Eurogroup: ο επόμενος σταθμός… ατολμίας της πολιτικής Ευρώπης

Σε μια ακόμη σκληρή αντιπαράθεση βορρά και νότου αναμένεται να εξελιχτεί το απογευματινό Eurogroup, ένα ακόμη κρίσιμο Eurogroup (μέσω τηλεδιάσκεψης) για τον συντονισμό της δράσης της Ευρώπης απέναντι στην επέλαση του κορονοϊού και την οικονομική καταστροφή που προκαλεί.

Χθες, στο Ecofin, οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε. ουσιαστικά επικύρωσαν την απόφαση που είχε ληφθεί η Κομισιόν περί επίσημης χαλάρωσης των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας. Όμως, είναι σαφές ότι τα μέτρα αυτά δεν είναι αρκετά και πως το ευρωσύστημα χρειάζεται άμεση περαιτέρω στήριξη τόσο σε επίπεδο επιχειρήσεων όσο και νοικοκυριών.

Έτσι, λοιπόν εν όψει και της συνόδου των ηγετών της Ε.Ε., την ερχόμενη Πέμπτη, κομβικό σημείο θα αποτελέσει η έκβαση του αποψινού (πολύωρου, όπως προμηνύεται) Eurogroup και οι αποφάσεις του επί συγκεκριμένων προτάσεων που έχουν πέσει στο τραπέζι.

Το πρώτο και σοβαρότερο θέμα που θα συζητηθεί, είναι τι θα γίνει με την περίφημη ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης, που διαθέτει ένα τεράστιο μαξιλάρι κονδυλίων ύψους άνω των 410 εκατ. ευρώ.

Οι χώρες του βορρά έχουν μέχρι τώρα αντισταθεί στην ενεργοποίηση του ΕΣΜ, χρησιμοποιώντας τα δικά τους σημαντικά αποθέματα για να στηρίξουν τις οικονομίες τους. Όμως, οι χώρες του νότου που όχι μόνο δεν έχουν τα κονδύλια, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις πλήττονται περισσότερο από την πανδημία (με τρανταχτό το παράδειγμα της Ιταλίας) ασκούν ασφυκτικές πιέσεις ώστε ο Μηχανισμός να «μπει» στο παιχνίδι.

Τα υποσενάρια που «παίζουν» είναι πολλά, όπως το να χρησιμοποιηθεί μόνο ένα συγκεκριμένο τμήμα των κονδυλίων του ΕΣΜ, ή να ενεργοποιηθεί ο Μηχανισμός χορηγώντας πιστοληπτική γραμμή προς τα κράτη μέλη. Στο σημείο αυτό τα ερωτήματα είναι πολλά: ποια κράτη θα έχουν δικαίωμα πρόσβασης στη πιστοληπτική γραμμή (π.χ. ακούγεται ότι η Γερμανία δέχεται μόνο την ένταξη της Ιταλίας) και βέβαια με ποια κριτήρια. Αν δηλαδή θα μπουν αυστηροί κανόνες, κοινώς μίνι μνημόνια, με αυστηρή επιτήρηση τους από τους Θεσμούς.  

Το τελευταίο θα λειτουργεί αποτρεπτικά ώστε αρκετές χώρες να θελήσουν να μπουν στο πρόγραμμα, γνωρίζονται τι σημαίνει αυτό οικονομικά, πολιτικά και δη, επικοινωνιακά. Ειδικά για χώρες, όπως η Ελλάδα, που… τρόμαξαν να καταφέρουν να βγουν από τα μνημόνια.

Ένα άλλο θέμα συζήτησης για τους υπουργούς είναι η πρόταση για την έκδοση ευρωομολόγων ή καλύτερα coronabonds, όπως έχουν βαφτιστεί.

Η ιδέα επίσης μετρά αρκετούς εχθρούς στον ευρωπαϊκό βορρά. Την περασμένη εβδομάδα η Καγκελάριος Μέρκελ φάνηκε κάπως πιο δεκτική στην ιδέα, υπό την πίεση των εξελίξεων, όμως τη Δευτέρα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Πέτερ Άλτμαϊερ εμφανίστηκε αρνητικός. Το βέβαιο είναι πως το Βερολίνο δεν… ενθουσιάζεται με την ιδέα, αν και το ερώτημα είναι πόσο άκαμπτο είναι διατεθειμένο να φανεί υπό τις τωρινές συνθήκες.

Επίσης ένα πρακτικό ερώτημα είναι, εφόσον η πρόταση πάρει το πράσινο φως, πόσο τολμηρή θα φανεί η Ευρώπη. Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, ένα τέτοιο πρόγραμμα για να φέρει πραγματικό αποτέλεσμα στις οικονομίες της περιοχής θα πρέπει να κινηθεί σε πολύ υψηλά νούμερα, π.χ ένα τρισ. ευρώ, κάτι που είναι αμφίβολο αν θα μπορούσαν να «καταπιούν» οι Γερμανοί και οι σύμμαχοι τους.