Άρον-άρον κλείνει ανοιχτά μέτωπα ο Ερντογάν

Δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία για να καταλάβει κανείς γιατί ακόμη και ο… πολύς Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναγκάστηκε τελικά να σκύψει το κεφάλι και να ζητήσει συγνώμη στους Ρώσους για την κατάρριψη του μαχητικού τους πέρυσι. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα του κάνει το χατίρι και θα δώσει τόπο στην οργή, εύκολα ή γρήγορα.

Το Κρεμλίνο σήμερα ξεκαθάρισε ότι δεν «βλέπει» εξομάλυνση των διμερών σχέσεων γρήγορα, παρά το γεγονός ότι ανακοίνωσε ότι οι δύο ηγέτες θα έχουν τηλεφωνική επικοινωνία αύριο, την πρώτη εδώ και πολύ-πολύ καιρό, προκειμένου να γίνει το επόμενο βήμα. Όμως, η ρωσική πλευρά έχει προ πολλού διαμηνύσει επίσης ότι η απαίτηση της από την Άγκυρα δεν περιορίζεται σε μια δημόσια και σαφή συγνώμη, αλλά και στην καταβολή οικονομικής αποζημίωσης τόσο για το πολεμικό αεροσκάφος που έχασε όσο και για τον πιλότο που χάθηκε. Και μόλις σήμερα για το θέμα αυτό ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ σχολίασε ότι δεν έχει καν τεθεί για την ώρα επί τάπητος από την τουρκική πλευρά.

Επίσης, πολιτικοί αναλυτές εστιάζουν στο πόσο… απολογητική ήταν αλήθεια η περίφημη επιστολή Ερντογάν, τουλάχιστον στο επίπεδο που απαιτούν οι Ρώσοι, δεδομένου ότι ο εκπρόσωπος Τύπου του τούρκου προέδρου επιβεβαίωσε ότι στην επιστολή δεν υπήρχε ρητή συγνώμη, παρά η έκφραση λύπης του τούρκου ηγέτη για το περιστατικό και τα συλλυπητήρια για την απώλεια του πιλότου προς τους συγγενείς του. Όμως, αν αυτό θα είναι τελικά αρκετό έχει προφανώς να κάνει με το αν το Κρεμλίνο θέλει αλήθεια να τα… βρει εκ νέου με την Άγκυρα, αλλά και τα γεωπολιτικά παιχνίδια που παίζονται στη περιοχή.

Θυμίζουμε, άλλωστε, ότι μόλις λίγες ημέρες πριν, ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας είχε επαναλάβει ότι η κατάρριψη του Su-24, όχι μόνο ήταν εσκεμμένη, αλλά ήταν και προσχεδιασμένη, με τη τουρκική πλευρά να έχει ακριβείς πληροφορίες για τις ρωσικές επιδρομές στη Συρία, το χρόνο και το τόπο δράσης των ρωσικών μαχητικών.

Η πρόθεση της Τουρκίας να «κλείσει» ανοιχτά μέτωπα τόσο για πολιτικού όσο και οικονομικούς λόγους είναι προφανής, δεδομένου ότι η υπερβολικά καθυστερημένη απολογία προς την Ρωσία (την οποία μέχρι τώρα ο Ερντογάν αρνείτο δημοσίως προκλητικά) ήρθε σχεδόν ταυτόχρονα με την επούλωση των σχέσεων με το Ισραήλ.

Τουρκία και Ισραήλ κατάφεραν να δώσουν και πάλι τα χέρια, μετά το deal που πέτυχαν για την αιματηρή επιδρομή Ισραηλινών κομάντος στο τουρκικό πλοίο Μαβί Μαρμαρά, το 2010, το οποίο μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Η Άγκυρα έκανε πίσω στις δικαστικές διώξεις κατά των ισραηλινών, και το Τελ Αβίβ συμφώνησε να καταβάλει 20 εκατ. δολάρια στις οικογένειες των τούρκων που σκοτώθηκαν. Όμως, το βασικό είναι ότι η συμφωνία αποτέλεσε την αφορμή για το ξεπάγωμα στις διμερείς διπλωματικές σχέσεις, η οποία θα σφραγιστεί σήμερα με την υπογραφή συμφωνίας συμφιλίωσης. Εξέλιξη για την οποία πίεζαν ασφυκτικά και οι Αμερικανοί που ήθελαν δύο βασικούς συμμάχους τους στη περιοχή να τα ξαναβρούν.

Η αποκατάσταση της σχέσης αυτής δεν δρομολογήθηκε δε, από την Άγκυρα μόνο για πολιτικούς λόγους όσο και για οικονομικούς, δεδομένου ότι η οικονομική εκδίκηση των Ισραηλινών ήταν σημαντική κυρίως στο εξαιρετικά σημαντικό για την τουρκική οικονομία μέτωπο του τουρισμού. Και το ίδιο ισχύει και για τους Ρώσους.

Οι ρώσοι τουρίστες που ήταν από τους βασικότερους και πιο προσοδοφόρους πελάτες του τουρκικού τουριστικού προϊόντος έχουν «εξαφανιστεί» από πέρυσι, κοστίζοντας εκατομμύρια στην τουρκική οικονομία. Αντιστοίχως εξόχως επώδυνες ήταν οι ακυρώσεις εισαγωγών από τους Ρώσους κυρίως σε αγροτικά προϊόντα. Με δεδομένο λοιπόν ότι η πολιτική άνοδος του Ερντογάν «χτίστηκε» πάνω στο λεγόμενο οικονομικό θαύμα της Τουρκίας, που πλέον έχει ξεθωριάσει, ο σύγχρονος σουλτάνος είχε βάσιμο συμφέρον να προσπαθήσει να κλείσει δύο σοβαρότατα προβλήματα που κλόνιζαν την ίδια τη καρέκλα του. Μαζί βεβαίως με την φασαρία και τις καυτές αποκαλύψεις που έχουν κάνει, και ήταν διατεθειμένοι να συνεχίζουν να κάνουν οι Ρώσοι, για τις «βρώμικες business» της οικογένειας Ερντογάν στα ενεργειακά και το παράνομο εμπόριο του πετρελαίου του ισλαμικού χαλιφάτου.