Δικαστική σφήνα στις διαπραγματεύσεις για το Brexit

Με τις διαπραγματεύσεις για τους όρους του διαζυγίου μεταξύ Ε.Ε. και Βρετανίας να έχουν, ακόμη, πολύ δρόμο μπροστά τους, κάποιοι από τους θιγόμενους πολίτες δεν μοιάζουν να θεωρούν ότι πρέπει να αφήσουν το όλο θέμα και τον τρόπο που θα επηρεάσει τη ζωή τους αποκλειστικά στα χέρια των πολιτικών και της όποιας πολιτικής συμφωνίας επιτευχθεί. Υπάρχει, άλλωστε, και ο δρόμος των δικαστηρίων.

Το θέμα προέκυψε με αφορμή μια πολύ ενδιαφέρουσα δικαστική υπόθεση που «τρέχει» στην Ολλανδία, η έκβαση της οποίας μπορεί να επηρεάσει με απρόοπτο τρόπο τα όσα διεξάγονται και αποφασίζονται στις επίσημες διαπραγματεύσεις γύρω από το Brexit. Συγκεκριμένα, πέντε Βρετανοί, που ζουν εδώ και χρόνια στην Ολλανδία, στράφηκαν στη Δικαιοσύνη διεκδικώντας το δικαίωμα να μην απολέσουν μετά το Brexit, κανένα από τα δικαιώματα που απολαμβάνουν σήμερα, διαμένοντας στην Ολλανδία, ως πολίτες της Ε.Ε. Δικαστήριο του Άμστερνταμ, με απόφαση του αυτή την εβδομάδα που προσέλκυσε το ενδιαφέρον των τοπικών ΜΜΕ, αναγνώρισε ότι η απαίτηση τους έχει βάση και παρέπεμψε άμεσα το θέμα προς συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Το επιχείρημα της νομικής ομάδας που έχει αναλάβει την υπόθεση είναι πως τα δικαιώματα των πολιτών που έχουν ήδη καθιερωθεί αποτελούν νομικό δεδομένο και δεν υπόκεινται σε μια πολιτική απόφαση για να επηρεαστούν. Και μάλιστα πως το άρθρο 20 της Συνθήκης της Λισαβόνας δεν ορίζει ακριβώς τι συμβαίνει με το καθεστώς των πολιτών, όταν μια χώρα παύει να είναι μέλος της Ε.Ε. Άρα, δηλαδή, πως δεν προκύπτει ρητά από τις συνθήκες ότι με την ολοκλήρωση του Brexit, τα εκατομμύρια των Βρετανών, εντός και εκτός χώρας, θα απολέσουν αυτόματα την ταυτότητα τους ως Ευρωπαίοι πολίτες. Ειδικά δε, τα 1,8 εκατομμύρια των Βρετανών που έχουν «στήσει» τη ζωή  τους, ενδεχομένως εδώ και αρκετά χρόνια, σε κάποια από τις χώρες της ευρωπαϊκής επικράτειας.

Το ενδιαφέρον της απόφασης και οι παρενέργειες της είναι προφανείς και βέβαια όχι μόνο για την Ολλανδία. Αν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο συμφωνήσει με τo σκεπτικό αυτό, τότε οι διαπραγματευτές στις Βρυξέλλες θα πρέπει αναγκαστικά να το λάβουν υπόψη τους σε σχέση με τα όσα έχουν ήδη αποφασιστεί για το καθεστώς των πολιτών μετά το Brexit. Και αυτό, βέβαια, μπορεί να επηρεάσει τη φόρμουλα που «μαγειρεύουν» για το μετά-Brexit καθεστώς των διμερών σχέσεων, αλλά και το όσα έχει δώσει και έχει πάρει η κάθε πλευρά.