Έμεινε με το… καλώδιο στο χέρι η Ελλάδα
Νέα ερωτήματα προκαλεί η «όπισθεν ολοταχώς», που σήμανε από το υπουργείο Εξωτερικών για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, 24ωρα μετά την κυβερνητική βεβαιότητα για επανέναρξη των διαδικασιών στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Κάσου και στο περιθώριο της συνάντησης Μητσοτάκη-Νετανιάχου.
Η Άγκυρα απείλησε ευθέως τη χώρα μας σε περίπτωση που προχωρήσουν οι εργασίες, ο Ντόναλντ Τραμπ εκθείασε εκ νέου τον Ερντογάν ενώπιον του Ισραηλινού πρωθυπουργού και ο Γιώργος Γεραπετρίτης ανέκρουσε πρύμναν, λέγοντας τα «κλασικά» περί καταλληλότητας χρόνου για την πόντιση του καλωδίου. Όπως είχε πει και παλαιότερα, για το σωστό timing που θα ασκήσουμε το νόμιμο δικαίωμά μας για την επέκταση των χωρικών υδάτων μας στα 12 ναυτικά μίλια και τη χάραξη ΑΟΖ, «εν καιρώ»…
Ανέκρουσε πρύμναν
Τι άλλαξε μέσα σε λίγες ώρες και από τη σιγουριά πως θα επανεκκινούσαν έρευνες και εργασίες για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, όπως και ότι θα επέστρεφαν τα δυο ιταλικά πλοία, φτάσαμε στο «η έρευνα και η πόντιση θα επανεκκινήσει στον κατάλληλο χρόνο. Δεν είχε υπάρξει εξάλλου οποιαδήποτε δεσμευτική ημερομηνία για αυτό. Θα προχωρήσουμε όπως πρέπει και κατά τον χρόνο που προσήκει» του κ. Γεραπετρίτη από τους Δελφούς;
Σίγουρα όχι κάτι εντυπωσιακό, όπως το επεισόδιο στην Κάσο με την περικύκλωση του «Ievoli Relume» από πέντε τουρκικά πολεμικά πλοία, την ώρα που πραγματοποιούσε εργασίες εγκατάστασης υποβρύχιου καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου. Τώρα αρκούσαν μερικά «σημάδια» για να αλλάξει ρότα η ελληνική διπλωματία, να κάνουμε πίσω και να αποφύγουμε, τουλάχιστον, το φιάσκο επί του πεδίου.
Όλα παίχτηκαν στο Τελ Αβίβ
Η προς ώρας ματαίωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης «μέχρι να δούμε τι θα κάνουμε» ήταν γνωστή εδώ και μήνες, αποτέλεσμα του τουρκικού… μπούλινγκ στην ελληνική κυβέρνηση.
Ωστόσο, η απόφαση για ματαίωση των σχεδίων από το Μαξίμου άλλαξε μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη-Νετανιάχου στο Τελ Αβίβ. Εκεί φαίνεται πως ο Έλληνας πρωθυπουργός πήρε «πράσινο φως» για να ξαναρχίσουν οι εργασίες. Εξ ου και τα διθυραμβικά δημοσιεύματα των γνωστών κυβερνητικών ΜΜΕ για τη συμμετοχή των Ισραηλινών στο project, για να υπάρξει «η μέγιστη δυνατή ασφάλεια έναντι των τουρκικών προκλήσεων», αλλά και η επιβεβαίωση του αμερικανικού «Ο.Κ.» μέσω Τελ Αβίβ. Άλλωστε, υπήρχε και η Chevron στη μέση, η αμερικανική εταιρία που έχει πάρει «από χέρι» ένα μεγάλο μέρος του τεχνικού κομματιού του έργου, οπότε «έδεναν» όλοι οι παράγοντες, ώστε να μπορεί να δημοσιοποιήσει την επανέναρξη του project η Βασ. Σοφίας. Και να εκτεθεί!
Το «βέτο» της Τουρκίας…
«To good to be true» που λένε και οι φίλοι μας στις ΗΠΑ, καθώς η ειδυλλιακή κατάσταση για τη χώρα μας «σκόνταψε» στην τουρκική αποφασιστικότητα και στον Τραμπ. Με το που έγινε γνωστό πως οι εργασίες πόντισης ξαναρχίζουν, σηκώθηκαν αντιδράσεις στην Άγκυρα, το θέμα πήρε έκταση στη δημοσιότητα και σύντομα άρχισαν οι πολεμικές κορώνες, μέσω διαρροών. Αρχικά στην Turkiye, διπλωματικές πηγές από την προεδρία δήλωναν πως τα «μονομερή βήματα της Ελλάδας είναι προκλητικά», εκκρεμεί το ζήτημα των ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αφού δεν έχουν ακόμη καθοριστεί με αμοιβαία συμφωνία και τέτοιες δραστηριότητες παραβιάζουν τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και τις αρχές καλής γειτονίας.
… Και οι απειλές πολέμου
Ακολουθούσαν διαρροές από τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας της Τουρκίας σε εχθρικό κλίμα, πως «η χώρα είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα δικαιώματά της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και ότι δεν θα υπάρξει υπαναχώρηση όσον αφορά τα όρια των θαλασσίων ζωνών».
Πριν καθίσει η σκόνη και βλέποντας την εκ νέου αμηχανία από πλευράς Αθήνας, καθώς για αρκετές ημέρες δεν υπήρξε κάποια απάντηση προς τις τουρκικές διαρροές, το υπουργείο Άμυνας της γείτονος επανήλθε. Στο πλαίσιο της εβδομαδιαίας ενημέρωσής του, ο εκπρόσωπος του υπουργείου, αντιναύαρχος Ακτούρκ, δήλωσε πως «η Τουρκία είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίζονται επίμονα έργα στην Ανατολική Μεσόγειο που σχεδιάζονται από την Ελλάδα, την “Ελληνοκυπριακή Διοίκηση” και τρίτους, στο πλαίσιο μαξιμαλιστικών απαιτήσεων, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η παρουσία της Τουρκίας και της “ΤΔΒΚ” στην περιοχή. Σχεδιάζουν να περάσουν από περιοχές της θαλάσσιας δικαιοδοσίας μας, χωρίς τη συγκατάθεση της χώρας μας! Όλα αυτά δεν είναι εφικτά, δεν έχουν διατεθεί επαρκείς πόροι και είναι καθαρά προκλητικά» για να καταλήξει στο απολύτως απειλητικό «θα συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που κάναμε και στο παρελθόν».
Ο «κολλητός» Τραμπ
Πλάι στην αποφασιστική στάση της Τουρκίας και ο… κολλητός Τραμπ, ο οποίος για πολλοστή φορά μιλάει κολακευτικά για τον Ερντογάν εν τη απουσία του και, μάλιστα, μπροστά στον άσπονδο εχθρό του, τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου. «Έχω πολύ καλές σχέσεις με τον Ερντογάν. Τον αγαπώ. Με αγαπάει επίσης. Και ο Τύπος θυμώνει πολύ όταν λέω ότι αγαπώ τον Ερντογάν. Έχουμε κάνει πολλά πράγματα και δεν είχαμε ποτέ προβλήματα. Και όπως θυμάστε, πήραμε και τον ιεροκήρυκα πίσω από την Τουρκία» είπε αρχικά μπροστά στον εμβρόντητο Μπίμπι, για να κάνει στη συνέχεια τη σύνδεση: «Το είπα στον πρωθυπουργό Νετανιάχου αυτό. Η Τουρκία και οι ηγέτες της δεν θα είναι πρόβλημα. Κοιτάξτε, ο Ερντογάν είναι ένας δυνατός και έξυπνος άνθρωπος. Για αυτό είπα στον πρωθυπουργό Νετανιάχου, αν έχετε πρόβλημα με την Τουρκία, νομίζω στα αλήθεια πως θα μπορέσω να το λύσω».
Μασημένα λόγια από την κυβέρνηση
Με τα παραπάνω δεδομένα, η πλήρης ελληνική υποχώρηση φαντάζει μέχρι και λογική, από τη στιγμή που η Αθήνα ούτε έχει σαφή στρατηγική, ούτε έχει διάθεση να διεκδικήσει δυναμικά τα δικαιώματά της. Για αυτό, ο υπουργός Εξωτερικών «έντυσε» την οπισθοχώρηση με τα… ωραία, πως «αντιμετωπίζουμε τα πάντα με ψυχραιμία. Το καλώδιο είναι ένα έργο που έχει εν μέρει χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε. και εντάσσεται στα έργα κοινού ενδιαφέροντος. Πρόθεσή μας είναι να συνεχιστεί κανονικά η έρευνα και η πόντιση του καλωδίου (…) Το καλώδιο θα προχωρήσει και θα γίνει σε χρόνο κατάλληλο», παραπέμποντας στις δυσκολίες έκδοσης της NAVTEX κ.λπ.
Στην κατάψυξη οι σχέσεις
Πάντως, η κατάσταση είναι ευμετάβλητη και μπορεί να αλλάξει άμεσα εκ νέου και προς όφελός μας, από τη στιγμή που υπάρχει η μεταβλητή της συγκεκριμένης αμερικανικής διοίκησης. Το σίγουρο είναι πως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν ξαναμπεί στην… κατάψυξη, με τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν να έχει αναβληθεί επ’ αόριστον -επιβεβαιώνοντας πως το θερμό κλίμα συντηρούνταν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού- και την ένταση να παραμένει σχετικά διαχειρίσιμη εξαιτίας της ελληνικής «ψυχραιμίας», που λέει και ο Γεραπετρίτης, ή, μάλλον, υποχωρητικότητας όπως λένε άλλοι.