Αυτοδιοικητικά κοινόβια 60άρηδων: Όχι στα γηροκομεία, θέλω να γεράσω με τους φίλους μου!

Θέλουν να συγκατοικήσουν με φίλους και φίλες, να αλληλοβοηθιούνται, να αλληλοϋποστηρίζονται, να έχουν παρέα, να διασκεδάζουν και να μοιράζονται τις χαρές και τα βάρη της ζωής.

Είναι μια νέα μερίδα ανθρώπων της τρίτης ηλικίας που ονειρεύονται τα δικά τους κοινόβια, χωρίς να επιβαρύνουν τα παιδιά τους (αν έχουν) και χωρίς να νιώθουν πια μοναξιά. Ο παγκόσμιος πληθυσμός γερνάει.

Μέχρι το 2050 ο αριθμός των ατόμων άνω των 60 ετών θα έχει τριπλασιαστεί. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πρέπει να θυσιάσουμε την ποιότητα ζωής μας επειδή καταφέρνουμε να ζήσουμε λίγο παραπάνω.

Τα κοινόβια των εξηντάρηδων δεν είναι πλέον ένα μειοψηφικό κίνημα.

Τα κοινόβια 60 + στο εξωτερικό έχουν καθιερωθεί σε αρκετές χώρες όπως η Δανία, η Μεγάλη Βρετανία, η Γερμανία, η Νέα Ζηλανδία.

– Ο Δανός αρχιτέκτονας Jan Gudmand-Høyer και η αρχιτεκτονική πρόκληση του co-housing: Μάλιστα, το co-housing αποτελεί αρχιτεκτονική πρόκληση και οι επαγγελματίες χτίζουν κτίρια που απευθύνονται σε διάφορες κατηγορίες πολιτών: από μονογονεϊκές οικογένειες, μέχρι ηλικιωμένους αλλά και μοναχικά στελέχη επιχειρήσεων. Εμπνευστής της κοινοτικής στέγασης, πριν από περισσότερα από 40 χρόνια, ήταν ο Δανός αρχιτέκτονας Jan Gudmand-Høyer, ο οποίος δυσαρεστημένος από τη ζωή στην πόλη ή σε απομονωμένες προαστιακές μονοκατοικίες, ξεκίνησε να σχεδιάζει ιδιόκτητα σπίτια που μοιράζονταν κοινόχρηστες εγκαταστάσεις, προκειμένου να δημιουργηθεί «ένα πιο υποστηρικτικό περιβάλλον διαβίωσης».

Μια κοινοβιακή κατοικία περιλαμβάνει συνήθως μεγάλους κοινόχρηστους χώρους για να συναντιούνται οι «συγκάτοικοι», μικρότερα διαμερίσματα όπου εξασφαλίζεται η ιδιωτικότητα, κοινές εγκαταστάσεις για τα πλυντήρια, μία ή δύο μεγάλες κουζίνες, αλλά και κοινούς κήπους, που όλα μαζί διαμορφώνουν και τον τρόπο ζωής.

Οι άνθρωποι μοιράζονται τις δουλειές, όπως το μαγείρεμα ή τα ψώνια, αναλαμβάνουν τη φροντίδα κάποιου που έχει ανάγκη για ένα διάστημα ή τη φύλαξη των μικρών παιδιών, μπορεί να ανταλλάσσουν υπηρεσίες και επιδιώκουν να διασκεδάζουν μαζί. Σε πολλά όμως κοινόβια του εξωτερικού, η συμμετοχή στα κοινά δεν είναι καν υποχρεωτική, παρόλο που το ενοίκιο είναι πιο οικονομικό. Μία μικρή «βόλτα» στο διαδίκτυο, αναζητώντας πληροφορίες για το senior co-housing αποκαλύπτει εκπληκτικά αρχιτεκτονικά project και μερικές πολύ λειτουργικές γειτονιές, όπως αυτή του Bondebjerget, στο Odense της Δανίας.

Αυτά είναι είναι τα τρία βασικά μοντέλα κοινοβιακής συγκατοίκησης 60+

– Σε διαμέρισμα με ξεχωριστά 3 υπνοδωμάτια μπορούν να μείνουν 3 άτομα.

– Σε μια πολυκατοικία με μικρά διαμερίσματα και έναν μεγάλο κοινόχρηστο χώρο μπορούν να μείνουν περισσότερο.

– Σε μικρά και συνήθως ερημωμένα από τους νέους χωριά, που βρίσκονται κοντά σε πρωτεύουσες και μετρούν λίγους κατοίκους (αλλά διαθέτουν όλες τις απαραίτητες υποδομές).

Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας μπορούν να διαμείνουν στα υπάρχοντα σπίτια και να αναζωογοννήσουν την τοπική κοινωνία.

Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι είτε φροντίζονται από τα παιδιά τους, είτε πηγαίνουν σε γηροκομεία.

Υπάρχουν όμως και κάποιοι πιο τολμηροί που δεν θέλουν να ζήσουν μόνοι τους και επιλέγουν να ζήσουν με τους φίλους τους, λέει το fabiosa.guru.

Η νέα τάση είναι η συγκατοίκηση – όχι στο ίδιο σπίτι αλλά στο ίδιο συγκρότημα σπιτιών.

Το σχέδιο στέγασης που δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στη Δανία στηρίζεται στις φιλίες και τις κοινωνικές επαφές που δημιουργούνται σε μια κοινότητα.

Είναι κάτι σαν ιδιωτικό χωριό, όπου κάθε κάτοικος ή ζευγάρι έχει το δικό του σπίτι και υπάρχουν επίσης κοινόχρηστοι χώροι δραστηριοτήτων και αναψυχής.

Κάθε «χωριό» έχει τους δικούς του κανόνες.

Το νέο μοντέλο λειτούργησε τόσο καλά που έχει ήδη επεκταθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ, λέει ο Independent.

Είναι μια αταπληκτική ιδέα για τους ηλικιωμένους που θέλουν να συνεχίσουν να ζουν τις ζωές τους με αξιοπρέπεια και να κοινωνικοποιούνται με τους φίλους τους παραμένοντας ενεργά μέλη της κοινωνίας.

– ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Η κ. Μαλάμω Στεργίου είναι επικεφαλής της συλλογικότητας” Κοινότητες συγκατοίκησης ηλικιωμένων και μη – Φτιάχνω το μέλλον μου” στην Αθήνα, από τις πρώτες που οραματίστηκαν τα κοινόβια αυτά στην Ελλάδα.

Στα 65 της, με μια κόρη που ζει στο εξωτερικό με την οικογένειά της, η κ Στεργίου ξεκίνησε αυτή την πρωτοβουλία με μια σελίδα στο Facebook τον Φεβρουάριο του 2022 η οποία εξελίχθηκε σε ΑΜΚΕ και αριθμεί πλέον γύρω στα 5.000 μέλη.

– ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: “Στέγη στην 3η ηλικία, όχι στα γηροκομεία”! Τη δική τους κοινότητα, με συγκατοίκηση και κοινές δραστηριότητες σε ένα κτίριο, ονειρεύονται να δημιουργήσουν οι «νέοι της Τρίτης Ηλικίας», όπως αυτό-αποκαλούνται τα μέλη μιας συλλογικότητας στη Θεσσαλονίκη, που έφτιαξαν την ομάδα «Συγκατοίκηση φίλων 60+ και 60-».

«Θέλουμε να ζήσουμε το υπόλοιπο της ζωής μας μαζί με φίλους και φίλες, έτσι που εμείς οι ίδιοι το σχεδιάζουμε και θέλουμε να το βιώσουμε και να το υλοποιήσουμε, αρνούμενοι να είμαστε ξεχασμένοι, αδειασμένοι και μόνοι μας, σε κάποιο ιδιωτικό κερδοσκοπικό γηροκομείο» αναφέρουν σε ενημερωτικό φυλλάδιο δίνοντας το στίγμα της πρωτοβουλίας τους.

Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ρίτσα Τζούτζου, διεκδικούν την επανάχρηση κενών κτιρίων που ανήκουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση προκειμένου να διαμορφωθούν σε χώρους αξιοπρεπούς διαβίωσης για τα μέλη της κοινωνίας που έχουν βρεθεί σε αδιέξοδο.

«Πολλοί και πολλές από εμάς βοηθάμε οικονομικά τα παιδιά μας και ζούμε για οικονομικούς λόγους μαζί τους ή σε μικρά διαμερίσματα. Θέλουμε όμως να κάνουμε παρέες, να δημιουργηθούν οι συνθήκες για συγκατοίκηση, μοίρασμα και παρέα, που είναι τόσο δύσκολη στις μεγαλουπόλεις» λέει το μέλος της ομάδας. Η ίδια, μάλιστα, εξομολογείται πως όταν έμεινε χήρα, δυσκολεύτηκε στις παρέες της γιατί αισθανόταν ότι δεν «χωρούσε» στα ζευγάρια φίλων της, κάτι που άλλαξε με τις πρώτες συναντήσεις της ομάδας.

…«Εδώ και περίπου έναν χρόνο μαζευόμαστε μία φορά την εβδομάδα σε ένα καφέ του κέντρου της Θεσσαλονίκης για να γνωριστούμε καλύτερα και ήδη έχουν προκύψει φιλίες. Το καλοκαίρι κάναμε και …πρόβα συγκατοίκησης, με φιλοξενίες στα εξοχικά μας, ενώ στηρίζουμε αλληλέγγυα όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα» λέει η κ. Τζούτζου. «Ο δικός μας ρεαλισμός», αναφέρεται στο ενημερωτικό τους φυλλάδιο, «λέει ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο».

«Οι στόχοι της ομάδας μας είναι η συγκατοίκηση μεταξύ φίλων, η αλληλοβοήθεια, η δράση στη γειτονιά, σε δομές που θα ιδρύσουμε και θα λειτουργήσουμε εμείς οι ίδιοι» υπογραμμίζουν, δηλώνοντας ότι δεν είναι στο περιθώριο αλλά μπροστάρηδες και ρίχνουν τον σπόρο περιμένοντας να ανθίσει. Έλληνες 60ρηδες που έχουν φτιάξει τις δικές τους ομάδες, όχι μόνο στις δύο μεγάλες πόλεις, αλλά και στον Βόλο και την Καβάλα και αλαχού! Αυτό είναι το νέο αυτοδιοικητικό κοινοβιακό κίνημα!.