Bloomberg: Ξεκινά η συγκομιδή σιτηρών στην Ουκρανία παρά τον πόλεμο

Στο αγρόκτημα του Oleksandr Peretiatko στην κεντρική Ουκρανία, η συγκομιδή απέχει μόλις λίγες ημέρες. Σε κανονικές εποχές, οι σοδειές θα στέλνονταν στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας για εξαγωγή σε όλο τον κόσμο, σημειώνει το Bloomberg.

Φέτος, το φρεσκοκομμένο σιτάρι του Peretiatko θα γεμίσει σε τεράστιες πολυμερείς σακούλες σιλό που διασχίζουν τα 5.000 εκτάρια (12.000 στρέμματα) αγροτικής γης – επειδή δεν υπάρχει πουθενά αλλού να το βάλει.

Από τη δραματική απώλεια εσόδων από τις εξαγωγές μέχρι τα γεμάτα νάρκες χωράφια και τα εκρηκτικά μηχανήματα, η εισβολή της Ρωσίας έχει προκαλέσει τεράστιο φόρο αίματος στον γεωργικό τομέα της Ουκρανίας.

Τώρα, με τα λιμάνια να παραμένουν κλειστά παρά τις διεθνείς προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας, οι συγκομιδές ξεκινούν με τα σιλό να είναι ακόμα φορτωμένα με τις περσινές σοδειές.

Οι αγρότες αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για την αποθήκευση των αυξανόμενων αποθεμάτων, ενώ ήδη ανησυχούν για το πόσο θα μπορέσουν να φυτέψουν για τη σεζόν του 2023. Αυτό σημαίνει ότι η ικανότητα της Ουκρανίας να προμηθεύει τον κόσμο με τα αναγκαία σιτηρά μπορεί να είναι περιορισμένη ακόμη και όταν ανοίξουν ξανά τα λιμάνια – η παραγωγή αναμένεται ήδη να είναι απότομα μειωμένη φέτος.

Η ποιότητα και οι αποδόσεις των σιτηρών θα υποφέρουν επίσης εάν οι καλλιέργειες παραμείνουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στα χωράφια λόγω της έλλειψης αποθήκευσης.

“Θα ονειρευόμαστε του χρόνου τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα”, δήλωσε ο Dmitry Skornyakov, διευθύνων σύμβουλος της HarvEast, η οποία καλλιεργεί στην ανατολική και βόρεια Ουκρανία. “Επειδή τα προβλήματα του επόμενου έτους, πιστέψτε με, θα είναι πολύ, πολύ χειρότερα”.

Η Ουκρανία ήταν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς σιταριού, καλαμποκιού και ηλιέλαιου πριν από την εισβολή και η διακοπή των προμηθειών έστειλε σοκ στις παγκόσμιες γεωργικές αγορές, συμβάλλοντας στην αύξηση των τιμών των τροφίμων σε ρεκόρ και αυξάνοντας τις ανησυχίες για την πείνα σε όλο τον κόσμο.

Η κυβέρνηση της Ουκρανίας αναμένει ότι η παραγωγή σιτηρών θα μειωθεί κατά 40% περίπου σε σχέση με το 2021, αφού οι αγρότες δεν είχαν λιπάσματα ή άφησαν τη γη να μην έχει σπαρθεί. Ακόμα κι έτσι, μεταφέρει ένα ανεκτέλεστο υπόλοιπο 20 εκατομμυρίων τόνων στη σεζόν που ξεκινά τον επόμενο μήνα.

Το 1/5 των σιτηρών της έχει επίσης υποστεί ζημιές ή έχει χαθεί σε εδάφη που κατέχουν οι ρωσικές δυνάμεις, σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας της Ουκρανίας. Αυτό θα μπορούσε να αφήσει τους αγρότες να στερηθούν 10 έως 15 εκατομμύρια τόνους αποθήκευσης μέχρι τον Οκτώβριο.

“Τα προβλήματα της επόμενης χρονιάς, πιστέψτε με, θα είναι πολύ, πολύ χειρότερα”

Κάποιες καλλιέργειες ρέουν τώρα έξω από τη χώρα μέσω σιδηροδρόμων, δρόμων και ποταμών, αλλά οι διαδρομές είναι χρονοβόρες και οι χρόνοι αναμονής μεγάλοι.

Οι εξαγωγές σιταριού της Ουκρανίας συνήθως κορυφώνονται αμέσως μετά τη συγκομιδή και τα γειτονικά κράτη της ΕΕ θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις δικές τους σοδειές την ίδια στιγμή, υπερφορτώνοντας την εφοδιαστική.

“Είναι μακρύ, δύσκολο, ακριβό – ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα”, δήλωσε ο Skornyakov. “Σε ένα μήνα θα έχουμε τη νέα συγκομιδή. Και περιμένω ότι θα γίνει ακόμη χειρότερη”.

Η εταιρεία του έχει πληγεί από τις επιθέσεις της Ρωσίας. Από τα 127.000 εκτάρια που καλλιεργούσε η HarvEast πριν από τον πόλεμο, περίπου 80.000 βρίσκονται σε κατεχόμενες περιοχές. Άλλα 9.000 εκτάρια πιο κοντά στο Κίεβο ήταν διάτρητα από νάρκες και τα μισά δεν καθαρίστηκαν εγκαίρως για να σπαρθούν. Ένα τρακτέρ εξερράγη σε ένα χωράφι.

Σε ό,τι βρίσκεται ακόμη υπό τον έλεγχό της, οι σοδειές σιταριού και μπιζελιού πλησιάζουν. Η εταιρεία χρησιμοποιεί σάκους σιλό την τελευταία δεκαετία και θα βασιστεί σε αυτούς περισσότερο από το κανονικό. Το είκοσι με τριάντα τοις εκατό των καλλιεργειών της πωλούνταν συχνά απευθείας από το χωράφι, μια ανέφικτη προοπτική αυτή τη σεζόν.

Η Ουκρανία θα πρέπει να έχει χώρο για την αποθήκευση καλλιεργειών όπως το σιτάρι και το κριθάρι, τα οποία συγκομίζονται πρώτα το καλοκαίρι, δήλωσε ο Petro Melnyk, πρόεδρος της Ουκρανικής Λέσχης Αγροτικών Επιχειρήσεων. Η μεγαλύτερη κρίση έγκειται στο φθινόπωρο για καλλιέργειες που συλλέγονται αργότερα, όπως το καλαμπόκι.

Οι σάκοι σιλό – που ορισμένοι αγρότες όπως ο ίδιος χρησιμοποιούν εδώ και αρκετά χρόνια – θα βοηθήσουν αναμφίβολα. Παρόλα αυτά, δεν θα απορροφήσουν όλο το πλεόνασμα και οι παραγωγοί χρειάζονται επίσης ικανότητα καθαρισμού και ξήρανσης των σιτηρών, είπε.

Επιπλέον, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ορισμένες βασικές καλλιέργειες όπως ο ηλίανθος, σύμφωνα με τον Skornyakov. Η Ουκρανική Ένωση Σιτηρών δήλωσε ότι το καλαμπόκι μπορεί να παραμείνει περισσότερο στους αγρούς, γεγονός που θα μπορούσε να βλάψει την ποιότητα και τις αποδόσεις.

Η Ουκρανία έχει ζητήσει από τους Ευρωπαίους εταίρους της βοήθεια για τη διατήρηση των επόμενων καλλιεργειών της. Η κινητή αποθήκευση θα μπορούσε να προσθέσει 15 εκατομμύρια τόνους χωρητικότητας, δήλωσε ο πρωθυπουργός της. Άλλοι σύμμαχοι υποσχέθηκαν επίσης βοήθεια, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να δηλώνει ότι θα κατασκευάσει προσωρινά σιλό σε γειτονικά έθνη όπως η Πολωνία.

Η ουκρανική εταιρεία αγροτικών επιχειρήσεων IMC έχει συνεργαστεί με άλλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις για να στείλει σε σάκους σιλό από τη Βραζιλία, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Alex Lissitsa. Οι ανελκυστήρες της συνήθως αδειάζουν τον Ιούνιο, προετοιμάζοντας τον εφοδιασμό τους με την επερχόμενη συγκομιδή σιταριού. Φέτος, θα έχουν ακόμα περίπου 200.000 τόνους περσινού καλαμποκιού, το ένα τρίτο γεμάτο.

Αν δεν υπάρξει σύντομα αύξηση των πωλήσεων, οι αγρότες θα έχουν λιγότερα κεφάλαια για να εξασφαλίσουν σπόρους και εισροές για τις φυτεύσεις χειμερινών σιτηρών που ξεκινούν ήδη από τον Αύγουστο. Τυχόν περικοπές στην παραγωγή θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις στενές παγκόσμιες προμήθειες ακόμη περισσότερο.

“Αυτή είναι η αρχή της πραγματικής παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης”, είπε.