Bloomberg: Εργαζόμενοι σε βασικούς τομείς απειλούν να χτυπήσουν την παγκόσμια οικονομία

Η πανδημία έχει ασκήσει πρωτοφανή πίεση στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού – αλλά και στους εργαζόμενους που κράτησαν τα συστήματα αυτά σε λειτουργία υπό δύσκολες συνθήκες. Φαίνεται ότι πολλοί από αυτούς έχουν βαρεθεί, σημειώνει το Bloomberg.

Ένα κύμα απεργιών και άλλων εργατικών διαμαρτυριών απειλεί τις βιομηχανίες σε όλο τον κόσμο, και ιδιαίτερα αυτές που αφορούν τη διακίνηση αγαθών, ανθρώπων και ενέργειας.

Από τους εργαζόμενους στους σιδηροδρόμους και τα λιμάνια στις ΗΠΑ μέχρι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Αυστραλία και τους οδηγούς φορτηγών στο Περού, οι εργαζόμενοι απαιτούν μια καλύτερη συμφωνία καθώς ο πληθωρισμός τρώει τους μισθούς τους.

Ακριβώς επειδή η εργασία τους είναι τόσο κρίσιμη για την παγκόσμια οικονομία αυτή τη στιγμή – με τις αλυσίδες εφοδιασμού να παραμένουν εύθραυστες και τις αγορές εργασίας σφιχτές – οι εργαζόμενοι αυτοί έχουν μοχλό πίεσης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τυχόν διαταραχές που προκαλούνται από εργατικές διαμάχες θα μπορούσαν να επιτείνουν τις ελλείψεις και την άνοδο των τιμών που απειλούν να προκαλέσουν ύφεση.

Αυτό ενθαρρύνει τους εργαζόμενους στις μεταφορές και την εφοδιαστική – που καλύπτει τα πάντα, από τις αποθήκες μέχρι τα φορτηγά – να αντισταθούν στα αφεντικά τους, σύμφωνα με την Katy Fox-Hodess, λέκτορα στις εργασιακές σχέσεις στη Σχολή Διοίκησης του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Επισημαίνει τις ήδη δύσκολες συνθήκες εργασίας στον κλάδο μετά από χρόνια απορρύθμισης.

Οι εργαζόμενοι σηκώνουν το βάρος

“Οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού δεν είχαν ρυθμισθεί για να αντιμετωπίσουν μια κρίση όπως η πανδημία και οι εργοδότες έχουν πραγματικά φορτώσει την κρίση στις πλάτες των εργαζομένων”, λέει η Fox-Hodess.

Από την πλευρά τους, οι κεντρικοί τραπεζίτες ανησυχούν μήπως οι εργαζόμενοι πληρώνονται υπερβολικά και πυροδοτήσουν ένα σπιράλ μισθών-τιμών όπως αυτό που εκτίναξε τον πληθωρισμό στα ύψη τη δεκαετία του 1970. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν πολλά σημάδια για κάτι τέτοιο, με τις μισθολογικές αυξήσεις να υστερούν γενικά σε σχέση με τις τιμές, εν μέρει επειδή η οργανωμένη εργασία είναι σε γενικές γραμμές λιγότερο ισχυρή από ό,τι ήταν τότε.

Αλλά αυτό μπορεί να κρύβει ένα διαφορετικό πρόβλημα.

Μεγάλο μέρος του σημερινού πληθωρισμού προέρχεται από συγκεκριμένα σημεία ασφυξίας – και οι εργατικές αναταραχές σε αυτούς τους βασικούς κλάδους θα μπορούσαν να έχουν ευρύτερες επιπτώσεις στις τιμές.

Μια απειλούμενη απεργία από τους εργαζόμενους στον τομέα της ενέργειας στη Νορβηγία, για παράδειγμα, προκάλεσε νέες δονήσεις στις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου νωρίτερα αυτό το μήνα.

Υπάρχει επίσης κίνδυνος για την επανεξισορρόπηση των οικονομιών.

Στην πανδημία, οι άνθρωποι αγόρασαν περισσότερα αγαθά εις βάρος υπηρεσιών όπως αεροπορικά εισιτήρια ή δωμάτια ξενοδοχείων, ασκώντας πίεση στις αλυσίδες εφοδιασμού και υποδαυλίζοντας τον πληθωρισμό.

Η προσδοκία είναι ότι οι καταναλωτικές συνήθειες θα επανέλθουν στο φυσιολογικό, με τους καταναλωτές να είναι πρόθυμοι να κάνουν ξανά ένα ταξίδι. Όμως οι απεργίες του προσωπικού καμπίνας της Ryanair Holdings ή των εργαζομένων στα αεροδρόμια του Παρισιού και του Λονδίνου προσθέτουν στην ταξιδιωτική αναταραχή που μπορεί να αποτρέψει τους επίδοξους τουρίστες.

Ακολουθεί μια σύνοψη μερικών από τα καυτά σημεία των εργατικών αναταραχών που ταράζουν την παγκόσμια οικονομία.

Τρένα και φορτηγά…

Στις ΗΠΑ, όπου ένα επί μακρόν παρακμάζον εργατικό κίνημα δείχνει σημάδια αφύπνισης, καθώς τα συνδικάτα εδραιώνουν θέσεις σε εταιρείες όπως η Starbucks και η Amazon, μερικές από τις μεγαλύτερες διαμάχες είναι στον κλάδο των μεταφορών.

Πάνω από τις ήδη ταλαιπωρημένες αλυσίδες εφοδιασμού της χώρας ελλοχεύει η απειλή μιας σιδηροδρομικής απεργίας που θα μπορούσε να παραλύσει τη διακίνηση αγαθών.

Μετά από δύο χρόνια ανεπιτυχών διαπραγματεύσεων με τους μεγαλύτερους σιδηροδρόμους της χώρας, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν σύστησε αυτό το μήνα μια επιτροπή για να επιλύσει το βαθύ ρήγμα μεταξύ 115.000 εργαζομένων και των εργοδοτών τους. Το Προεδρικό Συμβούλιο Έκτακτης Ανάγκης έχει προθεσμία μέχρι τα μέσα Αυγούστου για να καταλήξει σε ένα σχέδιο σύμβασης που θα είναι αποδεκτό και από τις δύο πλευρές.

“Υπάρχει μια πολύ στενή αγορά εργασίας, οπότε αυτό φέρνει τους εργαζόμενους σε μια θέση όπου έχουν και συσσώρευση πολλών παραπόνων και αισθάνονται ενδυναμωμένοι”, δήλωσε ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κορνέλ, Eli Friedman.

Η σχολή παρακολούθησε 260 απεργίες και πέντε λοκ άουτ στις ΗΠΑ που αφορούσαν περίπου 140.000 εργαζόμενους το 2021, οδηγώντας σε περίπου 3,27 εκατομμύρια ημέρες απεργίας.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι μηχανοδηγοί δηλώνουν ότι θα απεργήσουν στις 30 Ιουλίου, ενώ δύο άλλα συνδικάτα μεταφορών σχεδιάζουν επίσης 24ωρες στάσεις εργασίας την επόμενη εβδομάδα.

Δεν είναι μόνο οι επιβάτες που θα υποφέρουν: Η A.P. Moller-Maersk A/S, η νούμερο 2 ναυτιλιακή εταιρεία εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο, προειδοποίησε ότι αυτές οι ενέργειες θα προκαλέσουν “σημαντική διαταραχή” στη διακίνηση εμπορευμάτων.

Ο Καναδάς είδε απεργίες και στους σιδηροδρόμους του – μέρος του μεγαλύτερου κύματος εργατικών συγκρούσεων στη χώρα εδώ και δεκαετίες. Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον τομέα των κατασκευών κατέβηκαν επίσης από την εργασία τους νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι. Τον Μάιο, χάθηκαν 1,1 εκατομμύρια εργάσιμες ημέρες λόγω στάσεων εργασίας, το υψηλότερο μηνιαίο σύνολο από τον Νοέμβριο του 1997.

Σε πολλές χώρες, οι οδηγοί φορτηγών που διαμαρτύρονται για το υψηλό κόστος των καυσίμων βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των εργατικών αναταραχών. Οι φορτηγατζήδες στο Περού πραγματοποιούν πανεθνική απεργία αυτό το μήνα.

Στην Αργεντινή, τα οδοφράγματα των οδηγών τον Ιούνιο διήρκεσαν μια εβδομάδα, καθυστερώντας περίπου 350.000 τόνους σοδειάς – περίπου 10 μικρά φορτία πλοίων. Στη Νότια Αφρική, οι οδηγοί απέκλεισαν δρόμους, συμπεριλαμβανομένου ενός βασικού εμπορικού συνδέσμου με τη γειτονική Μοζαμβίκη, σε μια διαδήλωση κατά των τιμών ρεκόρ των αντλιών.

…και λιμάνια και πλοία

Η εργατική διαμάχη για την οποία οι παρατηρητές της αμερικανικής οικονομίας ανησυχούν περισσότερο είναι αυτή που αφορά περισσότερους από 22.000 λιμενεργάτες στη Δυτική Ακτή. Η σύμβασή τους έληξε στις αρχές Ιουλίου και η Διεθνής Ένωση Λιμενεργατών και Αποθηκάριων διαπραγματεύεται νέα σύμβαση. Και οι δύο πλευρές λένε ότι θέλουν να αποφύγουν στάσεις εργασίας που θα μπορούσαν να κλείσουν τα λιμάνια που διαχειρίζονται σχεδόν τις μισές εισαγωγές της Αμερικής.

Εν τω μεταξύ, το λιμάνι του Όκλαντ, το τρίτο πιο πολυσύχναστο της Καλιφόρνιας, αναγκάστηκε να κλείσει ορισμένες από τις πύλες και τους τερματικούς σταθμούς του την περασμένη εβδομάδα – προσθέτοντας στο χρόνο αναμονής για τα εισαγόμενα προϊόντα – επειδή οι φορτηγατζήδες απέκλεισαν την πρόσβαση σε ένδειξη διαμαρτυρίας για έναν νόμο περί εργασίας με συναυλίες που θα μπορούσε να βγάλει 70.000 οδηγούς από τους δρόμους.

Τα γερμανικά λιμάνια αγωνίζονται μετά από μια διήμερη απεργία νωρίτερα αυτό το μήνα, η οποία επιδείνωσε τις εμπλοκές των φορτίων που εμποδίζουν τη ναυτιλία και πλήττουν τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.

Στη Νότια Κορέα, η ναυπηγική βιομηχανία είδε αύξηση των παραγγελιών εν μέσω της κρίσης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι εργαζόμενοι διαμαρτύρονται εδώ και αρκετές εβδομάδες σε μια αποβάθρα της Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering Co. στη νότια πόλη Geoje, απαιτώντας αύξηση μισθών κατά 30% και ελάφρυνση του φόρτου εργασίας τους. Η δράση αυτή έχει ήδη καθυστερήσει την παραγωγή και την καθέλκυση τριών πλοίων και ο πρόεδρος Γιουν Σουκ Γιολ κάλεσε τους υπουργούς να επιλύσουν την κατάσταση. Η λύση φαινόταν να είναι κοντά από αυτό το Σαββατοκύριακο.

Χάος στα αεροπορικά ταξίδια

Οι εργατικές διαμάχες συνέβαλαν στο καλοκαιρινό ταξιδιωτικό χάος της Ευρώπης, με τις αεροπορικές και σιδηροδρομικές εταιρείες να έχουν ήδη έλλειψη προσωπικού μετά την πανδημική συμπίεση των αγορών εργασίας. Μεταφορείς όπως η Ryanair, η EasyJet και η σκανδιναβική SAS είδαν τα δρομολόγιά τους να διαταράσσονται από απεργίες.

Μια απεργία στο αεροδρόμιο Charles de Gaulle έξω από το Παρίσι ανάγκασε την ακύρωση πτήσεων, και το Heathrow του Λονδίνου φαινόταν να κινδυνεύει με παρόμοια μοίρα πριν η Ένωση Unite ματαιώσει μια προτεινόμενη απεργία την Πέμπτη, λέγοντας ότι είχε λάβει μια “βιώσιμα βελτιωμένη προσφορά” για αυξήσεις μισθών.

Ακόμη και στη συνήθως χαλαρή Τζαμάικα, οι ελεγκτές πτήσεων πραγματοποίησαν μονοήμερη απεργία στις 12 Μαΐου για να διαμαρτυρηθούν για τις χαμηλές αμοιβές και τις πολλές ώρες εργασίας, κλείνοντας τον εναέριο χώρο της Τζαμάικα και διακόπτοντας τα ταξίδια για περισσότερους από 10.000 ανθρώπους στο νησί της Καραϊβικής.

Τουλάχιστον ένα αεροπλάνο αναγκάστηκε να επιστρέψει στον Καναδά στη μέση του ταξιδιού.

Ενεργειακή κρίση

Μια απεργία των εργαζομένων στο πετρέλαιο στη Νορβηγία απείλησε με άλλο ένα πλήγμα στον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης, η οποία έχει ήδη πληγεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία με μειωμένες ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Η διαμάχη επιλύθηκε όταν η κυβέρνηση παρενέβη και πρότεινε υποχρεωτικό μισθολογικό συμβούλιο.

Η υπουργός Εργασίας της χώρας δήλωσε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να παρέμβει, εξαιτίας της πιθανότητας “εκτεταμένων κοινωνικών επιπτώσεων για όλη την Ευρώπη”. Μια περαιτέρω κλιμάκωση της απεργίας θα μπορούσε να έχει σταματήσει περισσότερες από τις μισές εξαγωγές φυσικού αερίου της Νορβηγίας.

Στην Αυστραλία, έναν από τους κορυφαίους εξαγωγείς υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, οι εργαζόμενοι στην πλωτή μονάδα παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου Prelude της Shell Plc στη Δυτική Αυστραλία παρέτειναν τις απεργιακές κινητοποιήσεις έως τις 4 Αυγούστου, σύμφωνα με το συνδικάτο Offshore Alliance.

Η στάση εργασίας έχει σταματήσει τη φόρτωση σε μια εγκατάσταση εξαγωγής, επιδεινώνοντας τις παγκόσμιες ελλείψεις του καυσίμου.

Οι εργατικές ομάδες στην κρατική επιχείρηση κοινής ωφέλειας της Νότιας Αφρικής Eskom Holdings SOC Ltd. κέρδισαν αύξηση μισθών που συμβαδίζει περίπου με τον πληθωρισμό μετά από μια εβδομαδιαία απεργία που επιδείνωσε τις διακοπές ρεύματος στη χώρα – και ήταν παράνομη σύμφωνα με τους νόμους που απαγορεύουν στους εργαζόμενους της Eskom να απεργούν επειδή η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας θεωρείται βασική υπηρεσία