G20: Aπό ανησυχία… χορτάσαμε!

Τι να… πιάσουν και τι να αφήσουν δεν ήξεραν οι υπουργοί Οικονομικών και οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών της ομάδας των 20, κατά τη διήμερη συνεδρίαση τους στo Τσενγκντού της Κίνας. Κι αυτό διότι τα καταιγιστικά διεθνή γεγονότα σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο «πρόλαβαν» την επίσημη ατζέντα εμπλουτίζοντας την με επιπλέον ζητήματα ή καλύτερα νέους πιθανούς συστημικούς κινδύνους που κάθε άλλο παρά απομακρύνουν τα μαύρα σύννεφα πάνω από το διεθνές σύστημα.

Το μόνιμο πρόβλημα της οικονομικής αδυναμίας στην Ευρώπη, με… κερασάκι στη τούρτα το brexit, η ανησυχία για τις ιταλικές τράπεζες που έχουν μπροστά τους μια κρίσιμη εβδομάδα, η γιγάντωση του τρομοκρατικού κινδύνου (παρά την πρόσκαιρη ανακούφιση του Βερολίνου για την μη ύπαρξη ισλαμικής υπογραφής πίσω από την τραγωδία της Παρασκευής), οι εξελίξεις στη Τουρκία, η είσοδος της προεκλογικής εκστρατείας για την αμερικανική προεδρία στη τελική ευθεία συνέθεταν μια πλούσια ατζέντα. Όμως, τι ακριβώς ουσιαστικό αποφάσισαν να πράξουν οι ισχυροί του πλανήτη για να προστατέψουν το σύστημα, πέρα βεβαίως από το να συζητούν και να ανταλλάσουν την ανησυχία τους, αποτελεί πολύ διαφορετική υπόθεση.

«Τα οφέλη της ανάπτυξης θα πρέπει να μοιραστούν ευρύτερα εντός, και μεταξύ των κρατών» επισημαίνει το τελικό ανακοινωθέν, επαναλαμβάνοντας την διαβεβαίωση των κρατών μελών του G20  να χρησιμοποιήσουν όλα τα δυνατά εργαλεία, νομισματικά, δημοσιονομικά και δομικά, σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι για ισχυρή, βιώσιμη, και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Με δεδομένο δε, ότι οι ανισότητες και ανισομέρειες αποτελούν όπλο για τους εθνικιστές, η έμφαση θα δοθεί στο τελευταίο κομμάτι.

Πάντως, ακόμη και αν από τη θεωρία και τη… συζήτηση περάσουμε στη πράξη, και σε απτές πρωτοβουλίες, είναι προφανώς πολύ αργά για να αλλάξει η ψήφος των Βρετανών και η δρομολόγηση του brexit, που όλοι συμφώνησαν ότι συνιστά μια από τις σοβαρότερες απειλές. Όπως είναι πιθανότατα πολύ αργά για να αλλάξουν τα δεδομένα στην αμερικανική προεκλογική εκστρατεία. Διότι είναι προφανές ότι το πολιτικό κατεστημένο τόσο εντός όσο και εκτός Αμερικής φοβάται και ανησυχεί για μια πιθανή εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, όμως είναι πολύ αργά για να επηρεάσει το ρεύμα που έχει δημιουργήσει υποσχόμενος να γίνει η φωνή όσων Αμερικανών έχουν αγνοηθεί, αφεθεί και εγκαταλειφθεί από το κατεστημένο.

Βεβαίως, το να το λέει αυτό ένας μεγιστάνας εκατομμυριούχος, και να πείθει το κοινό, μοιάζει παράξενο, όμως δεν είναι ανεξήγητο αν λάβουμε υπόψη ότι ο πόλεμος που υπέστη, και συνεχίζει να δέχεται από το κατεστημένο και τη WallStreet, τον μετατρέπουν στα μάτια του απλού κόσμου στην πλέον αντισυστημική επιλογή απέναντι στην αγαπημένη των εταιρικών συμφερόντων Χίλαρυ Κλίντον.  

Δεν είναι τυχαίο ότι οι εξελίξεις στην προεκλογική εκστρατεία της μοναδικής υπερδύναμης κυριάρχησαν στα πηγαδάκια και τις άτυπες συζητήσεις στη σύνοδο, μαζί με τον πονοκέφαλο του brexit (ένα ζήτημα για το οποίο πιέστηκε ιδιαίτερα να δώσει ικανοποιητικές εξηγήσεις ο νέος υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας, Φίλιπ Χάμοντ), αλλά και το νέο πρόβλημα που προέκυψε με τη Τουρκία. Άλλωστε, η διεθνής κοινότητα μπορεί να στάθηκε στο πλευρό της δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης της χώρας έναντι των πραξικοπηματιών, αλλά δεν μπορεί εύκολα να «χωνέψει» τις άνευ προηγουμένου μαζικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις που έχει δρομολογήσει σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εκμεταλλευόμενος την απόπειρα ανατροπής του. Οι επιχειρήσεις αυτές, η επιβολή κατάστασης εκτάκτου ανάγκης και η πιθανότητα επαναφοράς της θανατικής ποινής εύλογα προβληματίζουν τις δυτικές, και όχι μόνο, κυβερνήσεις. 

Η δυσφορία τους δε, αποτυπώθηκε στην αποτυχία της τουρκικής αντιπροσωπείας να επιβάλει την επιθυμία της να υπάρξει στο τελικό ανακοινωθέν της συνάντησης, ρητή δήλωση υποστήριξης του G20 προς τη τουρκική κυβέρνηση, Φαίνεται δε, ότι ιδιαίτερες αντιρρήσεις προέβαλαν κυρίως οι ευρωπαϊκές χώρες, κάτι που δεν προμηνύει τίποτε καλό για τις ήδη ευάλωτες ευρωτουρκικές σχέσεις.