Επιταχυνόμενη πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με τους Θεσμούς

Πού “τα βρήκαν” και πού διαφωνούν ακόμη κυβέρνηση και δανειστές-Υποχώρηση του ΔΝΤ στο θέμα του δημοσιονομικού κενού του 2018, το οποίο εν τέλει μηδενίστηκε-Πιθανόν να τεθούν εκτός τεχνικής συμφωνίας (SLA) τα νέα περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα, τα “αντίμετρα” και οι αλλαγές στο εργασιακό.

Πολλά και σημαντικά κεφάλαια της δεύτερης αξιολόγησης κατάφεραν να κλείσουν χθες, κατά τη διάρκεια πολύωρων συναντήσεων στο ξενοδοχείο Χίλτον, οι επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου της ελληνικής κυβέρνησης και των κλιμακίων των Θεσμών.

Συγκεκριμένα, όπως έγινε γνωστό αργά χθες βράδυ από κυβερνητικές πηγές, μετά το πέρας των συναντήσεων, οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι δεν υπάρχει πλέον δημοσιονομικό κενό για το έτος 2018, καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υποχώρησε από την αρχική του θέση ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για το επόμενο έτος! Συγκεκριμένα, το Ταμείο δέχθηκε την θέση της ελληνικής κυβέρνησης ότι η υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης, η οποία σημειώθηκε το 2016, ήταν πολύ μεγάλη, υψηλότερου του 2% του ΑΕΠ ή των 3,6 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να υπερκαλύπτει τα όποια δημοσιονομικά κενά είχαν αρχικά διαπιστωθεί μέχρι και το 2018. 

Επιπλέον, κατά την διάρκεια των χθεσινών συναντήσεων, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στα θέματα της ενέργειας (όπου αυτό που απομένει πλέον είναι μια απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού η οποία στην ουσία θα επικυρώσει την λύση που θα προκριθεί για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού) και του εξωδικαστικού μηχανισμού για τις οφειλές των επιχειρήσεων.

Εξαιτίας των θετικών αυτών εξελίξεων, αρμόδιες κυβερνητικές πηγές δεν δίστασαν μετά το πέρας των συναντήσεων να προαναγγείλουν συμφωνία των δύο πλευρών σε τεχνικό επίπεδο (Staff Level Agreement) το αργότερο μέχρι το Eurogroup της 20ηςΜαρτίου. Άφησαν ωστόσο να εννοηθεί ότι πολλά ζητήματα που αποτελούν ακόμη «αγκάθια» και εμποδίζουν την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης μπορούν να τεθούν εκτός SLA και να παραπεμφθούν για συζήτηση ως προς τις λεπτομέρειές τους μετά το Eurogroup της 20ης Μαρτίου!

Τα ζητήματα που παραμένουν ακόμη εκκρεμή φαίνεται όμως ότι είναι τα πιο σημαντικά, καθώς αφορούν στα πρόσθετα περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα που θα υποχρεωθεί να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση την περίοδο 2019-2020, στα αντισταθμιστικά «επεκτατικά» μέτρα της ίδιας, στην δημιουργία από τα τέλη του 2018 ενός μηχανισμού έγκαιρης πρόβλεψης του ακριβούς ύψους του πρωτογενούς αποτελέσματος του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης πριν τη λήξη του έτους (ώστε να αποφασίζεται πριν την αρχή του επόμενου έτους εάν θα ενεργοποιούνται τα λεγόμενα αντισταθμιστικά μέτρα) και, βεβαίως, οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Όλα αυτά τα μείζονος σημασίας θέματα αναμένεται να συζητηθούν εκτενώς σήμερα σε νέο μαραθώνιο συναντήσεων μεταξύ του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και των εκπροσώπων των τεσσάρων Θεσμών.

Πολλά από τα ζητήματα αυτά δεν υπήρχαν αρχικά στην ατζέντα της δεύτερης αξιολόγησης αλλά μπήκαν εμβόλιμα στη διαπραγμάτευση κατ’ απαίτηση του Δ.Ν.Τ. Είναι αυτά που αφορούν στις νέες περικοπές των κύριων συντάξεων και στις μειώσεις στα αφορολόγητα όρια μισθωτών, συνταξιούχων και κατ’ επάγγελμα αγροτών. Τα θέματα αυτά, όπως διευκρίνισε χθες κυβερνητική πηγή, ενδέχεται να μην αποτυπωθούν τελικά με λεπτομέρειες τώρα στην τεχνική συμφωνία (στο Staff LevelAgreement) και ουσιαστικά να τεθούν εκτός αυτής. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τον ίδιο κυβερνητικό παράγοντα, δεν υπάρχει πλέον θέμα δημοσιονομικού κενού για το 2018, αφού το Δ.Ν.Τ. συμφώνησε με τις εκτιμήσεις των Ευρωπαίων και της κυβέρνησης, αναγνωρίζοντας την σημαντική υπέρβαση του δημοσιονομικού στόχου του 2016. Συνεπώς, εφόσον τα πρόσθετα μέτρα αφορούν στην περίοδο 2019-2020, η εξειδίκευσή τους μπορεί να γίνει σε μεταγενέστερη φάση της διαπραγμάτευσης, ακόμα και μετά το Eurogroup της 20ής Μαρτίου.

Κάτι αντίστοιχο ενδέχεται να συμβεί και με τα περίφημα «αντίμετρα» ή αντισταθμιστικά επεκτατικά μέτρα. Και στο θέμα αυτό υπάρχει διάσταση απόψεων κυρίως μεταξύ κυβέρνησης και Δ.Ν.Τ. Όπως τόνισε κυβερνητικός αξιωματούχος μετά το πέρας των συναντήσεων με τους εκπροσώπους των δανειστών, «βασικό “κόλλημα” της διαπραγμάτευσης είναι, εκτός από τα περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα, και τα “αντίμετρα”. Πρόσθεσε δε ότι: « Έχουμε μεγάλη σύγκλιση σε πολλά από αυτά που θέλουμε να κάνουμε για τα αντίμετρα. Και από τη μεριά των δαπανών αλλά και από τη μεριά των εσόδων. Εμείς θέλουμε κάποια πράγματα περισσότερα από τα έσοδα, να ελαφρύνουμε.»

Πιθανόν εκτός SLA και οι αλλαγές στο εργασιακό!

Όσον αφορά εξάλλου σε ένα ακόμη πολύ δύσκολο θέμα της δεύτερης αξιολόγησης, τις αλλαγές στο εργασιακό, αρμόδια πηγή έδινε χθες μια νέα ερμηνεία . Έλεγε, δηλαδή, ότι το θέμα αυτό αποτελούσε μέρος της δεύτερης αξιολόγησης με τους όρους που έθεταν οι Ευρωπαίοι δανειστές. Τώρα όμως με την ενεργό παρουσία του ΔΝΤ και τις διαφορετικές απαιτήσεις που έχει στο θέμα είναι πιθανό να «αποκολληθεί» κι αυτό από την δεύτερη αξιολόγηση και να συζητηθεί αργότερα στην διμερή διαπραγμάτευση με το Ταμείο, εκτός και αν το ΔΝΤ δεχθεί το ευρωπαϊκό «κεκτημένο» για την αγορά εργασίας.

Συμφωνία σε όλα για την εκταμίευση της επόμενης δόσης

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αν δεν συμφωνηθούν όλα τα θέματα δεν είναι δυνατό να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και δεν θα καταστεί δυνατή η εκταμίευση της επόμενης δόσης της συμφωνηθείσας από τον Αύγουστο του 2015 δανειακής σύμβασης. Συνεπώς δεν αρκεί μόνο να υπάρξει μια συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (SLA) για τα αρχικά θέματα της δεύτερης αξιολόγησης, αλλά θα πρέπει να υπάρξει συνολική συμφωνία για όλα τα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έθεσε αργότερα και εμβόλιμα το Δ.Ν.Τ.

Διαξιφισμοί με Βελκουλέσκου

Οι επικεφαλής των ομάδων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, με παρότρυνση και του… στρατηγείου τους στις Βρυξέλλες, και μετά την πρόοδο των τελευταίων δυο ημερών αποφάσισαν να συνεχίσουν και σήμερα τις διαπραγματεύσεις στην Αθήνα.

Τούτο παρά το γεγονός ότι κυρίως η ομάδα του ΔΝΤ αλλά και οι υπόλοιποι εκπρόσωποι των δανειστών είχαν αποφασίσει να αποχωρήσουν από την Ελλάδα αφενός λόγω των κυβερνητικών διαρροών με αιχμηρές εκφράσεις για την στάση του Ταμείου αλλά και της στασιμότητας των συνομιλιών της πρώτης εβδομάδας.

Πάντως και χθες στο πρώτο μέρος της συνάντησης της ελληνικής ομάδας με τους δανειστές δεν έλειψαν οι διαξιφισμοί με την διαπραγματευτική ομάδα του Δ.Ν.Τ. Μάλιστα κατά την διάρκεια της συνάντησης σε μια διαφωνία η κ. Ντέλια Βελκουλέσκου θύμισε με έντονο τρόπο στον υπουργό Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο, τον αναπληρωτή κ. Γιώργο Χουλιαράκη και την υπουργό εργασίας κ. Εφη Αχτσιόγλου ότι το Ταμείο βρίσκεται στην Αθήνα επειδή η Ελλάδα ανέλαβε συγκεκριμένες δεσμεύσεις . Εκεί έγινε και το πρώτο διάλειμμα των συζητήσεων για να ηρεμήσουν τα πνεύματα.