Ατμιστικά προϊόντα: Πτώση τζίρου 30% – Θα αφήσει η Πολιτεία να αναπτυχτεί ο κλάδος;

Απώλειες στα μεγέθη του καταγράφει ο κλάδος των ατμιστικών προϊόντων, παρά το γεγονός ότι από την έναρξη της οικονομικής ύφεσης το 2010 εμφάνισε σημάδια ανάπτυξης. Όπως πρόσφατα κατέγραψε και ο ΟΟΣΑ, η μείωση του εισοδήματος των καπνιστών τους οδήγησε στο εναλλακτικό προϊόν του ατμίσματος με αποτέλεσμα τη ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου μέχρι και το 2016, οπότε και έφτασε σε τζίρο τα 100 εκατομμύρια ευρώ.

Η αυστηρότατη εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για το άτμισμα σε συνδυασμό με το Φόρο Κατανάλωσης που επιβλήθηκε από την 1/1/2017 κατάφεραν καίριο πλήγμα στην πορεία του κλάδου. Έτσι, παρά το γεγονός ότι σήμερα οι ατμιστές είναι περισσότεροι απ’ ότι στο παρελθόν η αγορά έχει συρρικνωθεί στα επίπεδα του 2012.

Για την πορεία του κλάδου, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει αλλά και λύσεις που μπορούν να διορθώσουν τα κακώς κείμενα του παρελθόντος δίνοντας νέες προοπτικές, μιλούν τρεις εκπρόσωποι της αγοράς ατμιστικών προϊόντων.

NOBACCO (Μάρκος Μαρκόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος): Κάθε χρόνο είχαμε μια ανάπτυξη της τάξης του 30% στο δίκτυο πωλήσεων καθώς και στον κύκλο εργασιών. Όταν εφαρμόστηκε ο Φόρος Κατανάλωσης δεν υπήρχε ούτε ΚΑΔ για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, καθιέρωσαν τον ΚΑΔ 14 μήνες μετά την εφαρμογή του Φόρου. Αποτέλεσμα ήταν η εκτίναξη του μαύρου εμπορίου (λαθρεμπορίου) από επιχειρήσεις άγνωστες στις Αρχές αφού δεν υπήρχε γνώση ούτε για το ποιος εισάγει ούτε για το ποιος πουλάει ατμιστικά προϊόντα. Είναι δεδομένο πως αν ο Φόρος Κατανάλωσης, ο οποίος και απέδωσε ελάχιστα επί 3 χρόνια, δεν είχε θεσπιστεί, τα Δημόσια Έσοδα θα ήταν πολλαπλάσια από την περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς. Χάθηκαν δεκάδες εκατομμύρια σε ΦΠΑ εξαιτίας της μαύρης αγοράς για να εισπραχθούν συνολικά μόλις 15 εκατομμύρια Φόρου Κατανάλωσης σε 3 έτη, παρότι είχε προϋπολογισθεί ποσό 20 εκατομμυρίων ετησίως. Σε όλη την Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Οδηγία για το Άτμισμα έγινε Εθνική νομοθεσία σε κάθε κράτος μέλος άπαξ και παραμένει. Στην Ελλάδα, θεσπίστηκε το 2016 και αναγκαστήκαμε 2 φορές να προσβάλουμε στο ΣτΕ και το νόμο και τις ψευδο-ερμηνευτικές Εγκυκλίους που αυστηροποιούσαν σε παράλογα επίπεδα τους όρους κυκλοφορίας στην αγορά και μας μετέτρεπαν σε χώρα με χειρότερες απαγορεύσεις ακόμα και από τη Βόρεια Κορέα.

ATMOS LAB (Πάνος Παναγιωτόπουλος, Γενικός Διευθυντής): Εμείς είμαστε από το 2012 εξαγωγική επιχείρηση που φτάσαμε το 2016 να εξάγουμε σε 24 χώρες και την Αυστραλία τα προϊόντα μας. Οι Τελωνειακές διαδικασίες που επιβλήθηκαν στον κατ’ όνομα Φόρο Κατανάλωσης, αποτέλεσαν ισχυρότατο εμπόδιο σε εμάς. Καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατίας, απώλεια δυνατότητας αποστολής δειγμάτων σε πελάτες του εξωτερικού, πρόσθετο διοικητικό κόστος λόγω εκτελωνισμών σε κάθε Διακίνηση εντός ή εκτός Ελλάδας, μας δημιούργησαν ζημία σημαντική. Παράλληλα, ο Φόρος Κατανάλωσης που ίσχυε στην Ελλάδα και στα μη νικοτινούχα υγρά, τα οποία εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης διακινούνται ελεύθερα, οδήγησε τους Έλληνες ατμιστές στα eshop του εξωτερικού για αγορές με συνέπεια, αφενός την παράκαμψη του Φόρου (φοροαποφυγή), κυριότατα όμως τη συρρίκνωση του κύκλου εργασιών της λιανικής. Η λιανική πλέον έχει περίπου το 25% του τζίρου του 2016 και όλα αυτά για μια «χούφτα ευρώ» που εισπράχθηκαν από το ΦΚ. Ένας ΦΚ που ήταν 500 φορές μεγαλύτερος από εκείνον που είχε θεσπιστεί για το κρασί (για να αντιληφθούμε το μέγεθος) που οδήγησε σε ύφεση και την αγορά μας και τα Δημόσια Έσοδα.

Replacesmoke (Ηλίας Νίνος, Γενικός Διευθυντής): Το 2016, η επιχείρησή μας είχε τις κορυφαίες επιδόσεις της, τόσο σε επίπεδο χονδρικής όσο και σε λιανική στα δύο καταστήματά μας. Η θέσπιση του Φόρου Κατανάλωσης τραυμάτισε βαθύτατα το δίκτυο λιανικής αφού γίναμε η εξαίρεση της υπόλοιπης Ευρώπης με φόρο στα νικοτινούχα αλλά και στα μη νικοτινούχα υγρά. Η Πολιτεία μας συμπεριφέρθηκε με τρόπο εξοντωτικό αφού ήδη με την ύφεση που είχαμε από το Φόρο, θέσπισε το 2018 και κυρίως το Μάρτη του 2019, πρωτοφανείς νομοθετικές ρυθμίσεις που δεν υπάρχουν πουθενά στον πλανήτη. Απαγόρευσε με το Ν.4600/2019 περίπου το 70% των προϊόντων μας από την αγορά, κάτι που αν δε λάμβανε τον Οκτώβρη αναβολή, θα ήταν το οριστικό τέλος του συνόλου της αγοράς μας. Ήδη μετά από 3 χρόνια βαθύτατης και συνάμα αχρείαστης ύφεσης, οι επιχειρήσεις έχουν απομακρύνει εκατοντάδες άτομα προσωπικού για να επιβιώσουν μειώνοντας τα λειτουργικά τους κόστη. Ταυτόχρονα, αρκετά καταστήματα λιανικής, οδηγήθηκαν σε πρόωρο λουκέτο, ακριβώς διότι οι πελάτες ψώνιζαν πλέον από ευρωπαϊκά eshops προϊόντα χωρίς Φόρο.

Τι πρέπει να γίνει

Η Πολιτεία αν θέλει, όπως δηλώνει, την ανάπτυξη στην Ελλάδα, θα πρέπει να προβεί άμεσα σε μια σειρά παρεμβατικών ενεργειών αποκατάστασης και εξορθολογισμού των συνθηκών της αγοράς άμεσα, πριν εξαφανιστούν οι επιχειρήσεις που με τιτάνιες προσπάθειες παραμένουν ανοιχτές, προσφέροντας παράλληλα θέσεις εργασίας σε εκατοντάδες εργαζόμενους. Δε χρειάζεται τίποτα σπουδαιότερο από αυτό που ισχύει για την πλειοψηφία των μεγάλων κρατών της Ευρώπης, όπως στη Γαλλία, την Ισπανία, τη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία:

1. Να καταργήσει σήμερα κιόλας το Φόρο Κατανάλωσης που οδήγησε σε απώλεια δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ από το ΦΠΑ, το Φόρο Εισοδήματος, τις Ασφαλιστικές Εισφορές και τις Θέσεις Εργασίας

2. Να καταργήσει διατάξεις που θεσπίστηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την επιβίωση των εταιρειών του κλάδου

3. Να υλοποιήσει άμεσα τον 4ο Πυλώνα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης ενάντια στον Καπνό, ώστε να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά το Άτμισμα για τη μείωση των καπνιστών στην Ελλάδα όπως κάνουν προηγμένες χώρες της Ευρώπης. 

Ο ατμιστικός κλάδος με 2.000 επιχειρήσεις και 10.000 εργαζόμενους απευθύνεται σε 400.000 ατμιστές στην Ελλάδα. Διαθέτει τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης ακριβώς διότι στην Ελλάδα υπάρχουν πάνω από  3.000.000 καπνιστές. Πρακτικά, ο ατμιστικός κλάδος δε ζητά «ευεργετικές διατάξεις»: Απαιτεί να αρθούν τα αξεπέραστα νομοθετικά εμπόδια που έχουν τεθεί τα τελευταία 3 χρόνια, τα οποία και τον καθιστούν την κακή εξαίρεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φυσικά το παράδειγμα προς αποφυγή για επενδύσεις στον κλάδο. Αν η Πολιτεία επιζητεί την Ανάπτυξη και πάψει να καταδιώκει τον Ατμιστικό Κλάδο, πολύ σύντομα αυτός θα ανακτήσει τα μεγέθη του 2016, με τετραπλασιασμό του κύκλου εργασιών και του απασχολούμενου προσωπικού. «Πεδίο δόξης λαμπρό» επομένως για την Πολιτεία.