Εφορία: Δικαστικό μπλόκο στα τεκμήρια διαβίωσης

Διέξοδος απαλλαγής η δικαιοσύνη για ανέργους και άλλους φτωχούς πολίτες όταν η Α.Α.Δ.Ε, αρνείται να τους απαλλάξει από τα υπέρογκα ποσά φόρου που τους προσδιορίζει άδικα το σύστημα των τεκμαρτών δαπανών διαβίωσης για σπίτια και ΙΧ

Τη δυνατότητα να γλιτώσουν από τους βαρύτατους φόρους εισοδήματος που τους επιβάλλει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων μέσω των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία έχουν χιλιάδες φορολογούμενοι με ανύπαρκτα ή πενιχρά εισοδήματα, προσφεύγοντας στα διοικητικά δικαστήρια όπου οι υποθέσεις αυτές εξετάζονται κυρίως με το πνεύμα κι όχι με το γράμμα του νόμου. Κι αυτό μπορούν να το πράττουν εφόσον οι Δ.Ο.Υ. αρνούνται τα αιτήματά τους να τους απαλλάξουν από τα τεκμήρια και εφόσον στη συνέχεια και η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της Α.Α.Δ.Ε., όπου πρέπει πρώτα να προσφεύγουν υποχρεωτικά, απορρίπτει κι αυτή τα αιτήματά τους.

Απόφαση-βόμβα που εξέδωσε στις 19-1-2024 το Μονομελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, (η υπ’ αριθμόν 100/2024) όχι απλώς δικαίωσε φορολογούμενο που προσέφυγε κατά αποφάσεων της Α.Α.Δ.Ε. για την άγρια υπερφορολόγησή του βάσει τεκμηρίων διαβίωσης καίτοι ήταν άνεργος με μηδενικό εισόδημα, αλλά ξεκαθάρισε ότι τα τεκμήρια διαβίωσης, ως μαχητά βάσει του Συντάγματος, μπορούν να αμφισβητηθούν και να καταπέσουν ενώπιον της ελληνικής δικαιοσύνης όχι μόνο για τους λόγους που περιοριστικά αναφέρονται στις σχετικές διατάξεις της παράγράφου 2 του άρθρου 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ανεργία, φυλακιση, βαριά νόσηση κ.λπ.) αλλά και για οποιονδήποτε άλλον λόγο, φθάνει οι ισχυρισμοί του φορολογούμενου ότι το πραγματικό του εισόδημα είναι μηδενικό ή πενιχρό να αποδεικνύονται με συγκεκριμένα στοιχεία που οφείλει να υποβάλει ενώπιον του δικαστηρίου.

Η περίπτωση αυτή, που αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.» αφορά πιο συγκεκριμένα έναν άνεργο φορολογούμενο που είχε δηλώσει μηδενικό πραγματικό εισόδημα για το φορολογικό έτος 2019, ο οποίος εκλήθη, παρ’ όλα αυτά, με το εκκαθαριστικό της φορολογικής δήλωσης που υπέβαλε στις 30-8-2020, για το 2019, να πληρώσει ένα υπέρογκο ποσό φόρου εισοδήματος, της τάξεως των 3.304,40 ευρώ! Το ποσό αυτό προέκυψε βάσει τεκμαρτού εισοδήματος ύψους 22.688 ευρώ που τού προσδιόρισε η Α.Α.Δ.Ε., αφού έλαβε υπόψη: α) το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ, β) τεκμήριο διαβίωσης 17.388 ευρώ για την ιδιόκτητη κύρια κατοικία του, εμβαδού 199 τ.μ. στη Θεσσαλονίκη και γ) τεκμήριο διαβίωσης 2.300 ευρώ για το ΙΧ αυτοκίνητό του, που είχε κινητήρα 1341 κυβ. εκατοστών και έτος πρώτης κυκλοφορίας το 2004! Στον φορολογούμενο δεν επιβλήθηκε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, λόγω ανεργίας.

Κατά του εκκαθαριστικού, ο φορολογούμενος άσκησε στις 10-3-2021 ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Δ.Ε.Δ. της Α.Α.Δ.Ε., με την οποία ισχυρίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι τα τελευταία χρόνια είναι μακροχρόνια άνεργος και στερείται παντελώς εισοδημάτων.

Η ενδικοφανής προσφυγή αυτή απορρίφθηκε ως αναπόδεικτη με απόφαση του Προϊσταμένου της Δ.Ε.Δ., η οποία εκδόθηκε στις 30-7-2021.

Ο φορολογούμενος προσέφυγε εν συνεχεία στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, όπου αμφισβήτησε το ετήσιο συνολικό ποσό του τεκμαρτού εισοδήματος, που προσδιορίστηκε σε βάρος του, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε., υποστηρίζοντας ότι τα πραγματικά εισοδήματά του έχουν μειωθεί δραματικά, λόγω της γενικότερης οικονομικής κατάστασης αλλά και της μακροχρόνιας ανεργίας του. Σύμφωνα δε με τους ισχυρισμούς του, τα τρέχοντα έξοδά του καλύπτονταν από τις ελάχιστες αποταμιεύσεις του, από οικονομική συνδρομή των συγγενών του και από τραπεζικά καταναλωτικά δάνεια που ελάμβανε για την αντιμετώπισή τους. Προς απόδειξη των ισχυρισμών του προσκόμισε, μεταξύ άλλων, την από 25-7-2020 βεβαίωση του Οργανισμού Απασχόλησης εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), σύμφωνα με την οποία ήταν εγγεγραμμένος στο Μητρώο ανέργων του εν λόγω Οργανισμού από 1.1.2019 έως 31.12.2019, και την από 10-7-2021 βεβαίωση του ίδιου Οργανισμού, σύμφωνα με την οποία ήταν εγγεγραμμένος στο ως άνω Μητρώο ανέργων από 15.5.2014 έως 30.6.2020 (σύνολο συνεχούς αναγνωριζόμενου διαστήματος ανεργίας 73 μήνες).

Το δικαστήριο, το οποίο εκδίκασε την υπόθεση στις 23 -10-2023, δικαίωσε τον φορολογούμενο διατάσσοντας την ακύρωση του εκκαθαριστικού, βασιζόμενο αφενός στις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του ΚΦΕ περί αμφισβήτησης των τεκμηρίων διαβίωσης από φορολογούμενο που είναι ανεργός αφετέρου στα αποδεικτικά στοιχεία που προσκόμισε ο φορολογούμενος αλλά και διατυπώνοντας σαφώς την άποψη ότι: «Για να είναι συνταγματικώς ανεκτό το θεσπισθέν από το νόμο τεκμήριο διαβίωσης λόγω ακινήτου και επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης και για να μην αντιβαίνει στο άρθρο 4 (παρ. 5) του Συντάγματος, θα πρέπει να θεωρείται ως μαχητό και όχι αμάχητο κατά την κρίση των αρμόδιων δικαστηρίων επί κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης, υπό την έννοια ότι ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί σε κάθε περίπτωση, και όχι μόνο στις περιοριστικώς αναφερόμενες περιπτώσεις, κατ’ άρθρο 31 παρ. 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ), να αμφισβητήσει το προβλεπόμενο στο νόμο αντίστοιχο ποσό ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης και να προβάλλει και αποδείξει, με την υποβολή πρόσφορων αποδεικτικών στοιχείων ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, ότι για την κρινόμενη φορολογική περίοδο δεν κατέβαλε δαπάνη ή ότι κατέβαλε ποσό δαπάνης μικρότερο από το τεκμαρτώς προσδιοριζόμενο κατά νόμο για το ακίνητο που ιδιοκατοικεί ή το αυτοκίνητο που κατέχει».