Χαλκίδα: Θα είναι έγκλημα να ξαναγίνει το ίδιο λάθος

Προσπαθούν να θάψουν την Ιφιγένεια στη λυματολάσπη. Με τα πρόσφατα Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια, που ακυρώνουν τα ήδη διαμορφωμένα Γενικά Χωροταξικά Σχέδια και όσα αποφάσιζαν μέχρι σήμερα οι τοπικοί φορείς και η αυτοδιοίκηση. Στην περίπτωσή μας, για να καταστρέψουν το περιβάλλον σε μια ιστορική, αρχαιολογική-τουριστική περιοχή μοναδικού κάλλους, με σκοπό φυσικά το κέρδος. Στα τρελά νερά του Ευρίπου. Στην Αρχαία Αυλίδα. Εδώ, ακριβώς δίπλα, όπου έγινε η θυσία της Ιφιγένειας. Εδώ, από όπου ξεκίνησε η εκστρατεία για την Τροία.

Αποφάσισαν παρανόμως να γκρεμίσουν το Τσιμεντάδικο, το εργοστάσιο που έκλεισε η Lafarge, αφήνοντας στον δρόμο εκατοντάδες οικογένειες, το εμβληματικό διατηρητέο κτήριο βιομηχανικής αρχαιολογίας της Χαλκίδας. Αντί να φτιάξουν εδώ μητροπολιτικό πάρκο, κάτι σαν το Σταύρος Νιάρχος, σαν το Ελληνικό, με μουσείο, με το Πανεπιστήμιο του Ευρίπου που έχουμε ονειρευτεί και με αντεργκράουντ ξενοδοχείο, πολυτελείας έστω. Και τι σχεδιάζουν, εν κρυπτώ, να γίνει εδώ; Ιδιωτική αποθήκη της απανταχού λυματολάσπης! Επιχειρηματικό Βιομηχανικό Πάρκο για διαχείριση απορριμμάτων, με ιδιωτικό εμπορικό λιμάνι και logistics… Για χάρη της «μαφίας των σκουπιδιών». Μητσοτάκης fast track… Νέα κόλπα!

Επιτρέπεται κάτι τέτοιο; ΟΧΙ! Με το ήδη διαμορφωμένο Γενικό Χωροταξικό Σχέδιο (ΓΧΣ) δεν επιτρεπόταν. Υπάρχει η βιομηχανική ζώνη στα Οινόφυτα. Το ΓΧΣ της Αυλίδας προέβλεψε μία εκτεταμένη βιομηχανική περιοχή και στη θέση «Ριτσώνα». Θα πρέπει το Τσιμεντάδικο και οι άλλες εναπομείνασες βιομηχανίες, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, να μετεγκατασταθούν εκεί. Όπως και η επικίνδυνη χημική βιομηχανία «ΙΝΤΕΡΚΕΜ». Με την υπ. αριθμ. 2500/1999 απόφασή του, η οποία εκδόθηκε ύστερα από αίτηση ακυρώσεως κατοίκων της περιοχής, το ΣτΕ απαγόρευσε επέκταση της γειτνιάζουσας βιομηχανίας «ΙΝΤΕΡΚΕΜ» με το σκεπτικό ότι: «Το τμήμα αυτό του Ευβοϊκού Κόλπου ανήκει στις πλέον βλαβείσες θαλάσσιες περιοχές της χώρας και αν δεν αναληφθεί προσπάθεια αποκαταστάσεως, θα υποστεί οικολογική καταστροφή. Υπό τα δεδομένα αυτά και εν όψει των εκτεθέντων στην προηγούμενη σκέψη, η σκοπούμενη επέκταση της παρεμβαινούσης βιομηχανικής εταιρίας δεν συνιστά βιώσιμη ανάπτυξη και ως εκ τούτου είναι απαγορευμένη». Μόνο προσωρινές παρατάσεις μετεγκατάστασης κατάφεραν να πάρουν τα δύο εργοστάσια, επικαλούμενα εθνικό σκοπό… Και ειδικά η Lafarge. Το κλείσιμο του εργοστασίου με την απόλυση εκατοντάδων εργαζομένων…

Ομάδα Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διατήρηση και Επανάχρηση του Τσιμεντάδικου Χαλκίδας, για την Προστασία και Ανάδειξη του Αρχαιολογικού Χώρου της Αυλίδας

Τι ανατρέπει το fast track Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο; Ψιλοπράγματα… Την από 19.12.2002 γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβούλιου Χωροταξίας και Αειφόρου Ανάπτυξης, το οποίο συνεδρίασε στα πλαίσια κατάρτισης του Εθνικού Χωροταξικού Σχεδιασμού. Τον νομαρχιακό σχεδιασμό, που ολοκληρώθηκε στις 20.03.2002 και εγκρίθηκε με απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Εύβοιας. Το Περιφερειακό Χωροταξικό Σχέδιο Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, που εγκρίθηκε με την υπ. αριθμ. 26298/2003 απόφαση ΥΠΕΧΩΔΕ. Το Γενικό Πολεοδομικό σχέδιο της Αυλίδας, που εγκρίθηκε με την υπ. αριθμ. πρωτ. 26719/4153/18.07.2011 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδος (ΦΕΚ 26.08.2011). Και φυσικά την… υπ. αριθμ. 2500/1999 απόφαση του ΣτΕ. Τα πάντα-όλα, δηλαδή!

Mε την υπ’ αριθμ. 62552/1652/25.11.2021 απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος προωθείται η εκπόνηση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου και χορηγείται προέγκριση χωροθέτησης στον χώρο του σχολάζοντος εργοστασίου. Με το master plan του Οργανισμού Λιμένων Ευβοίας (ΟΛΝΕ) προωθείται η χωροθέτηση εμπορικού λιμένα στους σχολάζοντες προβλήτες του πρώην εργοστασίου τσιμέντου, ενώ παράλληλα έχει ήδη εκμισθωθεί η χερσαία του ζώνη σε ιδιώτη, για να χρησιμοποιηθεί ως ιδιωτικός εμπορικός λιμένας, παρά την αντίθετη στάση του σωματείου των λιμενεργατών. Αυτός ο σχεδιασμός έρχεται σε αντίθεση και παραβιάζει όλο το πλέγμα χωροταξικής οργάνωσης που έχει εκπονηθεί για τον Δήμο Χαλκιδέων την προηγούμενη δεκαετία, με επιστημονική επάρκεια και δημοκρατική διαβούλευση. Γίνεται ερήμην της τοπικής κοινωνίας, του Δήμου Χαλκιδέων, των κοινωνικών εταίρων και φορέων, των Επιμελητήριων, των Επιστημονικών Συλλόγων, του Εργατικού Κέντρου. Με σοβαρό έλλειμμα, τόσο επιστημονικής όσο και δημοκρατικής νομιμοποίησης, που καθιστά με βεβαιώτητα την τυχόν εγκριτική απόφαση της παραπάνω Επιτροπής, ακυρωτέα από τα αρμόδια Δικαστήρια.

Γιώργος Σπύρου, υποψήφιος δήμαρχος Χαλκιδέων

Η «Ομάδα Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διατήρηση και Επανάχρηση του Τσιμεντάδικου Χαλκίδας, για την Προστασία και Ανάδειξη του Αρχαιολογικού Χώρου της Αυλίδας» έχει ξεκινήσει μια μεγάλη καμπάνια με παράλληλες νομικές ενέργειες και προσφυγές. Ο υποψήφιος δήμαρχος Χαλκιδέων, Γιώργος Σπύρου, στην επιστολή του προς το ΤΕΕ (τη δημοσιεύσαμε ολόκληρη στην 1Voice.gr την Παρασκευή, διαβάστε την!) μεταξύ άλλων γράφει: «Στην περιοχή μας υπήρξε και λειτούργησε αρνητικά για την ανάπτυξή της, μία αντίφαση με τη δραστηριοποίηση στον ίδιο περίπου χώρο, τόσο βιομηχανικών όσο και τουριστικών εγκαταστάσεων. Αυτή την αντίφαση προσπάθησαν να επιλύσουν τα παραπάνω χωροταξικά εργαλεία και αποφάσεις. Αποτέλεσμα ήταν να υποχωρήσουν σταδιακά οι τουριστικές δραστηριότητες λόγω της έντονης δραστηριοποίησης της βιομηχανίας στη δεκαετία του ‘80 και ‘90. Έτσι ενώ στη δεκαετία του ‘70 και του ‘80 στην περιοχή του Αγίου Μηνά είχαμε δύο πολύ μεγάλα ξενοδοχεία το «St. Minas» και το «Πέλαγος», αυτά παρήκμασαν και έκλεισαν. Η αποβιομηχάνιση, όμως, που ακολούθησε για άλλους λόγους και η παύση λειτουργίας του εργοστασίου τσιμέντου, επέφερε τα τελευταία χρόνια μία άνθιση στον τουρισμό, με αποτέλεσμα τα ίδια ξενοδοχεία να εξαγοραστούν από Έλληνες και ξένους επιχειρηματίες και να αρχίσουν να ξαναλειτουργούν. Επίσης, πάρα πολλές εξοχικές κατοικίες άλλαξαν χρήση τα προηγούμενα χρόνια και πλέον λειτουργούν σαν τουριστικά καταλύματα. Δημιουργήθηκε λοιπόν μία νέα ευκαιρία για τον τουρισμό. Αυτή η ευκαιρία είναι προφανές ότι θα ενισχυθεί εάν το εργοστάσιο τσιμέντου πάρει μία νέα χρήση συμβατή με τα παραπάνω, όπως αυτή που προβλέπεται ήδη από εικοσαετίας από το Νομαρχιακό Χωροταξικό Σχέδιο. Σήμερα ήρθε η ώρα για να αποφασίσουμε ξανά για το μέλλον μας. Οποιαδήποτε επαρκής μελέτη θα καταδείξει ότι, νέα τάση δεν είναι άλλη από τον τουρισμό και τις νέες τεχνολογίες. Τι είναι λοιπόν αυτό που μας κάνει να σκεφτούμε ότι, θα μπορούσαμε στο συγκεκριμένο σημείο να εγκαταστήσουμε νέες βιομηχανικές χρήσεις; Προφανώς τίποτα, που να υπαγορεύεται από τους κανόνες της χωροταξικής επιστήμης. Το μόνο το οποίο θα μπορούσαμε να υποθέσουμε βάσιμα, είναι ότι η συγκεκριμένη σχεδιαζόμενη να επιβληθεί εκ των άνω βιομηχανική χρήση, υπαγορεύεται από κάποια ατομικά συμφέροντα, τα οποία όμως δεν συμπλέουν με τα συμφέροντα της πόλης μας και των δημοτών της».

Θα είναι έγκλημα να ξαναγίνει το ίδιο λάθος. Αρχαία, τουρισμός και βιομηχανία, όλα μαζί, που η μια χρήση υπονομεύει και υποβαθμίζει την άλλη. Η απόλυτη αναρχία, δηλαδή. Με την κακή έννοια του όρου. Για χάρη της «μαφίας των σκουπιδιών». Δεν θα επιτρέψουμε να κάνετε μια από τις αρχαιότερες πόλεις, τη Χαλκίδα μας, λυματολάσπη. Να πνίξετε την Ιφιγένεια στη λυματολάσπη. Στην Εύβοια αναπτύχθηκαν τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά κινήματα, που απέτρεψαν την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στην Κάρυστο και του διαλυτηρίου πλοίων στα Ψαχνά. Πριν από μερικές εβδομάδες, στην παραλία της Χαλκίδας, έγινε η μεγαλύτερη διαδήλωση ενάντια στην εγκατάσταση νέων ανεμογεννητριών (και δη, στα καμμένα δάση της μαρτυρικής Βόρειας Εύβοιας). Το νέο κίνημα, «Ε, μη θάψεις την Ιφιγένεια στη λυματολάσπη!», θα είναι μεγαλύτερο.