ΕΛΟΜΑΣ: Άδειασε το “καλάθι” του
Ως Τιτανομαχία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ο πόλεμος χαρακωμάτων στο χώρο του Λιανεμπορίου με τους μεγάλους, τους μεσαίους, και τους μικρότερους παίκτες της αγοράς να αναδιατάσσουν τις δυνάμεις τους και να προχωρούν σε σειρά στρατηγικών κινήσεων.
Η αύξηση του ενεργειακού κόστους, η επιβεβλημένη σε πολλές των περιπτώσεων άνοδος των τιμών των προϊόντων λόγω του μεταφορικού κόστους, οι νέες αυξημένες τιμολογήσεις από τα εργοστάσια, αλλά και η μείωση της ζήτησης που για την ώρα φαίνεται να αγγίζει το 4%με 5% δημιουργούν τις προϋποθέσεις για νέες ζυμώσεις στο χώρο της αγοράς. Τη σκυτάλη αυτή τη φορά παίρνει ο ΕΛΟΜΑΣ, που είδε κάποια από τα μέλη του να εγκαταλείπουν το άρμα και να επιλέγουν ένα δρόμο μοναχικό, έχοντας όμως πρώτα δομήσει τη δική τους ισχυρή επιχειρηματική και οικονομική οντότητα και ένα διευρυμένο δίκτυο καταστημάτων σε ολόκληρη την επικράτεια.
Τόσο η αλυσίδα Σούπερ Μάρκετ Κρητικός, όσο και η αλυσίδα Bazaar, έφυγαν από το «συνεταιριστικό» σχήμα, έχοντας κατακτήσεις αξιόλογα μερίδια στην αγορά της λιανικής και με την δημιουργία κατάλληλου δικτύου που τους επιτρέπει την πρόσβαση στις αγορές επιτυγχάνοντας ανταγωνιστικές τιμές στην αγορά των προϊόντων που είναι και το βασικό ζητούμενο για κάθε αλυσίδα. Το «διαζύγιο» αυτό είχε ως αποτέλεσμα να συρρικνωθεί κατά μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ο συνολικός τζίρος που εμφάνιζε ο ΕΛΟΜΑΣ, και να μειωθεί η χονδρεμπορική δυναμική του στην διαμόρφωση των τιμών αγοράς των προϊόντων από τα μέλη του. Το… έργο των αποχωρήσεων όμως δεν έλαβε τέλος μετά τη φυγή από τον σύνδεσμο δυο ισχυρών παικτών της λιανικής, αλλά συνεχίζεται και με τους Κρήτες της ΣΥΝΚΑ μετά το πρόσφατο deal με τη Μασούτης. Η φυγή της ΣΥΝΚΑ αναμένεται να αποδυναμώσει τον ΕΛΟΜΑΣ κατά 231 εκατομμύρια, αυτός είναι ο κύκλος εργασιών της συνεταιριστικής αλυσίδας που διατηρεί μια ισχυρή παρουσία σε Κρήτη, Αιγαίο και Κέρκυρα.
Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν τον ΕΛΟΜΑΣ στην αναζήτηση νέων συνεργατών σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας προκειμένου να καλύψει μερίδιο από τη χαμένη αγορά, με τη συμμετοχή στο σχήμα μικρότερων αλλά και μεμονωμένων παικτών. Το εγχείρημα αυτό και δύσκολο είναι και χρονοβόρο γιατί οι “σειρήνες” ηχούν από παντού με βαριά ονόματα της αγοράς Σκλαβενίτη και My Market να φλερτάρουν με την ιδέα της απορρόφησης μικρών τοπικών αλυσίδων, και τον ΑΒ Βασιλόπουλο να επεκτείνει ραγδαία το δίκτυο του με νέα ιδιόκτητα καταστήματα σε κομβικά σημεία και με τα γνωστά ΑΒ Shop & Go. Η συμμετοχή της αλυσίδας Bazaar της οικογένειας Βερούκα -με μακρά θητεία και εμπειρία στο χώρο του λιανεμπορίου- στο σχήμα του ΕΛΟΜΑΣ παρείχε τη δυνατότητα
πρόσβασης και στις μικρότερες αλυσίδες σε προϊόντα διαφορετικής ετικέτας, από Ιταλία, Αυστρία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, προϊόντα με ποιοτικά χαρακτηριστικά και σε πολύ προσιτές τιμές για τους καταναλωτές. Τα προϊόντα που εισάγονται απευθείας από την οικογένεια Βερούκα (σοκολάτες, κέικ, τσουρέκια, μπισκότα και κρασιά) προσφέρονταν προς πώληση και στους λεγόμενους μικρούς και για αυτούς αποτελούσε ένα συν στη γκάμα των προϊόντων τους.
Τώρα ο ΕΛΟΜΑΣ του 1,2 δισ. ετήσιου συνολικού τζίρου των μελών του έχει οδηγηθεί στα 620 εκατομμύρια. Η αποχώρηση της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός στοίχησε 390 εκατ. ευρώ και της Bazaar άλλα 190 εκατ. ευρώ και με την αποχώρηση του συνεταιρισμού των Κρητών της SYNKA χάνει άλλα 231 εκατ. Την άνοιξη του 2021 ο ΕΛΟΜΑΣ στην προσπάθεια του να ανασυντάξει τις δυνάμεις του και να ενισχύσει τον κύκλο εργασιών του μετά τις δυο ισχυρές αποχωρήσεις, ενέταξε στο δυναμικό του δέκα νέες επιχειρήσεις με συνολικό τζίρο κάτι πάνω από τα 200 εκατομμύρια. Για να σκαρφαλώσει στα 820 εκατομμύρια και με την προσθήκη των νέων μελών να ενδυναμώσει και πάλι την διαπραγματευτική του θέση απέναντι σε εργοστάσια και προμηθευτές.
Όμως η αγορά είναι σαν την κινούμενη άμμο και το γεγονός αυτό επιβεβαιώθηκε πλήρως με την αποχώρηση των Κρητών του τζίρου των 231 εκατομμυρίων ευρώ αλλά και την αποπομπή από μέλους μια αλυσίδας από την Πιερία με τζίρο 20,7 εκατομμυρίων ευρώ το 2020. Το… ταμείο του ΕΛΟΜΑΣ μετά και από τις αποχωρήσεις του 2022 πέφτει στα 570 εκατομμύρια και όπως ακούγεται έντονα στην αγορά στο σχήμα τρέχουν και δεν φτάνουν ανοίγοντας νέες συζητήσεις με περιφερειακούς παίκτες για να καλύψουν μέρος από το χαμένο έδαφος. Ο χρόνος θα δείξει αν θα δικαιωθούν η όχι.
Αλέξανδρος Κοντοπάνος
