Δύσκολος συμβιβασμός, δυσκολότερη η επόμενη μέρα…

Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν αργά χθες το βράδυ Άνγκελα Μέρκελ και Ζεεχόφερ, δίνοντας τέλος στη μεταξύ τους διαμάχη και συνάμα στην ενδοκυβερνητική κρίση που έθετε σε κίνδυνο την κυβέρνηση συνασπισμού, ήταν ένας δύσκολος συμβιβασμός που επέτρεψε και στα δύο μέρη να δηλώσουν ικανοποιημένα.

Όμως, αν και ο «σκληρός» βαυαρός ήταν πιο εκδηλωτικός για το πόσο ευχαριστημένος και δικαιωμένος αισθάνεται που… πάλεψε για τις πεποιθήσεις του, στην πραγματικότητα η φόρμουλα που στήθηκε σαφώς ακολουθεί την άποψη της Καγκελαρίου ότι πολύ απλά οι πρόσφυγες δεν μπορούν να… στέλνονται «πακέτο» με συνοπτικές διαδικασίες πίσω, δίχως τη σύμφωνη γνώμη των άλλων κρατών.

Η φόρμουλα που συμφωνήθηκε ορίζει την δημιουργία κλειστών κέντρων transit στα σύνορα Γερμανίας-Αυστρίας, από όπου οι αυτούντες άσυλο θα επαναπροωθούνται στις αντίστοιχες χώρες ευθύνης που έχουν πρωτοκαταγραφεί. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζεται ότι δεν θα εισέρχονται στη Γερμανία όσοι έχουν ήδη αιτηθεί άσυλο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως ζητούσαν οι σκληροπυρηνικοί. Όμως, δεν θα στέλνονται και αυτόματα πίσω, δίχως περαιτέρω συζήτηση, όπως απαιτούσε όλο αυτό τον καιρό ο Ζεεχόφερ, πυροδοτώντας τη διαμάχη με την Μέρκελ, που δεν ήθελε να οδηγήσει τη χώρα σε καθεστώς κλειστών συνόρων.

Παράλληλα η επιστροφή των εν λόγω προσφύγων θα γίνεται –όπως ήθελε η Μέρκελ- με την συναίνεση των έτερων ευρωπαϊκών κρατών ευθύνης και στα πλαίσια των διμερών συμφωνιών που έχουν ήδη δρομολογηθεί στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής. Άρα συναινετικά και όχι υποχρεωτικά, ενώ στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει διμερής συμφωνία (καθώς η Καγκελάριος δεν κατάφερε να συμφωνήσει με όλες τις άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα με την Ιταλία) οι αιτούντες άσυλο θα απορρίπτονται έτσι κι αλλιώς με βάση σχετική συμφωνία που υπάρχει με την Αυστρία.

Με τη συμφωνία θεωρητικά η κρίση λαμβάνει τέλος. Ο Ζέεχοφερ παραμένει στο υπουργείο Εσωτερικών, από όπου απειλούσε να παραιτηθεί και οι Χριστιανοκοινωνιστές παραμένουν πιστοί στην 70χρονη(!) συνεργασία τους με τους Χριστιανοδημοκράτες. Βέβαια, το αν η ανακωχή θα είναι πρόσκαιρη ή αν δημιούργησε ανεπανόρθωτη ζημιά θα φανεί στην πορεία. Όμως, η Καγκελάριος γνωρίζει ότι θα πρέπει να δείξει υπομονή ουσιαστικά μέχρι τον Οκτώβριο και τις δύσκολες τοπικές εκλογές στη Βαυαρία.

Η σκληρή γραμμή των Χριστιανοκοινωνιστών οφείλεται στην πίεση που δέχονται στις δημοσκοπήσεις από τα δεξιά, από την υπερσυντηρητική Εναλλακτική για τη Γερμανία. Ο δε, Ζεεχόφερ προσωπικά «παίζει» κυριολεκτικά το πολιτικό κεφάλι του, δεδομένου ότι η αρχηγία του κρέμεται από μία κλωστή. Ήδη μετά την πτώση του κόμματος στις ομοσπονδιακές εκλογές της περσινής χρονιάς, η εσωκομματική δυσφορία τον υποχρέωσε να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία του κρατιδίου, θέση που πήγε στον νεαρότερο και λίαν φιλόδοξο Μάρκους Ζέντερ. Όμως, ο Ζέντερ καιροφυλακτεί για να αναλάβει και την κομματική ηγεσία, με τις τοπικές εκλογές να αποτελούν ορόσημο για τις εσωκομματικές εξελίξεις. Το CSU παραμένει πρώτο κόμμα στο κρατίδιο, όμως η δύναμη του έχει περιοριστεί σημαντικά και τυχόν νέα υποχώρηση στην επικείμενη κάλπη, είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει τον Ζεεχόφερ… στο σπίτι του.

Επιπλέον, μέσα στο τελευταίο διήμερο έγινε σαφές ότι το κόμμα δεν ήταν ιδιαίτερα πρόθυμο να ακολουθήσει τον αρχηγό του έως την πλήρη ρήξη με τους Χριστιανοδημοκράτες. Πολλά στελέχη ζήτησαν δημοσίως συμβιβασμό (μεταξύ τους και ο Ζέντερ). Το ίδιο ζητούσε και η κοινοβουλευτική ομάδα των Χριστιανοδημοκρατών που ταυτόχρονα παρείχε πλήρη στήριξη στην Μέρκελ. Και βέβαια το ίδιο ήθελε και ο κόσμος με τη μεγάλη πλειοψηφία των γερμανών να διαφωνεί, στις δημοσκοπήσεις, με την… ανεύθυνη στάση του Ζεεχόφερ και τον κίνδυνο διάλυσης του κυβερνητικού συνασπισμού, που θα έβαζε σε απρόοπτες περιπέτειες τη χώρα. Μάλιστα, σε δημοσκόπηση τη Δευτέρα, τα ποσοστά του CSU στη Βαυαρία παρουσίασαν και νέα πτώση, που σημαίνει ότι η κόντρα, με τον τρόπο που ξεδιπλώθηκε, δεν ωφέλησε πραγματικά το κόμμα, παρά το γεγονός ότι το κοινό πράγματι επιθυμεί τον περιορισμό και τον έλεγχο των προσφυγικών ροών.

Το βασικό βέβαια για όλη την Ευρώπη και τις αγορές που χθες τρίκλιζαν υπό την βαριά σκιά της γερμανικής κρίσης είναι ότι τα χειρότερα αποφεύχθηκαν. Όμως, το γεγονός ότι για πρώτη φορά εδώ και 70 χρόνια έγινε το… αδιανόητο, δηλαδή να απειλείται η συμμαχία CDU-CSU, επιβεβαιώνει το πόσο δύσκολα θα κυλήσουν τα επόμενα τέσσερα χρόνια και η τελευταία θητεία της κυρίας Μέρκελ στην Καγκελαρία.