Δεν τον δολοφόνησαν για τα ψάρια. Τον δολοφόνησαν γιατί είναι φασίστες…

Η ζωή του ήταν ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα, που θα μπορούσε να γίνει ταινία στο Χόλιγουντ. Επικεφαλής του ένοπλου ΠΑΚ. Καταζητούμενος από το καθεστώς της 21ης Απριλίου επί τρία χρόνια, για βομβιστικές επιθέσεις. Συνελήφθη το 1971, με βαριά καταδίκη από το έκτακτο στρατοδικείο.

Δραπέτευσε από το ΕΑΤ-ΕΣΑ μετά από άγρια βασανιστήρια. Από παντού δραπέτευε. Κατάφερε να κόψει τα κάγκελα του κελιού του και μετά προκάλεσε βραχυκύκλωμα στο ηλεκτρικό δίκτυο των φυλακών. Ανέβηκε στη στέγη ενός τραίνου, που πήγαινε στη Γιουγκοσλαβία. Για κακή του τύχη, το τραίνο σταμάτησε για ανεφοδιασμό στα σύνορα, οι προβολείς των φυλακίων έπεσαν πάνω του, τον εντόπισαν και τον συνέλαβαν. Αυτή τη φορά οδηγήθηκε στις φυλακές Κέρκυρας.

Δραπέτευσε και από τις φυλακές της Κέρκυρας! Νύχτα 19ης Μαΐου 1971, τραυματισμένος, αφού πήδηξε από τον πανύψηλο εξωτερικό τοίχο της φυλακής, κολύμπησε στα παγωμένα ρεύματα όλη τη νύχτα, ως στην Αλβανία. Εκεί τον έβαλε φυλακή ο Εμβέρ Χότζα. Νόμιζαν ότι ήταν κατάσκοπος της χούντας. Τρία χρόνια καταδίκη από «λαϊκό δικαστήριο» στους Άγιους Σαράντα. Έμεινε 18 μήνες στο «σταλινικό» στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας της Αλβανίας. Στο Φιέρι, το οποίο περιγράφει ο Σολζενίτσιν στο βιβλίο του «Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς».

Ο Ανδρέας Παπανδρέου κινητοποίησε τις επαφές του με το διεθνές μαοϊκό και φιλοκινεζικό κίνημα (εκείνη την εποχή η Αλβανία ήταν δορυφόρος της Κίνας του Μάο) για να τον σώσει. Τελικά ο πρίγκιπας της Καμπότζης Σιχανούκ, στενός φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου, επενέβη στους Κινέζους, οι οποίοι επενέβησαν στους Αλβανούς και έτσι αφέθηκε ελεύθερος. Οι Αλβανοί τον φορτώνουν «cargo» με απόλυτη μυστικότητα, την τελευταία στιγμή στο μικρό ελικοφόρο UPI χωρίς ταξιδιωτικά έγγραφα, με ένα πεντοδόλαρο στο χέρι και «τράνζιτ» στο αεροδρόμιο της Ρώμης. Οι καραμπινιέροι τον φιλοξενούν στο τμήμα ασφαλείας του Φιουμιτσίνο, μεταφέροντάς του το καλωσόρισμα και τις ευχές του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας.

Ο Αλέκος Παναγούλης με την Οριάνα Φαλάτσι, τον βρίσκουν πρώτοι λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Αγκαλιές και φιλιά, «μου θυμίζεις μυρωδιά φυλακής», του λέει ο Αλέκος. Η Αμαλία Φλέμινγκ τον φιλοξενεί στο σπίτι της στη Ρώμη, με λίγες από τις γάτες της. Στην Φλωρεντία, στην Piazza Della Signoria, μπροστά στο μπρούτζινο άγαλμα του Τσελίνι, που αναπαριστά τον μυθικό Περσέα να κρατά ψηλά το κομμένο κεφάλι της Μέδουσας, συναντά τον ενθουσιώδη Ανδρέα Παπανδρέου.

Στη δικτατορία ήταν ο έμπιστος, το δεξί του χέρι. Όταν ήρθε στην εξουσία, ο Ανδρέας -εκτός των άλλων- τον έκανε και υπουργό Δημόσιας Τάξης. Από τους καλύτερους σκοπευτές. Με στελέχη από όλα τα κόμματα έκανε καινοτόμες προτάσεις για την ανάπτυξη και την ευημερία της πατρίδας μας, πίστευε στην εθνική συνεννόηση. Δεινός ψαροντουφεκάς. Στα 77 του κατέβαινε στα 20 μέτρα, για ελεύθερο ψάρεμα. Δεν πέθανε. Δολοφονήθηκε άγρια από τους φασίστες. Τον χτύπησαν με κοντάρια, με γάντζους -τα γράφει στην έκθεσή της η ιατροδικαστής- και τον εγκατέλειψαν αιμόφυρτο να ξεψυχήσει στην αγκαλιά της αγαπημένης του, της θάλασσας.

Είχε παντρέψει τον παιδικό μου φίλο, τον Γιώργο τον Σπύρου -που τον πείσαμε να θέσει φέτος υποψηφιότητα για τον δήμο Χαλκιδαίων- με τη συνάδελφό μου, από την εποχή της τηλεόρασης, την Έφη. Δεν τον σεβόμουν απλώς, όπως όλοι, εκτιμούσα τη βαθιά πίστη του στη Δημοκρατία κι ας τον κατηγόρησαν κάποτε για το αντίθετο. Άφησα πίσω κάτι ανόητους μικρομεγαλισμούς που είχα από την εποχή της πρώτης γνωριμίας μας στο πρώιμο ΠΑΣΟΚ, της διάσπασης της ΠΑΣΠ και του μαθητικού της ΠΑΜΚ, το 1977, και κάναμε πολλές φορές παρέα. Μας τάισε ψάρια, τα τελευταία χρόνια, στην Εύβοια.

Πήγαμε στο λιμανάκι, ψάχναμε τις κάμερες των εξοχικών, αφού το κράτος μεσούσης της πανδημίας ολιγωρούσε. Η Μίνα, η σύντροφός του, κατέθεσε μήνυση. Παραλίγο να γλιτώσουν οι δολοφόνοι. Τα στόματα ήταν κλειστά, ο κόσμος τους φοβόταν, όμως κάποιοι στην Ερέτρια σιγοψιθύριζαν τα ονόματά τους. Πολύ μελάνι έχυσα. Έγραψα τα αρχικά τους. Οι θρασύδειλοι πίστεψαν πως είχαν να κάνουν, πλέον, με έναν ηλικιωμένο που είχε αποσυρθεί απ όλα, αφού δεν ήταν πια ο κραταιός υπουργός Δημόσιας Τάξης του Ανδρέα Παπανδρέου, που ερχόταν στην Ερέτρια συνοδεία αστυνομικών και βαράγανε προσοχή. Μόνος του ήταν, με ένα μικρό φουσκωτό. Ο ένας μάρτυρας λέει ότι, τους είδε να λογομαχούν. Ούτε που τα υπολόγιζε, απαξιούσε να σπαταλήσει σάλιο γι αυτά τα τσουτσέκια. Δεν τον δολοφόνησαν για τα ψάρια. Δεν είχε προλάβει να βουτήξει. Τον δολοφόνησαν οι άνανδροι γιατί τον μισούσαν όλα αυτά τα χρόνια, γιατί αυτοί είναι φασίστες και εκείνος ίνδαλμα της ανδριοσύνης, της Δημοκρατίας και της αντίστασης.

Αυτούς που δολοφόνησαν τον Σήφη, τους «ψαράδες», τους ξέραμε στην περιοχή. Ήταν οι ακροδεξιοί της Ερέτριας. Συνδέονταν με την ομάδα Κασιδιάρη. Όλα τα ξέραμε. Να τα αποδείξουμε έπρεπε. Ξέραμε πως αμφισβητούσαν τον «Φιγούρα» -τον Μίχο, τον μπράβο που εκλέχτηκε βουλευτής της Χρυσής Αυγής- απ’ το διπλανό φασιστοχώρι, τη Βάθεια, άντρο των δοσίλογων και των σωμάτων ασφαλείας από την κατοχή. Παρακρατικοί. Όλοι ξέρανε ότι κάνανε κουμάντο στη θάλασσα με τις πλάτες του λιμεναρχείου. Για τους άγριους ξυλοδαρμούς, την τρομοκρατία, «τα στραβά τα μάτια» για όσους έπρεπε να καλύψουν τις παρανομίες τους και τους εκβιασμούς. Ελπίζω στην ακροαματική διαδικασία να αποκαλυφθούν όλα.

Αναδημοσιεύσαμε την Παρασκευή στην 1Voice.gr, το μοναδικό αυτοβιογραφικό του κείμενο με τίτλο: «Με τον Ανδρέα, στη σκιά του Περσέα να κραδαίνει το κομμένο κεφάλι της Μέδουσας». Αξίζει να το διαβάσετε. Πρωτοδημοσιεύτηκε 21 Απριλίου 2018, στο περιοδικό «Δίαυλος» όπου αρθρογραφούσα, με εκδότη τον Λευτέρη Τζιόλα. Στο enallaktikos.gr μπορείτε να βρείτε και όλα τα ρεπορτάζ που δημοσίευσα.

Με βούλευμά του, που γνωστοποιήθηκε στις 25.01.2023 και εκδόθηκε μία ημέρα μετά την επέτειο της δολοφονίας του Σήφη Βαλυράκη, το Συμβουλίο Πλημμελειοδικών Χαλκίδας παραπέμπει τους κατηγορουμένους-δράστες της δολοφονίας ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου, για το κακούργημα της ανθρωποκτονίας από πρόθεση, από κοινού και σε ήρεμη ψυχική κατάσταση, σύμφωνα και με την προηγηθείσα, επίσης παραπεμπτική, εισαγγελική πρόταση για την ίδια κατηγορία.

Η καταδίκη των δολοφόνων του Σήφη Βαλυράκη, ίσως, είναι δικαίωση και για τον σύντροφό του. Τον επίσης πρίγκιπα της, ανάπηρης έστω, ελευθερίας μας, τον Αλέξανδρο Παναγούλη, που ποτέ δεν μάθαμε ποιοι τον σκότωσαν.