ΔΝΤ: Αναβαθμίζει τις προβλέψεις για την ευρωπαϊκή οικονομία

Σε αναβάθμιση των εκτιμήσεών του για την ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προχώρησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) κάνοντας λόγο για σημαντική ενίσχυση και διεύρυνση της ανάκαμψης στην περιοχή.

Όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση που δημοσιοποίησε το ΔΝΤ, η ανάκαμψη της Ευρώπης ενισχύεται και διευρύνεται. Η πραγματική ανάπτυξη του ΑΕΠ προβλέπεται στο 2,4% φέτος, από 1,7% το 2016, για να υποχωρήσει το 2018 στο 2,1%. Πρόκειται για μεγάλες αναθεωρήσεις σε σχέση με τις προβλέψεις του World Economic Outlook του Απριλίου -0,5 και 0,2 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα για φέτος και το 2018.

Η ευρωπαϊκή ανάκαμψη διαχέεται και στον υπόλοιπο κόσμο, συμβάλλοντας σημαντικά στην παγκόσμια ανάπτυξη. Σε κάποιες ανεπτυγμένες και σε πολλές αναδυόμενες οικονομίες, τα ποσοστά ανεργίας έχουν επιστρέψει σε προ κρίσεως επίπεδα. Οι περισσότερες αναδυόμενες ευρωπαϊκές οικονομίες βλέπουν τώρα μια εύρωστη ανάπτυξη των μισθών. Σε πολλά σημεία της Ευρώπης, ωστόσο, η ανάπτυξη των μισθών είναι υποτονική, παρά τη μείωση της ανεργίας.

Οι κίνδυνοι φαίνονται πιο ισορροπημένοι βραχυπρόθεσμα, ωστόσο μεσοπρόθεσμα εξακολουθούν να τείνουν να είναι πτωτικοί. Η ανάκαμψη ίσως είναι ισχυρότερη του προβλεπόμενου βραχυπρόθεσμα. Όμως η βιωσιμότητα της ανάκαμψης παραμένει αμφίβολη. Μακροπρόθεσμα, οι δυσμενείς δημογραφικές τάσεις και η υποτονική παραγωγικότητα είναι πιθανό να «φρενάρουν» την ανάπτυξη. Παράλληλα, οι προοπτικές ανάπτυξης υπόκεινται σε αρκετούς σημαντικός εσωτερικούς και εξωτερικούς πτωτικούς κινδύνους.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να εκμεταλλευτούν τις βελτιωμένες προοπτικές για να «ξαναχτίσουν» δημοσιονομικά «μαξιλάρια» και να ενισχύσουν την ικανότητα της οικονομίας να αναπτύσσεται και να απορροφά τα σοκ. Πολλές αναπτυγμένες και αναδυόμενες οικονομίες πρέπει να μειώσουν τα υψηλά ακόμα δημοσιονομικά τους ελλείμματα, με τρόπο που θα είναι φιλικός προς την ανάπτυξη. Αυτό το έργο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για αυτούς που έχουν υψηλό δημόσιο χρέος, καθώς τα επιτόκια πιθανότατα θα αυξηθούν με την πάροδο του χρόνου.

Για τις χώρες με ισχυρότερες δημοσιονομικές θέσεις, το διαθέσιμο περιθώριο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ώστε να αυξηθούν οι προοπτικές ανάπτυξης και να στηριχθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Για την ώρα, η νομισματική πολιτική μπορεί να παραμείνει διευκολυντική στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, δεδομένων των υποτονικών πληθωριστικών πιέσεων. Όμως εκεί που έχουν αυξηθεί οι μισθοί, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι έτοιμες να αποσύρουν σταδιακά τα μέτρα τόνωσης, προκειμένου να διατηρηθούν οι πληθωριστικές προσδοκίες.

Οι διαρθρωτικές πολιτικές, σύμφωνα με το ΔΝΤ, πρέπει να ενισχύουν τη διακυβέρνηση, η οποία έχει επιβραδυνθεί μετά την κρίση, και να αυξάνουν την προοπτική ανάπτυξης. Πάντως, κατά το ΔΝΤ, οι προτεραιότητες διαφέρουν από χώρα σε χώρα.

Όπως επισημαίνει το Ταμείο, για πολλές αναπτυγμένες οικονομίες, η ταχύτερη πρόοδος στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητη, προκειμένου να αυξηθεί η ανάπτυξη της παραγωγικότητας, κάνοντας, για παράδειγμα, τις αγορές προϊόντων πιο ανταγωνιστικές και βελτιώνοντας την αγορά εργασίας, όπως και την παιδεία και εκπαίδευση. Σε ό,τι αφορά την «κληρονομιά» της κρίσης, η εκκαθάριση των ισολογισμών των αδύναμων τραπεζών παραμένει προτεραιότητα.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, πρέπει να γίνουν περισσότερα για να ενισχυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως η ανθεκτικότητα της ευρωζώνης στα σοκ. Αυτό απαιτεί την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και της ένωσης των κεφαλαιαγορών και τη δημιουργία δημοσιονομικής ικανότητας της ευρωζώνης για την παροχή ενός μηχανισμού μακροοικονομικής σταθεροποίησης. Παράλληλα, πρέπει να γίνουν ενέργειες για την επίλυση των προβλημάτων του τραπεζικού τομέα και να εφαρμοστούν αυστηρά οι κοινοί δημοσιονομικοί κανόνες.

Στις αναδυόμενες οικονομίες, το επιχειρηματικό περιβάλλον πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω. Μετά από μια περίοδο ταχείας προσπάθειας να φτάσουν τις αναπτυγμένες οικονομίες, οι αναδυόμενες οικονομίες της περιοχής έχουν γενικά δει μια σημαντική επιβράδυνση της σύγκλισης με τις πιο αναπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης. Για να ξανα-επιταχυνθεί η σύγκλιση, η προσοχή πρέπει να δοθεί στην επόμενη γενιά μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα των μεταρρυθμίσεων των θεσμών και της διακυβέρνησης.

Οι θεσμοί αποτελούν «κλειδί» για την ανάπτυξη και το νομικό πλαίσιο είναι ένας κρίσιμος θεσμός και ένα ζωτικής σημασίας στοιχείο του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Οι ισχυροί θεσμοί συμβάλλουν στη δημιουργία ισότιμων όρων στον ανταγωνισμό, βοηθούν ώστε να διατηρούνται και να προσελκύονται εξειδικευμένα άτομα και διασφαλίζουν πως η ανάπτυξη είναι περιεκτική και βιώσιμη.