογικό κόστος – απόρροια των υψηλών ασφαλιστικών εισφορών -το μη φιλικό φορολογικό καθεστώς και η δυσχέρεια αδειοδότησης νέων επιχειρήσεων, μπορεί να δοθεί η δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις, να αντιμετωπίσουν τη βασική πρόκληση για την επιβίωση στο στίβο του διεθνούς ανταγωνισμού: την υποστήριξη του τομέα με ευρείας κλίμακας επενδύσεις. Έτσι, τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που θα προκύψουν από την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, της προστιθέμενης αξίας, της εξαγωγικής δραστηριότητας και της απασχόλησης ,θα διαχυθούν στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας.

Η Βιομηχανική Παραγωγή – Επιδόσεις επιμέρους κλάδων:
Την περίοδο Ιανουαρίου- Οκτωβρίου 2018, από τους 24 κλάδους της μεταποίησης, οι 14 παρουσίασαν θετικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής του δείκτη παραγωγής και έξι από αυτούς κυμαίνονται σε επίπεδο άνω του έτους βάσης 2010, ήτοι άνω των 100 μονάδων. Οι πιο σημαντικοί, με βάση τη στάθμισή τους στον δείκτη της μεταποίησης, είναι οι κλάδοι των παραγώγων πετρελαίου και άνθρακα (+2,7%), των ποτών (+5,9%), των μη μεταλλικών ορυκτών (+2,0%), των βασικών μετάλλων (+3,0%),των χημικών (+3,7%) και των φαρμακευτικών προϊόντων (+14,9%). Αντίθετα, μείωση της παραγωγής στο δεκάμηνο του 2018, σε ετήσια βάση, παρουσίασαν κλάδοι όπως τρόφιμα, καπνός, υπόδηση, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, κ.α. (Γράφημα 4).

Ιανουάριος – Οκτώβριος 2018

Οι προοπτικές του κλάδου παραμένουν θετικές, καθώς σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα της IHSMarkit, ο δείκτης υπευθύνων για τις προμήθειες στην μεταποίηση (Purchasing ManagersIndex_PMI) διατηρείται σε επίπεδο άνω των 50 μονάδων (54,0 μονάδες τον Νοέμβριο του 2018), γεγονός που συνάδει με την ενίσχυση της μεταποιητικής παραγωγής.

Δείκτης Τιμών Καταναλωτή: O εθνικός δείκτης τιμών καταναλωτή σημείωσε αύξηση κατά 1,0% τον Νοέμβριο του 2018, έναντι αυξήσεως 1,1% τον Νοέμβριο του 2017. Αυξητική επίδραση στον πληθωρισμό τον Νοεμβρίου είχαν κυρίως οι υψηλότερες τιμές των καυσίμων.
Tις μεγαλύτερες αυξήσεις στον πληθωρισμό του Νοεμβρίου είχαν οι κατηγορίες «Επικοινωνίες», κυρίως λόγω αύξησης των τιμών στις τηλεφωνικές υπηρεσίες, «Στέγαση» λόγω της αύξησης των τιμών σε πετρέλαιο θέρμανσης και φυσικό αέριο, που αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση στα ενοίκια και στον ηλεκτρισμό και «Μεταφορές» λόγω αύξησης των τιμών σε βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης και αεροπορικά εισιτήρια.

Αύξηση, αν και μικρότερη, παρουσίασαν και οι κατηγορίες «Ξενοδοχεία-εστίαση» κυρίως λόγω αυξήσεως της φορολογίας, «Αλκοολούχα ποτά και καπνός» που προέρχεται από την αύξηση στον καπνό και «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» λόγω αυξήσεως των μη επεξεργασμένων τροφίμων με θετική επίπτωση στον πληθωρισμό κατά 0,36 εκατοστιαίες μονάδες.

Αντίθετα, τη μεγαλύτερη αρνητική μεταβολή του Νοεμβρίου παρουσίασε η κατηγορία «Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες» λόγω μείωσης κυρίως των τιμών σε υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης και είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού.

Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός (Εν.ΔΤΚ) παρέμεινε σε θετικό έδαφος, καθώς τον Νοέμβριο του 2018 διαμορφώθηκε σε +1,1%, έναντι αυξήσεως επίσης 1,1% που σημειώθηκε το Νοέμβριο του 2017, ενώ ο δομικός πληθωρισμός (δηλαδή ο ΔτΚ εξαιρουμένων των ειδών διατροφής, των ποτών, του καπνού και των προϊόντων ενέργειας), διαμορφώθηκε στο 0,1% από 0,2% το Νοέμβριο 2017. Τέλος, στη Ζώνη του Ευρώ, ο δείκτης τιμών καταναλωτή εκτιμάται ότι ήταν υψηλότερος και ανήλθε σε 2,0% το Νοέμβριο, από 2,2 % τον Οκτώβριο του 2018.

Αγορά Ακινήτων: Αξιοσημείωτη ανάκαμψη στα Επαγγελματικά Ακίνητα

Mε βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος για την αγορά των επαγγελματικών ακινήτων, σημειώνεται ότι η αύξηση του δείκτη τιμών των γραφείων επιταχύνθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2018 και διαμορφώθηκε σε 7,4% σε ετήσια βάση, έναντι μειώσεως κατά 0,3% το πρώτο εξάμηνο του 2017. Παράλληλα, ο δείκτης τιμών των καταστημάτων σημείωσε αύξηση το ίδιο χρονικό διάστημα, ίση με 3,1% σε ετήσια βάση, έναντι αυξήσεως 1,3% το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου του 2017.

Tόσο οι τιμές των γραφείων όσο και των καταστημάτων, αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό σε σύγκριση με τις τιμές των κατοικιών (+0,8% κατά μέσο όρο το πρώτο εξάμηνο του 2018), συνεχίζοντας την ανοδική πορεία που καταγράφουν ήδη από το 2017.

Αναφορικά με την πορεία των τιμών των μισθωμάτων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018, σημειώνεται ότι ο σχετικός δείκτης των γραφείων αυξήθηκε κατά 2,4% σε ετήσια βάση, έναντι αυξήσεως 0,5% το ίδιο διάστημα του 2017, ενώ ο δείκτης μισθωμάτων καταστημάτων ακολουθεί αντίθετη πορεία καθώς διαμορφώθηκε σε -0,6% σε ετήσια βάση, από -0,8% τους πρώτους έξι μήνες του 2017.