Εμβόλια mRNA: Η ανοσία στον κορονοϊό μάλλον διαρκεί χρόνια

Τα καθησυχαστικά ευρήματα υποδεικνύουν ότι μάλλον δεν θα υπάρξει ανάγκη ενισχυτικής δόσης. Τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna για την πρόληψη του κοροναϊού προκαλούν μια παρατεταμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και πιθανώς προστατεύουν από τη λοίμωξη για χρόνια, καθησυχάζει αμερικανική μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature. 

«Είναι καλό σημάδι για το πόσο διαρκεί η ανοσία μετά τον εμβολιασμό» σχολίασε στους New York Times o Άλι Έλιμπιντι, ανοσολόγος του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λιούις και επικεφαλής της μελέτης. Τα ευρήματα ενισχύουν την άποψη ότι οι περισσότεροι λήπτες των εμβολίων mRNA δεν θα χρειαστούν ενισχυτική τρίτη δόση, εκτός αν εμφανιστούν στο μέλλον πιο ανθεκτικές μεταλλάξεις.

Η μελέτη υποδεικνύει επίσης ότι όσοι νόσησαν από Covid-19 και μετά εμβολιάστηκαν είναι ακόμα καλύτερα προστατευμένοι και μπορεί να μην χρειαστούν ενισχυτική δόση όσο κι αν μεταλλαχθεί ο ιός.

Τα εμβόλια της AstraZeneca και της Johnson & Johnson, τα οποία βασίζονται στη διαφορετική τεχνολογία του ιικού φορέα, δεν εξετάστηκαν άμεσα στη μελέτη, ωστόσο ο δρ Έλιμπιντι εκτίμησε ότι η προστασία που προσφέρουν ίσως δεν διαρκεί εξίσου πολύ. Η ίδια ερευνητική ομάδα ανέφερε τον περασμένο μήνα ότι τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που αναγνωρίζουν τον κοροναϊό παραμένουν στον μυελό των οστών για τουλάχιστον οκτώ μήνες μετά τη μόλυνση. Μια δεύτερη μελέτη από διαφορετική ερευνητική ομάδα έδειχνε ότι τα Β-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία παράγουν αντισώματα, συνεχίζουν να ωριμάζουν για τουλάχιστον έναν χρόνο μετά τη λοίμωξη.

Τα ευρήματα αυτά έδειχναν πως όσοι ανέρρωσαν από Covid-19 μπορεί να διατηρούν την ανοσία για χρόνια ή και εφ’ όρου ζωής. Η νέα μελέτη εξετάζει αν μπορεί να συμβαίνει το ίδιο και με όσους απέκτησαν ανοσία μέσω του εμβολιασμού.

Η ομάδα του δρ Έλιμπιντι εξέτασε τους λεμφαδένες στις μασχάλες, όπου τα Β-κύτταρα εκπαιδεύονται στην αναγνώριση ιών μετά τον εμβολιασμό. Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα από τους λεμφαδένες 14 εθελοντών που είχαν λάβει δύο δόσεις του εμβολίου mRNA της Pfizer λαμβάνοντας δείγματα τρεις, τέσσερις, πέντε, επτά και 15 εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό. Και στις 14 περιπτώσεις διαπιστώθηκε πως παρέμενε ενεργό το βλαστικό κέντρο, ένας σχηματισμός των λεμφαδένων μέσα στον οποίο εκπαιδεύονται τα Β-κύτταρα, παρέμενε ενεργός. Στις περιπτώσεις άλλων εμβολίων, επισήμανε ο δρ Έλιμπιντι, τα βλαστικά κέντρα εξαφανίζονται μερικές εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό. Στην περίπτωση των εμβολίων mRNA τα βλαστικά κέντρα παρέμεναν άκρως δραστήρια και ο αριθμός των Β-κυττάρων που αναγνωρίζουν τον κοροναϊό δεν είχε μειωθεί.

Η μελέτη, η πρώτη που εξετάζει τους λεμφαδένες εμβολιασμένων εθελοντών, υποδεικνύει ότι οι περισσότεροι λήπτες πιθανότατα δεν θα χρειαστούν ενισχυτική δόση στο άμεσο μέλλον. Μπορεί όμως να τη χρειαστούν οι ηλικιωμένοι και όσοι λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.

Ορισμένοι από τους εθελοντές της μελέτης είχαν νοσήσει από Covid-19 και μετά εμβολιάστηκαν. Στην ομάδα αυτή καταγράφηκαν τα μέγιστα επίπεδα ανοσίας, πιθανώς επειδή τα Β-κύτταρά τους είχαν την ευκαιρία να εκπαιδευτούν για αρκετό καιρό πριν από τον εμβολιασμό.

Παραμένει ασαφές αν τα ευρήματα ισχύουν και για τα εμβόλια ιικού φορέα, σύμφωνα όμως με τον δρ Έλιμπιντι τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η παρατεταμένη ενεργοποίηση των Β-κυττάρων είναι αποτέλεσμα της τεχνολογίας mRNA.

Μελέτη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα δείχνει ότι η απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος στο εμβόλιο της AstraZeneca ενισχύεται όταν χορηγηθεί μια τρίτη, ενισχυτική δόση. Ωστόσο η τρίτη δόση μπορεί να μην χρειαστεί, αφού ο αρχικός εμβολιασμός προσφέρει επαρκή προστασία από τα σημερινά στελέχη του κοροναϊού, επισήμανε ο Άντριου Πόλαρντ, διευθυντής της Ομάδας Εμβολίων στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και επικεφαλής της μελέτης.

«Θα πρέπει να είμαστε σε θέση να χορηγήσουμε ενισχυτική δόση αν ήταν απαραίτητο […] δεν έχουμε όμως καμία ένδειξη ότι όντως χρειάζεται» διευκρίνισε ο καθηγητής.