Ανοίγει η αυλαία των ευρωκλογών – Στις κάλπες σήμερα Βρετανοί και Ολλανδοί

Στον απόηχο της οικονομικής κρίσης, της αμφισβήτησης του ευρωπαϊκού οράματος και της συνοχής της Ε.Ε. (μετά και το δημοψήφισμα εξόδου της Βρετανίας), αλλά και του κλονισμού της εμπιστοσύνης των λαών προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, η εκλογική διαδικασία που ξεκινά σήμερα και θα τρέξει τις επόμενες τέσσερις ημέρες με σκοπό την ανανέωση της Ευρωβουλής θεωρείται, δίκαια, μια από τις κρισιμότερες στην ιστορία της Ένωσης.

 Με την υποχρεωτική συμμετοχή και του Ηνωμένου Βασιλείου στη διαδικασία (λόγω της αναβολής του Brexit) συνολικά 28 χώρες καλούνται να αναδείξουν τα 751 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι οποίοι με τη σειρά τους θα εκπροσωπούν τα 512 εκατομμύρια των πολιτών της Ένωσης. Μάλιστα, είναι ίσως ειρωνικό ότι η διαδικασία ξεκινά σήμερα από τη χώρα που αμφισβήτησε ευθέως την Ένωση και κανονικά δεν επρόκειτο να συμμετέχει καν στις ευρωεκλογές, ήτοι το Ηνωμένο Βασίλειο.

Στις ευρωκάλπες προσέρχονται, λοιπόν, σήμερα οι ψηφοφόροι σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ολλανδία. Τη σκυτάλη παίρνουν αύριο, Παρασκευή, η Ιρλανδία και η Τσεχία, ενώ ακολουθούν το Σάββατο η Λετονία, η Μάλτα και η Σλοβακία. Τα υπόλοιπα κράτη μέλη, όπως η Ελλάδα, θα πάνε στις κάλπες την Κυριακή. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, θα ανακοινωθούν μαζικά το βράδυ της Κυριακής.

Σημειώνουμε ότι εκτός από την Ελλάδα και άλλες χώρες θα διεξάγουν (την αντίστοιχη μέρα που θα στήσουν κάλπες) διάφορες παράλληλες εκλογές, είτε περιφερειακές είτε τοπικές ή δημοτικές. Μεταξύ τους, η Ισπανία, η Ιταλία, η Γερμανία, το Βέλγιο, η Μάλτα και η Ιρλανδία. Στην τελευταία διοργανώνεται ταυτόχρονα και δημοψήφισμα για την χαλάρωση των εμποδίων που διέπουν τα διαζύγια. 

Νέες ισορροπίες

Αν οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν η φράξια των ευρωσκεπτικιστών θα ενισχυθεί με οδηγό τη Γαλλία (με τη Μαρίν Λεπέν και το Εθνικό Μέτωπο) και την Ιταλία (με τον Ματέο Σαλβίνι και τη Λέγκα του Βορρά), ενώ επίδειξη ισχύος για εύλογους λόγους θα κάνει το Κόμμα του Brexit στη Βρετανία, μετά το άνευ προηγουμένου φιάσκο της διαχείρισης του διαζυγίου που έχει κάνει το βρετανικό κοινό έξαλλο. Όμως, η περίπτωση της Βρετανίας έχει πολύ ειδικά χαρακτηριστικά και δεν μπορεί να συνδεθεί άμεσα με την ευρύτερη ενίσχυση των ευρωφοβικών.  

Σε κάθε περίπτωση το ενθαρρυντικό είναι πως συνολικά οι εχθροί της Ένωσης δεν αναμένεται, παρά την ενίσχυση τους, να ξεπεράσουν το όριο του 20% στο νέο Σώμα, επιτρέποντας στις παραδοσιακές δημοκρατικές και φιλοευρωπαϊκές ομάδες να κρατήσουν τα ηνία στην Ευρωβουλή και άρα στην διαμόρφωση της γραμμής του οργάνου.

Όσον αφορά τις ισορροπίες δυνάμεων μεταξύ των παραδοσιακών πολιτικών ομάδων, δεν αναμένονται μεγάλες αλλαγές, με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να κρατά την πρωτιά. Άλλωστε, η αποδόμηση της κεντροαριστεράς σε βασικές χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία παραμένει βασικό αγκάθι για τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές.

Την ίδια ώρα στο χώρο του προοδευτικού κέντρου μια νέα δύναμη θα κάνει την εμφάνιση της με την πλατφόρμα της «Αναγέννησης» που δημιούργησε ο Εμανουέλ Μακρόν και τη φημολογούμενη συνεργασία της με την τρίτη κυριότερη ευρωομάδα των Φιλελευθέρων (ALDE) να αναμένεται να επηρεάσει τα δεδομένα και να συμπιέσει το δίπολο ΕΛΚ-Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.

Οι προκλήσεις

Σε κάθε περίπτωση η νέα Ευρωβουλή έχει ένα σημαντικό έργο μπροστά της, σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία για το μέλλον του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η Ευρώπη πρέπει να επουλώσει τις πληγές της από την οικονομική κρίση και την κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα θεσμικά όργανα της, ενώ ταυτόχρονα έχει ανοιχτά τα καυτά ζητήματα του Προσφυγικού, της πρόκλησης της κλιματικής αλλαγής, αλλά και της ολοένα πιο επιθετικής συμπεριφοράς των ΗΠΑ (κυρίως στο οικονομικοεμπορικό πεδίο) που ανατρέπει δεδομένα και συμμαχίες δεκαετιών. 

Δεν είναι, ίσως, τυχαίο ότι η Ένωση οδεύει προς τον εορτασμό σημαντικών ιστορικών επετείων που επηρέασαν τα δεδομένα στην ήπειρο και άρα στην εξέλιξη της: τα 75 χρόνια από την αμερικανική απόβαση στη Νορμανδία που επηρέασε καθοριστικά την εξέλιξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (στις 6 Ιουνίου) και τη νίκη των Συμμάχων, αλλά και τα 30 χρόνια από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου (τον ερχόμενο Νοέμβριο) και την επανένωση των δύο Γερμανιών.    

Γιορτάζοντας το παρελθόν, η Ευρώπη καλείται να σκεφτεί και το μέλλον της με τους πάντες να δέχονται και να αναγνωρίζουν ότι απαιτείται ανανέωση και μεταρρυθμίσεις σε ζωτικά της κομμάτια. Για τους γνήσιους ευρωπαϊστές η εύλογη απάντηση βρίσκεται στην… περισσότερη Ευρώπη, με μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν ουσιαστικά τα κράτη μέλη και τη λήψη αποφάσεων σε τροχιά μεγαλύτερης σύγκλισης, σε όλους τους τομείς. Όμως, μικροπολιτικά παιχνίδια και επιμέρους συμφέροντα μπαίνουν εμπόδιο στην πορεία αυτή και σε συνδυασμό με την ενίσχυση του εθνικισμού απειλούν να εκτροχιάσουν την προσπάθεια αυτή και να αποδομήσουν περαιτέρω την ενωμένη Ευρώπη.