«Απεταξάμην» τον (νέο)φιλελευθερισμό

Ο Γκι Φέρχοφστατ επέλεξε να… σκάσει τη βόμβα, μόλις λίγες ημέρες πριν την κρίσιμη ευρωκάλπη.

Σε συνέντευξη του στη γαλλική εφημερίδα «Le Figaro», ο πρόεδρος της ευρωπαϊκής πολιτικής ομάδας των Φιλελευθέρων (Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη – ALDE) αποκάλυψε ότι δρομολογείται η αφαίρεση του όρου «φιλελεύθερος» από τον τίτλο της, σήμερα, τρίτης κυριότερης ευρωομάδας.

Η μετατροπή αυτή γίνεται τόσο για πολιτικούς λόγους όσο και για λόγους τακτικής. Και σε κάθε περίπτωση έρχεται να «κουμπώσει» στις τεκτονικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην Ευρώπη και οι οποίες θα οδηγήσουν, όπως όλα δείχνουν, στην εκλογή μιας Ευρωβουλής, με αρκετά διαφορετική σύνθεση αντανακλώντας και τα διαφορετικά δεδομένα στην ευρωπαϊκή κοινωνία.

Καταρχάς στον απόηχο της κρίσης, ίχνη της οποίας είναι ακόμη ορατά σε αρκετές οικονομίες κυρίως του ευρωπαϊκού νότου, ο όρος φιλελευθερισμός (και νεοφιλελευθερισμός) και δη, τα όσα συνεπάγεται σε επίπεδο οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών είναι πολιτικά και επικοινωνιακά… ότι χειρότερο. Ο κόσμος δεν έχει ξεχάσει τι πέρασε και συνεχίζει να περνά και ετοιμάζεται να το δείξει πρακτικά με την ψήφο του στην επικείμενη κάλπη.

Οπότε ο όρος πρέπει να εξαλειφθεί διότι, πολύ απλά, διώχνει ψηφοφόρους.

Ο κύριος Φέρχοφστατ, εξάλλου, έχει υπόψη του και έναν πολύ συγκεκριμένο ελκυστικό στόχο: τη συνεργασία του με το γαλλικό κέντρο του Εμανουέλ Μακρόν, οποίος φαίνεται να έχει ασκήσει… βέτο όχι μόνο στη χρήση της ορολογίας, αλλά και στα όσα την συνοδεύουν, όχι μόνο διότι είναι… κακή για τις δημοσκοπήσεις και την κάλπη, αλλά διότι καθιστά καθαρότερα τα σύνορα με τη Δεξιά και δη, την άκρα Δεξιά.

Σύμφωνα με την άποψη αυτή, ο ψηφοφόρος θα πρέπει να έχει μια καθαρή επιλογή μεταξύ της σκληρής νεοφιλελεύθερης Δεξιάς και του προοδευτικού μετριοπαθούς κέντρου και της κεντροαριστεράς, κάτι που θα κρατήσει αντιστοίχως και πιο σαφείς τις διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στις δυνάμεις της νέας Ευρωβουλής.

Για το λόγο αυτό, εξάλλου, ο Εμανουέλ Μακρόν και το κόμμα του, το La Republique en Marche, επέλεξαν σε πρώτη φάση να χαράξουν δικό τους δρόμο με την νέα κεντρώα πλατφόρμα της «Αναγέννησης», που δημιoύργησαν με επτά ακόμη ευρωπαϊκά κόμματα. Στόχος είναι η Αναγέννηση να μετεξελιχτεί, μετά τις εκλογές, σε νέα πολιτική ομάδα στην Ευρωβουλή. Ωστόσο όλα δείχνουν πως «ψήνεται» συμμαχία με το ALDE και τον Γκι Φέρχοφστατ, η οποία ενδεχομένως μεταγενέστερα να οδηγήσει ακόμη και σε συγχώνευση των δύο ομάδων.

Η δαιμονοποίηση του φιλελευθερισμού, αν και μπορεί να εγείρει ενστάσεις από ορισμένα φιλελεύθερα κόμματα του βορρά (από Σκανδιναβία και Ολλανδία), μπορεί να βοηθήσει στην προσέλκυση νέων μελών από τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές ή ακόμη και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, που δεν συμφωνούν με την κατεύθυνση που έχουν υιοθετήσει οι δύο κορυφαίες συστημικές πολιτικές ομάδες της Ευρώπης.

Στους κόλπους των Ευρωσοσιαλιστών υπάρχει δυσφορία από ορισμένα μέλη για την απομάκρυνση από τις παραδοσιακές προοδευτικές αρχές, σε θέματα οικονομικής πολιτικής, κοινωνικού κράτους κλπ. Αντιστοίχως, στους κόλπους του ΕΛΚ υπάρχουν μέλη που εκφράζουν δυσφορία για τις υπερσυντηρητικές τάσεις που επιδεικνύει το γκρουπ (με τις ευλογίες βέβαια του ίδιου του επικεφαλής, Μάνφρεντ Βέμπερ) σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η διαρροή ψήφων προς την άκρα δεξιά.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η απόφαση να ανασταλεί (προσωρινά) η κάρτα μέλους του Βίκτορ Όρμπαν και του Φιντέζ, όταν κανονικά θα έπρεπε να τον έχουν… πετάξει έξω με τις κλωτσιές για τις σκληρά αντιδημοκρατικές και αντιευρωπαϊκές του απόψεις που σε καμία περίπτωση δεν συνάδουν με τις καταστατικές αρχές του ΕΛΚ.

Η Αναγέννηση του Μακρόν (με τον Φέρχοφστατ να σιγοντάρει σε δεύτερο επίπεδο) έχει βάλει αναφανδόν στο στόχαστρο της να «κλέψει» το Ιταλικό Δημοκρατικό Κόμμα (του Ματέο Ρέντσι) και το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα της Πορτογαλίας (του Αντόνιο Κόστα) από την ομάδα των Ευρωσοσιαλιστών, ενώ φλερτάρει ακόμη και με τους Γερμανούς Πράσινους, που εκτιμάται ότι θα είναι από τους κερδισμένους της ευρωκάλπης στη Γερμανία.

Ιδανικά, όμως, θα ήθελαν και μερικά κεντρώα συντηρητικά κόμματα ή κάποιες επιλεγμένες προσωπικότητες, από το ΕΛΚ, στο στρατόπεδο τους. Και φαίνεται ότι στο παρασκήνιο εργάζονται συστηματικά προς την κατεύθυνση αυτή γνωρίζοντας ότι το μήνυμα που κομίζουν για μια… διαφορετική Ευρώπη έχει νόημα και πραγματική απήχηση.