Για ποια «διαφάνεια και λογοδοσία» έκανε λόγο ο πρωθυπουργός;  

Της Σοφίας-Χάιδως Ασημακοπούλου*
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την διάρκεια της ομιλίας του σε εκδήλωση με τίτλο «Η λειτουργία του επιτελικού κράτους στη νομοθέτηση: η περίπτωση της Ελλάδας ως φιλοδοξία και έμπνευση», στην εκδήλωση της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων στο Μέγαρο Μουσικής στις 19 Σεπτεμβρίου έκανε λόγο για «Διαφάνεια, λογοδοσία και αποτελεσματικότητα» και επιτελικό κράτος.

Όμως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Όπως διαβάσαμε σε άρθρο πρώην συμβούλου του ΑΣΕΠ Δρ. Απόστολου Παπατόλια, με τίτλο «Απαξίωση ή ενίσχυση του ΑΣΕΠ;» που αναρτήθηκε στις 28/6/2024 στον ιστότοπο με τίτλο «Όμιλος Αριστόβουλος Μάνεσης» στον οποίο αρθρογραφούν διακεκριμένοι νομικοί και συνταγματολόγοι “…Η κατάσταση στις επιλογές προϊσταμένων και διοικητών στο Δημόσιο θύμιζε – και συνεχίζει να θυμίζει – τις πιο ζοφερές στιγμές της αναξιοκρατίας και του κομματισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 295 θέσεις Γενικών Διευθυντών, είχε ολοκληρωθεί σε διάστημα 5 ετών η επιλογή μόλις 27 Γενικών Διευθυντών από το ΑΣΕΠ, ενώ με πρόσχημα την αλλαγή στους Οργανισμούς των Υπουργείων δεν εκδίδονταν οι προκηρύξεις για την κάλυψη των θέσεων ευθύνης, στις οποίες τοποθετούνται αναξιοκρατικά τα έμπιστα πρόσωπα των Υπουργών…”.

Προφανώς αυτή η δήλωση σχετίζεται και με τα άρθρο 20 ως 23 νόμου 4735/2020, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 64 του νόμου 4886/2022 και καταργήθηκαν με το άρθρο 17 του νόμου 5062/2023 για να αντικατασταθούν με το άρθρο 3 του νόμου 5062/2023 καθώς και το άρθρο 15 των μεταβατικών διατάξεων του ίδιου νόμου. Δηλαδή νομοθέτησαν τρεις φορές και εφάρμοσαν τους νόμους που οι ίδιοι συνέταξαν και ψήφισαν μόνο στο 9,1% των περιπτώσεων. Οι υπόλοιποι από το “παράθυρο”. Το πελατειακό σύστημα, όχι μόνο συνεχίζει να αποτελεί θεμέλιο του ελληνικού μοντέλου διοίκησης, αλλά επί των ημερών τους έχει απογειωθεί. Για ποια διαφάνεια και αποτελεσματικότητα μιλάνε λοιπόν;

Δυστυχώς τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Σε κάποιες περιπτώσεις είχαν διαβιβαστεί στο ΑΣΕΠ αιτήματα για έκδοση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τις προς πλήρωση κενούμενες θέσεις αλλά δεν ως τώρα δεν έγινε τίποτα. Στην περίπτωση π.χ. της επιλογής του Προέδρου και Αντιπροέδρου του του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής η υποβολή αιτήματος για έκδοση Πρόσκλησης έγινε στις 5-10-2022 ενώ για την επιλογή του Προέδρου και Διευθύνοντος Σύμβουλου του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., έγινε στις 24-06-2022 σύμφωνα με απάντηση που πήραμε από σε σχετική ερώτησή μας (377 – 8/8/2023).

Να σημειώσω επίσης ότι οι ερωτήσεις που κάναμε προς τον υπουργό Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για την επιλογή και άλλων Πρόεδρων, Αντιπρόεδρων, Διοικητών και Συμβούλων των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, καθώς και των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου των οποίων η επιλογή ανήκει στο ΥΠΑΙΘΑ δεν απαντήθηκαν ποτέ. (π.χ. Σχετικά με τη διαδικασία επιλογής του νέου Προέδρου και Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ).

Οι ερωτήσεις που έγιναν προς το Υπουργείο Υγείας από την έναρξη της νέας Κοινοβουλευτικής Περιόδου (μετά τις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2023) και αφορούσαν στο Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας, από όλα τα κόμματα είναι όλες αναπάντητες. Για ποια λογοδοσία μιλάνε λοιπόν;

Όσον αφορά στην καλή νομοθέτηση, οι (ν)τροπολογίες της τελευταίας στιγμής είναι πια ο κανόνας. Για την πρόσληψη προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2024-2025 στο Ψηφιακό Φροντιστήριο, με σκοπό την πρόσθετη μικτή εξ αποστάσεως υποστήριξη των μαθητριών/ών της Γ’ τάξης κάθε τύπου Λυκείου για τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, η υποβολή αιτήσεων από την γινόταν από την Παρασκευή 16 Αυγούστου 2024 έως και Τετάρτη 21 Αυγούστου 2024.

Όμως δεκαεννιά μέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή αιτήσεων, με τροπολογία στο νόμο 5134/2024 (άρθρο 118) έδωσε τη δυνατότητα για την επιλογή προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών και σε αυτούς που διαθέτουν πενταετή (5ετή) διδακτική εμπειρία σε ιδιωτική ή δημόσια σχολική μονάδα ή στον ιδιωτικό τομέα (παρ. 4). Έτσι προσλήφθηκαν αναπληρωτές εκπαιδευτικοί με πολύ χαμηλή θέση στον τελικό αξιολογικό πίνακα της Προκήρυξης 2ΓΕ/2023 του ΑΣΕΠ (ΦΕΚ 4/τ.ΑΣΕΠ/20.2.2023), με μηδενική προϋπηρεσία στο δημόσιο σχολείο, ενώ η αρχική πρόσκληση πρόσληψης αναπληρωτών εκπαιδευτικών όριζε ως προαπαιτούμενο την πενταετή (5ετή) διδακτική εμπειρία σε δημόσια σχολική μονάδα.

Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη αυτές «…οι διαδικασίες κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη, βάζουν μια τάξη στο χάος». Λυπούμαστε αλλά δεν τον κατανοούμε.

* Βουλευτής Β’ Πειραιά, Ελληνική Λύση